In de zaak van het Nederlandse “spookgezin” is de 58-jarige klusjesman Josef B. woensdag officieel in verdenking gesteld van vrijheidsberoving, zo heeft het Openbaar Ministerie Noord-Nederland bekendgemaakt. Dat wijst erop dat de vijf “kelderkinderen” en hun bedlegerige vader toch niet vrijwillig in de boerderij in Ruinerwold “aan het wachten waren op het einde der tijden”.
Een vader en zijn vijf kinderen, tussen de 18 en de 25 jaar, verbleven sinds 2010 in “afzonderlijke, provisorisch ingerichte ruimtes” in de boerderij in het Noord-Nederlandse dorpje. Ze leefden daar zo afgezonderd “omdat ze aan het wachten waren op het einde der tijden”, zo werd aanvankelijk gemeld.
Het nieuws dat Josef B., de 58-jarige huurder van de boerderij die in de omgeving bekendstond als een ietwat zonderlinge, teruggetrokken klusjesman en houtbewerker, nu officieel in verdenking gesteld werd van vrijheidsberoving en “het benadelen van de gezondheid van anderen” lijkt het verhaal alweer een heel andere wending te geven. Het lijkt er sterk op dat B. het gezin tegen zijn wil vasthield in de boerderij. Uit privacyoverwegingen is verder niets bekendgemaakt over de gezondheidstoestand van de zes gezinsleden, waarvan ook de kinderen allen meerderjarig zijn, zo blijkt ondertussen.
Lid van sekte
Josef B., die donderdag voorgeleid zal worden bij de onderzoeksrechter, is van Oostenrijkse afkomst. Hij zou pas in 2010 naar Nederland verhuisd zijn. De houtbewerker is volgens de Oostenrijkse krant Kronen Zeitung afkomstig uit de streek van Perg, ten oosten van Linz. Hij zou Perg echter al in de jaren tachtig hebben verlaten en naar Wenen zijn gegaan. In zijn jeugd zou hij lid zijn geweest van een sekte, zo meldt de krant.
Voormalige buren
Ondertussen raakte ook bekend dat Josef B. en het zeskoppige gezin hoogstwaarschijnlijk ooit buren waren in Hasselt (in de Nederlandse provincie Overijssel), zo meldt RTV Drenthe.
Uit berichten op sociale media valt af te leiden dat het gezin ooit in dat Nederlandse Hasselt woonde, met name in een woning aan De Weerd. De politie wil niet bevestigen dat het gezin in Hasselt gewoond heeft en of Josef B. hun buurman was.
Volgens een oud-buurvrouw woonde het gezin op nummer 16, later kwam een Oostenrijkse man met de naam Josef op nummer 18 wonen. Volgens haar leidde het gezin in het Nederlandse Hasselt al een teruggetrokken bestaan. “De kinderen werden wel met de auto naar school gebracht en kwamen ’s middags thuis. Maar er werd niet op straat gespeeld, ze waren meestal binnen.”
“Nieuwe Fritzl”
Het contact met zijn ouders had hij minstens twintig jaar geleden al verbroken. In Oostenrijk doet de vondst van het gezin in Ruinerwold denken aan een andere Josef: Josef Fritzl. Die hield zijn dochter Elisabeth van 1984 tot 2008 in een ondergrondse ruimte in zijn huis in Amstetten, niet ver van Perg, gevangen en misbruikte haar. Hij verwekte zeven kinderen bij haar en is tot levenslang veroordeeld. De nieuwssite Heute bericht al over de zaak in Ruinerwold als “de nieuwe Fritzl-zaak”.
Volgens het Oostenrijkse ministerie van Buitenlandse Zaken wil de 58-jarige geen contact opnemen met de lokale ambassade. “Hij wil geen contact met de Oostenrijkse ambassade in Den Haag en wil geen consulaire bijstand”, zei woordvoerder Peter Guschelbauer van het ministerie van Buitenlandse Zaken (APA). De autoriteiten wachten nu op onderzoeken in Nederland, maar om privacyredenen worden geen verdere details bekendgemaakt.
1/2 De 58-jarige man die dinsdag in Ruinerwold is aangehouden, wordt donderdag voorgeleid bij de rechter-commissaris. De man wordt op dit moment in het onderzoek verdacht van betrokkenheid bij wederrechtelijke vrijheidsberoving en het benadelen van de gezondheid van anderen.
— OM Noord-Nederland (@OM_NoordNL) October 16, 2019
Speelgoedwinkel
De Nederlandse speurders doen woensdag huiszoekingen op twee plaatsen in Zwartsluis, een gemeente in de Nederlandse provincie Overijssel, vlak bij Ruinerwold. Het gaan om locaties aan de Stationsweg en de Kerkstraat. Meer info zei de politie niet te willen geven.
Volgens lokale media had de vader van het gezin jaren geleden een speelgoedwinkel in Zwartsluis. Dat zou een van de locaties zijn die worden doorzocht.
Het Dagblad van het Noorden meldt op basis van een uittreksel van de Kamer van Koophandel dat de veronderstelde vader sinds 1 juni 2004 speelgoedwinkel Natural Homes startte. De deuren van de winkel sloten al vrij snel, maar de huur werd naar verluidt wel gewoon betaald. Het pand is inmiddels verwaarloosd. Ook het andere pand in Zwartsluis draagt de naam Natural Homes.
Tevens heeft in de woning in Ruinerwold onderzoek plaatsgevonden. De politie wil alle ruimtes van het huis digitaal vastleggen om een volledig overzicht te krijgen van de woning. Donderdag wordt daarmee voortgegaan.