Kabinet-Rutte IV gevallen • Coalitiepartijen bereiken geen akkoord over asielbeleid
Indignatie redactie
3 min. lezen
Het is het kabinet niet gelukt om tot afspraken te komen om de asielmigratie verder in te dammen. Dat bevestigen bronnen aan de Volkskrant. Daarmee is het kabinet-Rutte IV gevallen.
De top van de vier coalitiepartijen kwam vandaag voor de derde dag bij elkaar in een ultieme poging tot een asielcompromis te komen. Sinds afgelopen woensdag lag de VVD op ramkoers met D66 en ChristenUnie, twee partijen bij wie het indammen van de asielmigratie niet zo hoog op de politieke agenda staat. Maar ook het CDA, dat een strenger asielbeleid wil, is de afgelopen dagen geschrokken van de houding van de VVD.
Het is niet voor het eerst dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie het niet eens kunnen worden over wat ‘grip op migratie’ in de praktijk betekent. Maar niet eerder sprongen de vonken er zo vanaf als deze week.
De bom barstte eerder deze week onverwacht. Tijdens eerdere onenigheden hebben de coalitiepartijen juist bewezen dat zij altijd tot een compromis wisten te komen in zware asieldossiers. Zo besloten de coalitiepartijen eind 2020 bijvoorbeeld om honderd getroffen vluchtelingen uit het Griekse vluchtelingenkamp Moria over te brengen naar Nederland, nadat het kamp was verwoest door een brand. Aanvankelijk stuitte de deal op bezwaren bij onder meer VVD, maar toch wisten de regeringspartijen elkaar weer te naderen.
Deze week besloot Rutte echter om de gesprekken over een nieuwe asieldeal op de spits te drijven. Niks compromis, het kabinet moest koste wat kost deze week nog iets doen aan de gezinshereniging om zo de asielinstroom te beperken, vond de premier. De coalitiepartijen ervoeren het alsof hun het mes op de keel werd gezet.
Het eerste plan van de VVD was om het aantal nareizigers van oorlogsvluchtelingen fors te beperken, door allerlei voorwaarden te verbinden aan gezinshereniging. Zo zouden er mogelijk inkomenseisen gaan gelden, voordat vluchtelingen hun kinderen zouden mogen overbrengen naar Nederland. Een andere suggestie was dat VVD en CDA dit met initiatiefwetgeving, met steun van het rechterdeel van de Kamer, zouden regelen. Beide voorstellen stuitten vooral bij ‘gezinspartij’ ChristenUnie op principiële bezwaren.
De voornaamste reden voor premier Rutte om er zo hard in te vliegen, is dat hij onder grote druk staat van zijn eigen achterban om eindelijk eens met concrete maatregelen te komen die het aantal asielzoekers in te perken. De partij vreest al langer dat Nederland de verwachte jaarlijkse instroom (ruim 70 duizend volgens de eigen prognose van het kabinet) niet meer aankan.
Gezinshereniging is een van de weinige knoppen waaraan nationale regeringen kunnen draaien. In de gangen van de VVD-Kamerfractie wordt nadrukkelijk gewezen op landen als Duitsland, waar veel strengere voorwaarden voor gezinshereniging gelden dan in Nederland. Wat de VVD betreft gaat het nieuwe Nederlandse asielbeleid meer in de pas lopen met Europese buurlanden. Maar voor de CU is tornen aan gezinshereniging vloeken in de kerk.
De laatste hoop was vrijdagavond gevestigd op ‘een nieuw scenario dat wordt uitgewerkt’, lieten diverse coalitiebronnen weten. Dat zou neerkomen op een tijdelijke ‘noodrem-procedure’ bij te grote gezinshereniging bovenop hoge aantallen asielzoekers.
Dat voorstel blijkt niet voldoende te zijn geweest om de vier partijen in het vierde kabinet te houden.
