“Onze gebroken economieën vullen de zakken van miljardairs en grote bedrijven ten koste van gewone mannen en vrouwen. Geen wonder dat mensen zich beginnen af te vragen of miljardairs zelfs moeten bestaan.”
“Economische ongelijkheid is uit de hand gelopen.”
Dat is de openingszin van Time to Care: onbetaald en onderbetaald zorgwerk en de wereldwijde ongelijkheidscrisis (pdf), een rapport dat Oxfam International maandag publiceerde, voorafgaand aan de jaarlijkse World Economic Forum (WEF) -top in Davos, Zwitserland.
“De kloof tussen arm en rijk kan niet worden opgelost zonder een opzettelijk beleid dat ongelijkheid verlaagt, en te weinig regeringen zetten zich daarvoor in.”
—Amitabh Behar,
Oxfam India
“In 2019 hadden ’s werelds miljardairs, slechts 2.153 mensen, meer rijkdom dan 4,6 miljard mensen’, zegt het rapport. “Deze grote kloof is gebaseerd op een gebrekkig en seksistisch economisch systeem.”
Het rapport beschrijft hoe het bestaande economische systeem van de wereld de rijksten onder ons dient, terwijl het werk zoals zorgverlening – dat onevenredig door vrouwen wordt uitgevoerd – onderschat en benadrukt de noodzaak voor mondiale regeringen om gedurfde acties te ondernemen om ongelijkheid aan te pakken.
“De kloof tussen arm en rijk kan niet worden opgelost zonder opzettelijk beleid dat ongelijkheid verbergt, en te weinig regeringen zetten zich hiervoor in”, zei Oxfam India CEO Amitabh Behar, die deze week in Davos is, in een verklaring.
“Onze gebroken economieën voeren de portemonnee van miljardairs en grote bedrijven ten koste van gewone mannen en vrouwen,” voegde Behar eraan toe. “Geen wonder dat mensen zich beginnen af te vragen of miljardairs zelfs moeten bestaan.”
De belangrijkste bevindingen van het nieuwe rapport zijn:
Het rapport legt uit dat “dit gebroken economische model enorme rijkdom en macht heeft verzameld in de handen van een rijk aantal, deels door de arbeid van vrouwen en meisjes uit te buiten en systematisch hun rechten te schenden.”
“Onbetaald zorgwerk is de ‘verborgen motor’ die de wielen van onze economieën, bedrijven en samenlevingen in beweging houdt.”
-Behar
Zoals Behar het verwoordde: “Vrouwen en meisjes behoren tot degenen die het minst profiteren van het huidige economische systeem. Ze besteden miljarden uren aan koken, schoonmaken en zorgen voor kinderen en ouderen.”
“Onbetaald zorgwerk is de ‘verborgen motor’ die de wielen van onze economieën, bedrijven en samenlevingen in beweging houdt,” zei hij. “Het wordt gedreven door vrouwen die vaak weinig tijd hebben om een opleiding te volgen, een fatsoenlijk inkomen te verdienen of zeggenschap hebben over hoe onze samenlevingen worden geleid, en die daarom vastzitten aan de onderkant van de economie.”
Oxfam schat dat degenen die aan de onderkant van de economie staan - met name vrouwen die in armoede leven en uit gemarginaliseerde groepen – samen dagelijks 12,5 miljard uur besteden aan gratis zorg, en ‘nog veel meer’ met een laag loon. Hun werk ‘voegt waarde toe aan de economie van minimaal $ 10,8 biljoen’, wat het rapport ‘een onderschatting’ noemt.
Volgens Oxfam:
Zonder beslissende actie zal het veel erger worden. Vergrijzende bevolkingsgroepen, bezuinigingen op de overheidsuitgaven en klimaatverandering dreigen de gender- en economische ongelijkheid verder te verergeren en een spiraal in de zorg en zorgverleners te voeden. Hoewel de rijke en machtige elite zich misschien een weg kan banen om de ergste van deze crises het hoofd te bieden, zullen de armen en machtelozen dat niet doen.
Regeringen moeten moedige en daadkrachtige actie ondernemen om een nieuwe, menselijke economie op te bouwen die voor iedereen in plaats van een rijk aantal zal opleveren en die zorg en welzijn boven winst en rijkdom waardeert.
Enkele “mogelijke en cruciale eerste stappen” die in het rapport worden benadrukt, zijn onder meer investeren in nationale zorgsystemen met inbreng van voorstanders van vrouwenrechten, het aanbieden van gratis openbare diensten die gericht zijn op het dichten van welvaart en het implementeren van beleid om de invloed van bedrijven en de super- rijk ‘, inclusief progressieve belastingen.
“Regeringen creëerden de ongelijkheidscrisis – ze moeten nu handelen om er een einde aan te maken”, zei Behar. “Ze moeten ervoor zorgen dat bedrijven en vermogende particulieren hun billijke deel van de belasting betalen en investeringen in openbare diensten en infrastructuur verhogen.”
“Ze moeten wetten aannemen om de enorme hoeveelheid zorgwerk van vrouwen en meisjes aan te pakken en ervoor te zorgen dat mensen die enkele van de belangrijkste taken in onze samenleving verrichten – zorg voor onze ouders, onze kinderen en de meest kwetsbaren – worden betaald een leefbaar loon, “zei hij. “Overheden moeten zorg als even belangrijk beschouwen als alle andere sectoren om meer menselijke economieën op te bouwen die voor iedereen werken, niet alleen voor een paar gelukkige.”
Andere organisaties reageerden op de bevindingen van Oxfam met veroordeling van het huidige systeem en oproepen tot actie.
Greenpeace verklaarde maandag het nieuwe rapport op Twitter: “We hebben geen extreme rijkdom nodig. We hebben een duurzame economie nodig die voor iedereen werkt.”
How many billionaires does it take to tackle the #climate crisis?
HINT: We don't need extreme wealth. We need a sustainable economy that works for everyone🌍#WEF20 #FightInequality https://t.co/TkcAYuVKzA
— Greenpeace International (@Greenpeace) January 20, 2020
In een verklaring van de Onafhankelijke Commissie voor de hervorming van de internationale vennootschapsbelasting waarin Oxfam’s laatste cijfers over wereldwijde welvaartsongelijkheid werden erkend, waarschuwde commissaris Magdalena Sepúlveda dat “als multinationals – en de superrijken – hun billijke aandeel in belastingen niet betalen, kunnen regeringen niet investeren in toegang tot onderwijs, gezondheidszorg en fatsoenlijke pensioenen, of maatregelen nemen om de klimaatcrisis te verzachten en aan te passen. ”
“De impact is nog groter voor ontwikkelingslanden, omdat ze meer afhankelijk zijn van vennootschapsbelasting. Bovendien wordt de belastingdruk verschoven naar de armste, meestal via belastingen die de consumptie terugdringen, zoals belasting over de toegevoegde waarde (btw)”, aldus Sepúlveda, tevens uitvoerend directeur van het Global Initiative for Economic, Social, and Cultural Rights.
“Het is aan ons allemaal om een duidelijke verbintenis aan te gaan met betrekking tot de kwestie van de internationale belastingheffing en het niet langer als een technisch probleem te beschouwen dat achter gesloten deuren moet worden besproken,” concludeerde ze. “We moeten collectief werken om de belangen van de meerderheid van de burgers boven de vaak onredelijke winst van een kleine groep aandeelhouders te plaatsen.”