Het Eurovisie Songfestival in de Zweedse stad Malmö is na twee halve finales onderweg naar het slotakkoord op zaterdagavond. De weg daarheen wordt opgeluisterd door heerlijke ophef, forse verontwaardiging en sprankjes hoop.
Joost Klein, de Nederlandse gezant op het Songfestival, is geschorst na ‘een incident’. Dat laat Eurovision weten in een korte verklaring, waarin staat dat Klein tot nader order niet deelneemt aan oefensessies voor de finale van zaterdag. De aard van het incident wordt niet genoemd, enkel dat het was gemeld bij de organisatie en thans wordt onderzocht. Het gaat vermoedelijk om de manier waarop hij zijn Israëlische collega Eden Golan schoffeerde tijdens de persconferentie van donderdag, na de halve finales.
UPDATE 19:00u – Zweedse media maken gewag van een situatie met een fotograaf, die fysiek zou zijn geworden. Een ander verhaal is dat hij een productiemedewerkster zou hebben belaagd.
Laten we bij het sprankje hoop beginnen: tijdens de halve Songfestival finale van donderdag zongen op internet oproepen rond om massaal op de inzending van Israël te stemmen, het liedje Hurricane van Eden Golan. Dat werkte: uit per ongeluk op de Italiaanse televisie in beeld gebrachte cijfers blijkt dat de twintigjarige uit Tel Aviv daar in ieder geval bijna veertig procent van de telestemmers voor zich wist te winnen.
Hoe de publieksstemming in andere landen uitpakte, is onbekend maar de Italiaanse uitslag sorteert voor op een ophefwaardige zaterdagavond – en biedt hoop aan de supporters van Israël in het huidige maatschappelijke discours waarin veel antisemitische incidenten gemeld worden en de jodenhaat veelvuldig uit protesten en over straten schalt. Ook het Songfestival is dit jaar niet vrij van zorgen over en maatregelen voor de veiligheid, waarover later meer.
🇮🇹 Italian broadcaster Rai has accidentally revealed their televoting percentages during tonight's #Eurovision semi-final.
[🎥 Rai] pic.twitter.com/cykJlZt4Qr
— ESC Discord (@ESCdiscord) May 9, 2024
Eerst even over het momentje van de Nederlandse afgevaardigde Joost Klein. De muzikale held van Frans Timmermans* is, net als Israël, door naar de Songfestival finale. Hij was met 7 procent van de stemmen de runner-up bij de Italiaanse kijker voor zijn zang- en dansact Europapa en is een kleine kanshebber voor de zege op zaterdagavond. Maar tijdens de persconferentie na de halve finale van donderdag gedroeg hij zich opvallend onbetamelijk zich tegenover zijn Israëlische collega.
Klein weggekropen onder een vlag
Toen het haar beurt was om vragen van de verzamelde pers te beantwoorden, kroop hij weg onder een vlag, van waaronder hij verveeld wegkeek van Eden Golan. Nadat een journalist vroeg of ze zich door haar aanwezigheid zorgen maakte over de veiligheid van ándere deelnemers, sprak iemand van de organisatie dat ze die tamelijk impertinente vraag niet hoefde te beantwoorden als ze dat niet wilde. Op dat moment kwam Joost Klein onder zijn vlag vandaan en vroeg ‘Why not?’, op een spottende toon alsof Golan daadwerkelijk iets uit te leggen zou hebben. Golan geeft vervolgens rustig antwoord op de vraag.
this is a video showing joost klein specifically asking "why not", when eden golan was allowed not to answer a press question on security
KING king king three times king💙 pic.twitter.com/Eh1PTNXzdS
— theEsc🍉||🇨🇭🇭🇷🇬🇪 (@elle_hannah15) May 9, 2024
In de aanloop naar het festival wilde Klein ondanks oproepen daartoe van pro-Palestijnse activisten geen politieke uitspraken doen, maar dat leek hij donderdagavond vergeten te zijn. Hij wilde naar verluidt in de wandelgangen van Eurovisie tevens niet op de foto met de Israëlische delegatie.
Ook de afgevaardigde van Griekenland, Marina Satta, vergat het ‘United in Music’ motto van Eurovision door zichtbaar verveeld te kijken en opvallend te geeuwen tijdens het persmomentje van Golan.
This is Greece representative singer at @Eurovision , @marina_satti .An embarassment for Greece and for every decent #Greek person. Pretending to fall asleep while the Israel’s contestant is speaking is not just bad education or pure jew-hatred,but also a stain over the greek… pic.twitter.com/FSZQylPPKg
— miha schwartzenberg (@mihaschw) May 10, 2024
Songfestival Veiligheidsmaatregelen en verontwaardiging
Uiteraard leiden de oncollegiale houdinkjes tot ophef en verontwaardiging bij het publiek, want de Zweedse politie heeft al dagenlang de handen vol aan het beveiligen van het evenement. Eurovision Songfestival weigerde om Israël uit te sluiten van deelname vanwege de oorlog in Gaza en daarom zijn hebben pro-Palestijnse demonstranten het internationale volksmuziekfestijn tot doelwit van protesten gemaakt, met een bijzondere focus op Eden Golan.
Donderdagavond stonden een paar duizend betogers met Palestijnse vlaggen onder het hotelraam van de jonge zangeres, alsof het haar schuld en verantwoordelijkheid is wat er tussen Israël en Hamas uitgevochten wordt. Het belagen van een Israëlische vrouw om haar afkomst bracht derhalve een flinke zweem van antisemitisme met zich mee. Golan kon haar hotel enkel onder forse politiebegeleiding verlaten.
This is currently the situation outside of Eden Golan's hotel room.
Because of her nationality, hundreds of people who hate her are screaming outside of her room.
What happens if she goes outside? You hurt her so she quits? You kill her so she can't perform?
If you are this… pic.twitter.com/I5HqwRzh9M
— Hen Mazzig (@HenMazzig) May 9, 2024
De Israëlische zangeres heeft ondanks de bedreigingen en intimidatie laten weten dat niets haar zal weerhouden van (verdere) deelname aan het verbindende muziekfestijn. En dankzij de internationale respons op het gedrag van haar Nederlandse en Griekse concollega’s zou het stemgedrag van de thuiskijker in ieder geval wel eens in haar voordeel kunnen uitpakken. Of de kwaliteit van het liedje dat ze ten gehore brengt daar dan nog iets mee te maken heeft, laten we fijn aan het oordeel van de luisteraar.
Zweedse politie: ’Joost Klein verhoord in verband met bedreigingen’
De finale van het Eurovisie Songfestival vindt zaterdagavond plaats, maar het is nog niet bekend of de Nederlandse inzending Joost Klein ook te zien is. Vrijdag werd bekend dat er een onderzoek naar de 26-jarige Klein wordt gedaan. Intussen is de zanger verhoord door de Zweedse politie. Hij zou een medewerker hebben bedreigd. Volg hier in het liveblog alle ontwikkelingen.
Zweedse politie: ‘Joost Klein verhoord in verband met bedreigingen richting medewerker Songfestival’
Zweedse politie: ‘Joost Klein verhoord in verband met bedreigingen richting medewerker Songfestival’
De Zweedse politie heeft een aanklacht ontvangen tegen Joost Klein. De Nederlandse Songfestivaldeelnemer is vrijdagavond verhoord door de politie.
Dit meldt de regionale Zweedse politie momenteel aan de pers. De Zweden delen dat er een man wordt verdacht van ’onrechtmatige bedreigingen’ die afgelopen donderdagavond in de Malmö Arena hebben plaatsgevonden. Over de aard van de bedreigingen zijn geen mededelingen gedaan.
De aanklager is een medewerker bij het Eurovisie Songfestival. Het zou om een vrouwelijke werknemer gaan, maar dat is nog niet officieel bevestigd. De klacht tegen Joost Klein is vrijdag ingediend.
„De politie heeft alle noodzakelijke onderzoeksmaatregelen genomen en de verdachte, de indiener van de klacht en ook getuigen ondervraagd”, zo valt te lezen. Daarmee is het politie-onderzoek beëindigd.
Wat er nu volgt is een gebruikelijk juridisch traject. Dat kan nog weken duren. „Er is wel een snellere vervolging ingezet en de zaak gaat nu binnen enkele weken naar de officier van justitie”, zo stelt de Zweedse politie.
Het is niet duidelijk wat dit betekent voor de deelname van Nederland aan het Eurovisie Songfestival zaterdagavond.
NPO-baas Leeflang heeft zaterdagochtend overleg met AvroTros en EBU over Klein
NPO-baas Frederieke Leeflang heeft zaterdagochtend in Malmö overleg met AvroTros en EBU, die het Eurovisie Songfestival organiseert, over de situatie rond zanger Joost Klein. Dat heeft de NPO desgevraagd aan het ANP bevestigd.
Leeflang arriveerde zaterdagochtend iets na 09.00 uur in het Clarion Hotel Malmö Live. Dit is het hotel waar zeventien delegaties van het Eurovisie Songfestival verblijven. Ook de Nederlandse delegatie en zanger Joost Klein verblijven in dit hotel. Leeflang verblijft zelf niet in het hotel. Zij beantwoordde geen vragen van de aanwezige journalisten.
De NPO bevestigde zaterdagochtend dat de hoogste baas van de NPO in Malmö aanwezig is. Haar bezoek was al gepland voordat EBU, de organisatie die het liedjesfestijn organiseert, een onderzoek instelde naar zanger Joost Klein. Vanwege een “incident” is onduidelijk of Klein zaterdagavond mag meedoen aan de finale.
“Het onderzoek naar Joost is niet de aanleiding voor haar aanwezigheid. Maar natuurlijk heeft Frederieke Leeflang vanuit haar rol contact hierover met AVROTROS en EBU”, aldus een woordvoerder van NPO.