Israëlische tv-sketchshow zwaait met satire als wapen in de Hamas-oorlog
Indignatie redactie
7 min. lezen
De show in Israël moet doorgaan. Zelfs als je een Israëlisch tv-comedy-sketteam bent dat worstelt met de verschrikkingen van de aanval van Hamas op 7 oktober, waarbij zo’n 1.200 mensen omkwamen in de ergste pogrom sinds de Holocaust.
Na jarenlang hun eigen leiders in Israël aan de schandpaal te hebben genageld, hekelen de komieken nu de VN, de BBC en de wakkere Amerikaanse studenten.
In de onmiddellijke nasleep van de aanval was het team achter Eretz Nehederet , de oneerbiedige satirische tv-show van Israël, vaak vergeleken met het Amerikaanse Saturday Night Live , net zo radeloos en gedesoriënteerd als alle andere Israëli’s.
Zou er ooit nog ruimte zijn voor satire? 7 oktober ‘veranderde alles’, zegt Itai Reicher, die al 17 van de 21 jaar dat hij uitgezonden wordt voor de wekelijkse variétéshow schrijft. “Een van de producenten sms’te me met de mededeling: ‘Niets zal ooit meer grappig zijn'”, voegde hij eraan toe.
De cabaretiers, schrijvers en producenten hadden Zoom-sessies om te proberen erachter te komen of ze nog een rol hadden en wat die zou kunnen zijn. Een andere medewerker van de show beschreef de bijeenkomsten als groepstherapie en ondersteuningssessies.
Uiteindelijk is hun rol breder en internationaler gebleken dan ooit tevoren. Hun humor richt zich niet alleen op de fouten en zwakheden van hun eigen leiders, maar de satirici hebben ook virale hits gescoord op de sociale media met bijtende Engelstalige sketches waarin de BBC-verslaggeving over de oorlog, de onverschilligheid van de VN tegenover verkrachting en pro-Palestijnse activisten die zich met elkaar verzoenen, worden bekritiseerd. met islamisten op Amerikaanse universiteitscampussen.
Sinds de lancering in 2002 is Eretz Nehederet , wat ‘Een prachtig land’ betekent, uitgegroeid tot een van de meest invloedrijke programma’s van Israël, met scherpe parodieën op de actualiteit, waarbij het grote en goede van het land, en het minder grote en goede, aan de kaak worden gesteld. Dat brengt het vaak in heet water, als het onderwerpen behandelt die zo gevoelig zijn als het portretteren van gewapende illegale kolonisten en een orthodoxe toprabbijn tijdens de COVID-19-pandemie .
Het is niet verrassend dat premier Benjamin Netanyahu het mikpunt was van veel grappen in de show, hoewel Reicher zei dat hij vindt dat Bibi de afgelopen jaren meer sinister dan grappig is geworden. “Hij is een personage van Shakespeareaanse omvang, maar als onderwerp voor komedie denk ik dat hij vanaf ergens rond 2015 minder grappig werd om over te schrijven. Ik denk dat de verkiezingen van 2015 hem het gevoel gaven dat hij onoverwinnelijk was, het gaf hem het gevoel dat hij groter was dan het land waar hij voor zou moeten zorgen”, voegde hij eraan toe.
In een recente schets wordt Netanyahu afgeschilderd als een cynische woordenverdraaier , die graag wil dat iedereen de verantwoordelijkheid op zich neemt voor de Hamas-aanvallen, behalve hij.
https://www.youtube.com/watch?v=RXffU_WctwY
De Israëlische politici mogen dan een grimas trekken over de manier waarop ze in de show worden afgebeeld, maar het is nog erger om niet te verschijnen – dat zou irrelevantie betekenen, legde Reicher uit.
‘Niemand van ons was onszelf’
De eerste show van het nieuwe seizoen zou de dag na de Hamas-aanval worden uitgezonden.
Dat werd geschrapt, evenals het hele seizoen, waaraan tijdens de zomer was gewerkt en dat nog maar net was afgerond enkele dagen voordat Hamas toesloeg. “Alles leek zo surrealistisch. Niets leek hetzelfde”, aldus Reicher. “De eerste paar dagen waren we gewoon in shock. Het aantal doden en de manier waarop mensen werden vermoord was zo gruwelijk en onvoorstelbaar”, vertelde de 46-jarige satiricus aan POLITICO.
“Ik liep door Tel Aviv rond met een hamer in mijn rugzak, zonder eens te weten waarom ik het deed. Ik heb geen pistool en ik weet niet hoe ik met een pistool moet omgaan, maar ik ben een behoorlijk goede timmerman, dus ik dacht dat ik misschien een hamer moest hebben. Niemand van ons was die dagen onszelf”, voegde hij eraan toe.
En in veel opzichten zijn ze dat nog steeds niet.
Ze vonden het vertrouwen om opnieuw te beginnen toen ze soldaten zwarte komedie zagen gebruiken in hun posts op sociale media. “Je liet al die reservisten bellen en ze hadden nog steeds hun smartphones en ze begonnen grappige dingen te uploaden over de dingen waarvan ze wilden dat familie en vrienden ze ze stuurden. Als ze grappen kunnen maken over de situatie en ze staan in de frontlinie, dan vonden wij dat we dat ook moesten proberen”, vervolgde Reicher.
En 13 dagen na de Hamas-aanval opende het nieuwe seizoen met een show die Reicher ‘raar’ noemde.
“Het ging er niet zozeer om mensen aan het lachen te maken. Het ging er alleen om dat we mensen toestemming vroegen om te lachen”, voegde hij eraan toe. Het werd niet gefilmd voor publiek, nog een vertrek.
Meestal probeerde de eerste show de kijkers te vertellen: ‘We weten wat je doormaakt’, zei Reicher.
En de eerste grappen waren zachtaardig voor een show die notoir onbegrensd is.
Eén schets was gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Rachel Edri, die samen met haar man David twintig uur lang gevangen werd gehouden door Hamas-schutters. Ze redde zichzelf door te koken voordat er een reddingsmissie arriveerde, waarbij ze haar ontvoerders eten, koekjes en koffie aanbood om hen af te leiden. Later zei ze tegen journalisten: “Ik wist dat als ze honger hebben, ze boos zijn.”
Grappige buitenlanders
“Normaal gesproken zijn we hardcoreer dan SNL , omdat het leven hier hardcoreer is dan in Amerika. Het is gewoon meer hardcore. En we zullen altijd meer to the point zijn. Want als we ons punt niet duidelijk maken, wat heeft het dan voor nut om ’s ochtends naar het werk te gaan? We moeten ons punt duidelijk maken”, zei Reicher.
En nu is Eretz Nehederet niet alleen weer in actie, maar heeft hij ook de mondiale aandacht getrokken met zijn scherpe kritiek op wat het – net als de meeste Israëli’s – ziet als scheve westerse berichtgeving. De BBC kreeg een pak slaag omdat ze er automatisch van uitging dat Israël achter de dodelijke explosie in oktober in het Al-Ahli Arab Hospital in Gaza-stad zat, terwijl de oorzaak waarschijnlijk een mislukte raket vanuit Gaza was.
Een Eretz Nehederet- schets die wereldwijd viraal is gegaan, toont een BBC-nieuwspresentator die willekeurig het aantal slachtoffers als gevolg van de explosie in het ziekenhuis verhoogt. Het bevat ook een correspondent uit het Midden-Oosten, genaamd Harry Whiteguilt, die aankondigt dat hij verslag uitbrengt vanuit de “illegale kolonie” Tel Aviv.
In de sketch wordt Hamas beschreven als “de meest geloofwaardige niet-terroristische organisatie ter wereld.” Whiteguilt stelt de presentator teleur door te zeggen dat Hamas heeft toegegeven verantwoordelijk te zijn voor de ontploffing, maar dat er alleen met tegenzin wordt gereageerd: “Nou, ik denk dat we nooit zullen weten wat er is gebeurd.” Later zijn het anker en Whiteguilt het erover eens dat Israël nog steeds de schuld heeft, omdat de economische blokkade van de kustenclave ertoe heeft geleid dat de Palestijnse facties niet in staat waren de kwaliteitsonderdelen te verkrijgen om nauwkeurige raketten te vervaardigen.
Pro-Hamas-demonstranten in westerse steden en universiteiten zijn ook meedogenloos onder vuur genomen door Eretz Nehederet – tot grote vreugde van Israëli’s in het hele politieke spectrum, inclusief degenen aan de rechterzijde die de show traditioneel haten.
Op een recente skets met de titel ‘Welcome to Columbia Untisemity’ is het logo van Columbia University te zien, waarbij de Palestijnse vlag en het label ‘van de rivier naar de zee’ zijn opgenomen, een strijdkreet voor Palestijnse groepen en hun sympathisanten.
De komieken steken de draak met de schijnbare hypocrisie van liberale westerse studenten die zich aansluiten bij fundamentalistische islamisten, die het wereldbeeld van de meesten van hen niet delen. Een van de cabaretiers zwaait met een mockup van een LGBTQ+-vlag die wordt gebruikt door de Queers for Palestine Movement en waarin de Palestijnse vlag is verwerkt. “Ja, ik verpest Hamas helemaal”, verklaart een van de studenten. “Het is momenteel zo trendy.”
Homoseksualiteit is een misdaad in het door Hamas gerunde Gaza, en homoseksuelen kunnen worden gemarteld en vermoord .
De “studenten” uit de sketch vragen zich ook af of er op 7 oktober ontvoeringen door Hamas hebben plaatsgevonden, waarbij ze opmerken dat een poster van een Israëlische vrouw die werd ontvoerd haar aan het lachen maakt. “Helemaal sus”, zegt een student. ‘Joden maken de wereld vuil’, zegt hij, zodra de poster is afgebroken, maar hij voegt er haastig aan toe dat hij geen antisemitisch is, maar slechts ‘racistisch fluïde.’
Deze focus op buitenlanders is enigszins een vertrekpunt voor Eretz Nehederet , die, in overeenstemming met de traditionele Joodse humor, in het verleden de neiging had om de draak te steken met Joden in plaats van met buitenstaanders.
Netanyahu wordt echter gezien als een eerlijk spel voor een steeds hardere behandeling.
In een van de belangrijkste schetsen van de show sinds 7 oktober krijgt Netanyahu bezoek van de geest van Golda Meir , de voormalige Israëlische premier, die hem bedankt voor het inlichtingendebacle dat er niet in slaagde het Hamas-aanvalsplan op te pikken.
15 שנים בשלטון במצטבר, ניסיון מתמשך לשווק תדמית שקרית שמאחוריה יצור חסר יכולות וכישורים, נטול אינטילגנציה בסיסית, קווי אישיות קרימינליים בולטים, העדר מצפן ערכי ומוסרי, וריק מוחלט של תכונות מנהיגותיות.
מה הוא לא עשה כדי למכור את מה שהוא לא-לימודי משחק, אימונים מול המראה, פייקים,… pic.twitter.com/HpWABIfmZ6— מהפך ישראלי (@MahapachIsraeli) November 22, 2023
Ze verklaart dat zijn blunder haar nalatenschap zal vergroten door het debacle onder haar toezicht te overschaduwen, toen Israël tijdens de Jom Kipoeroorlog van 1973 door Egypte en Syrië werd overrompeld.
“Eindelijk, na vijftig jaar”, zegt ze, “zijn mijn mislukkingen niet de grootste uit de geschiedenis.”
