Klimaat _ De rechtbank in Den Haag veroordeelde woensdag zeven klimaatactivisten voor opruiing. De leden van het extremistische Extinction Rebellion kondigden meteen aan om nog vaker actie te gaan voeren. De straffen zijn zeer mild in vergelijking met die van veroordeelde boeren of voorstanders van Zwarte Piet die snelwegen blokkeerden. Toch bleken de klimaatextremisten verontwaardigd omdat ze geen vrijspraak kregen.
Klimat – De rechter gaf veel mildere straffen dan het Openbaar Ministerie (OM) vroeg voor het blokkeren van een autostrade, het bekladden van tunnelwanden, enzovoort. Vijf van de klimaatactivisten kregen een taakstraf van dertig uur. Twee anderen kregen zestig uur taakstraf. Als woordvoerster van Extinction Rebellion noemde de Amsterdamse gemeentemedewerkster en klimaatactiviste Anne Hofstede dit in een persbericht een ‘keihard vonnis’.
Extinction Rebellion: prijzenswaardig of meedogenloze sekte?
Blokkades
De ‘veroordeelden’ riepen in januari via sociale media op om de snelweg A12 te blokkeren. Dat is gevaarlijk en strafbaar. Het Openbaar Ministerie (OM), de openbare aanklager, vond het opruiing. Dat is de juridische term voor het aanzetten tot het plegen van misdaden en wanbedrijven. Die klacht is standaard bij blokkades.
Omdat twee verdachten teksten op de tunnelwanden hadden gespoten kende de rechtbank de gemeente Den Haag een schadevergoeding toe van 9053 euro en 22 cent.
Ondanks de veroordeling plannen de klimaatextremisten op 9 september opnieuw een blokkade van dezelfde snelweg. Bovendien gaat Extinction Rebellion in hoger beroep. ‘Deze uitspraak is een ondermijning van de democratische rechtstaat’, beweerde hun advocaat. Volgens de klimaatextremisten is het blokkeren van een weg voor een vreedzame demonstratie toegestaan door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM).
De rechtbank zei daarop dat ‘de vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging inderdaad is vastgelegd. Maar onder bepaalde voorwaarden kunnen deze rechten ook worden beperkt’. Volgens de rechtbank kon de aanklager die beperking hardmaken.
Wat de uitspraak ook wordt vandaag. Kom 9 september om 12:00 uur naar Den Haag om samen met duizenden anderen de A12 te blokkeren. Worden we verwijderd? Dan komen we de dag erna om 12:00 uur terug. En de dag daarna en de dag daarna. #StopFossieleSubsidies! pic.twitter.com/0GkYftqmiA
— Extinction Rebellion Nederland (@NLRebellion) August 2, 2023
Extinction Rebellion (XR) is sinds 2018 een extremistische vleugel van de klimaatbeweging. De ‘rebellen’ voeren drastische acties om in de media te komen. Ze bezetten gebouwen, blokkeren bedrijven, klauteren op gevels, of lijmen zich vast aan kunst of het wegdek.
Rechter verwijt politie
De rechter uitte kritiek op de manier van aanhouden van de klimaatextremisten. De politie lichtte hen thuis van hun bed in bijzijn van hun familie. Eén verdachte werd aangehouden en geboeid bij de school van zijn kinderen.
De rechtbank tekende daarbij ‘ernstige twijfels’ aan en liet dat meewegen in de hoogte (of eerder laagte) van de straf. Eigenlijk sympathiseerde de rechter dus openlijk met de klimaatactivisten, maar de rechter kon niet rond het feit dat de klimaatactivisten ‘bewust de keuze maakten om de doelen die zij nastreven zwaarder te laten wegen dan de rechten en belangen van anderen, waaronder de verkeersveiligheid’.
Die tweeslachtige houding van de rechter en de zeer lage straffen lijken klimaatextremisme bijna straffeloos te maken. Vooral de keuze om geen voorwaardelijke celstraffen te geven betekent dat de veroordeelden geen risico lopen als ze gewoon opnieuw dezelfde strafbare feiten plegen. Op die manier leverde het proces vooral gratis publiciteit op voor de klimaatextremisten.
Vredelievend
Enkele jaren geleden kregen de zogenaamde ‘blokkeerfriezen’ veel zwaardere straffen voor een snelweg-blokkade die bussen met anti-Zwarte Piet-betogers tegenhield. De blokkeerfriezen kregen 240 uur taakstraf en een maand voorwaardelijke celstraf. Na hoger beroep werd taakstraf beperkt tot 120 uur. Betogende boeren kregen ook 120 uur taakstraf en twee maanden voorwaardelijke gevangenisstraf. Eén man kreeg zelfs 60 dagen celstraf (waarvan 56 voorwaardelijk, de ander vier dagen had hij al in de cel gezeten), 100 uur werkstraf en een schadevergoeding van 3600 euro om de weg te reinigen.
Hoewel de klimaatactivisten uitschreeuwen dat ‘vredelievend’ betogen voor het klimaat bestraft werd, kregen ze de kleinst mogelijke straf voor strafbare feiten. Zonder voorwaardelijke celstraf die bij recidive effectief wordt, is 30 uur taakstraf een lachertje.