Koning Willem-Alexander is bij grondwet vrijgesteld van iedere belasting
Indignatie redactie
12 min. lezen
Koning Willem-Alexander is bij grondwet vrijgesteld van iedere belasting. Andere leden van de koninklijke familie zoeken hun heil in fiscale constructies om de aanslag kunstmatig te reduceren.
‘Belastingontwijking door de Oranjes is een privézaak,’ aldus Staatssecretaris Frans Weekers van Financiën, onlangs in Pauw & Witteman. Aanleiding was een Telegraaf-artikel over prinses Margriet en haar man Pieter van Vollenhoven, die via een zogeheten Familie Vermogen Fonds (zie kader onderaan) de erfbelasting voor hun kinderen prins Maurits en prins Bernard jr., verlaagt waarbij een stichting met de toepasselijke naam Stichting Royale als bewaarder optreedt. Het is volgens fiscalisten een legale fiscale constructie. Maar maatschappelijk ligt belastingontwijking gevoelig vanwege de discussie rondom belastingparadijs Nederland, de fiscale ontduiking en ontwijking op Cyprus en de onlangs gelekte ‘Offshore Leaks’-lijst. In die lijst staan namen van belastingontduikers die zich verschuilden achter brievenbusfirma’s, zogeheten trusts, in zonnige belastingparadijzen.
Belastingroute
Nederland is voor zijn Koning en troonopvolger Amalia in ieder geval een belastingparadijs, want ze zijn zakelijk vrijgesteld van inkomsten-, schenk- en erfbelasting op basis van artikel 40 in de Nederlandse grondwet: ‘De door hen ontvangen uitkeringen ten laste van het Rijk, alsmede de vermogensbestanddelen welke dienstbaar zijn aan de uitoefening van hun functie, zijn vrij van persoonlijke belastingen. Voorts is hetgeen de Koning of zijn vermoedelijke opvolger krachtens erfrecht of door schenking verkrijgt van een lid van het koninklijk huis vrij van de rechten van successie, overgang en schenking.’ Beatrix hoeft, met de grondwet in de hand, geen erfbelasting te betalen. Volgens journalist/publicist Philip Dröge, schrijver van het boek Het Oranjekapitaal, maakten de minder fortuinlijke familieleden dankbaar gebruik van deze belastingroute. ‘De erfenis van Juliana en Bernard is via Beatrix naar de zussen en kinderen gegaan. Zodra er sprake is van erfenissen zie je dat ze zoveel mogelijk via Beatrix laten verlopen, want zij kan belastingvrij schenken.’
Commotie
Deze route biedt niet altijd uitkomst. In 2009 ontdekten Volkskrant-journalisten dat prinses Christina maatregelen had getroffen om de erfbelasting alvast te minimaliseren voor haar kinderen. Ze bleek de erfenis van haar ouders te hebben geparkeerd bij een administratiekantoor op het belastingparadijs Guernsey, een Brits Kanaaleiland dat bekend staat om haar 13e eeuwse kasteel Cornet en het fiscaalvriendelijk klimaat waar geen plek is voor dividend-, vermogens- en erfbelasting. Christina gaf de erfenis in handen van een trust op Guernsey die, zoals vaak gebruikelijk, onder leiding staat van een lokale advocaat. Door de papieren omweg via Guernsey hoefde de in Engeland woonachtige prinses, geen erfbelasting af te dragen. Genieten kon ze wel, want vanuit de Guernsey-trust, op papier dus eigenaar van het geërfde geld, kreeg Christina jaarlijkse een toelage uitgekeerd waarover in Engeland enkel inkomstenbelasting werd afgedragen. Al werd dat even later weer verder omzeild via een tweede trust. Saillant detail: ze had als extra zekerheid in Nederland de Stichting Protector Daffodil Trust laten oprichten voor het beheer over de Guernsey-trust. Vestigingsadres: Paleis Noordeinde in Den Haag. Deze koninklijke route leidde destijds tot veel commotie in de Tweede Kamer. ‘Volkomen begrijpelijk,’ zegt fiscalist Ton Wouters, eigenaar van Zummum Finance & Tax Law. ‘Het gebruik van een anonieme trust op Guernsey zou destijds vanuit Nederlandse optiek als fiscale grensverkenning beschouwd kunnen worden. De constructie bij prinses Margriet is echter anders, want er wordt gebruikgemaakt van een fonds voor gemene rekening, zoals het familiefonds fiscaal heet, en dat is een legitieme constructie in het kader van vermogensplanning.’ Foto: Kasteel Cornet op Guernsey. Prinses Christina had vooral oog voor het fiscaalvriendelijke klimaat
Twijfelachtig
Multimiljonair Jacob Gelt Dekker, woonachtig op Curaçao en in bezit van een koninklijke onderscheiding, ziet dat de leden van de koninklijke familie met de tijd zijn meegegaan. ‘Vroeger was de Antillen-route heel populair, iedereen maakte er gebruik van. Op Curaçao gingen verhalen rond dat ook Prins Bernhard gebruikmaakte van de belastingroute. Maar het voordeel van de Antillen-route is weggevallen, en heeft plaatsgemaakt voor demi-shore constructies via Zwitserland, Oostenrijk en de Kanaaleilanden.’ Christina was overigens niet de enige zus die de erfbelasting omzeilde. In dezelfde periode werd het bestaan van het Lysfonds van prinses Irene onthuld, wederom gevestigd in het werkpaleis van de koningin. Christina’s fiscale constructie om erfbelasting te ontwijken, werd na alle ophef verhuisd naar een ander adres. De Stichting Protector Daffodil Trust staat nu bij de Kamer van Koophandel geregistreerd op het adres van Ottevanger Accountancy in Waalre. Een accountantsbureau ‘gespecialiseerd in advies en diensten inzake fusies, overnames, fiscale analyse, subsidies en financiering, voor met name familiebedrijven’ volgens het LinkedIn-profiel van de eigenaar. Het gebruik van trusts op eilanden als Guernsey hebben een twijfelachtige reputatie. Ze vormen een favoriet anoniem vehikel voor belastingontduikers, fraudeurs en criminelen uit de haute finance. Bernard Madoff, de grootste piramidespelfraudeur uit de Amerikaanse geschiedenis, haalde via een trust op de Britse Maagdeneilanden vele miljarden op. In Nederland had de veroordeelde afperser Jan-Dirk Paarlberg een groot offshore-netwerk in gebruik met vertakkingen op de Britse Maagdeneilanden. Ook zakenman Joep van den Nieuwenhuyzen, die momenteel de rechtbank Rotterdam platloopt vanwege fraude, is zeer goed bekend met tropische vluchtroutes via Aruba en Curaçao.
Geen beginnen aan
Het familievermogen van de koninklijke familie is, buiten een belang in Koninklijke Olie/Royal Dutch Shell, een publiek geheim. ‘Hun belang in Koninklijke Olie is slechts een flintertje van hun totale vermogen,’ zegt Philip Dröge die voor zijn boek Het Oranjekapitaal, het familievermogen van de Oranjes in 2004 op 1,1 miljard euro schatte. ‘Door de financiële crisis zal dat wat minder geworden zijn vanwege gedaalde beurskoersen, maar het familievermogen is nog steeds heel groot.’ Zakenblad Quote noteerde in de meest recente editie van haar rijkenlijst een familievermogen van 950 miljoen euro, op basis van landgoederen, juwelen en een kunstcollectie. Europarlementariër Daniel van der Stoep heeft er als oud-PVV medewerker vanuit het Binnenhof nog onderzoek naar gedaan, maar gaf de moed op. ‘Daar is geen beginnen aan, want alle deuren gaan direct dicht en er is maar een kleine club die daar zicht op heeft.’ Om het familievermogen in tact te houden, heeft de Koninklijke Familie in de loop der jaren een club aan haute finance-experts om zich heen heeft verzameld die onder meer adviseren hoe de belastingdruk omlaag kan. Zo werd Christina voor haar Guernsey-route te hulp geschoten door Chris Baron van Boetzelaer van Oosterhout, de topbestuurder van MeesPierson, en de advocaat Pierre Nijnens, partner bij het gerenommeerde advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek. Deze gerespecteerde oprichters verdwenen binnen een maand al uit het bestuur om plaats te maken voor de vertrouweling van de Oranje-familie: Jaap Rost Onnes, een oud-topbankier van ABN Amro. Hij kreeg in 2009 van Koningin Beatrix de onderscheiding Groot Erekruis in de Huisorde van Oranje vanwege zijn verdiensten voor de koninklijke familie. Blijkbaar niet alleen in figuurlijke zin, maar ook in geldelijke zin.
Onzinnig
Het is een terugkerende discussie, maar inmiddels is er met VVD, D66 en PVDA een meerderheid in de Tweede Kamer die wil dat de koninklijke familie belasting gaat betalen. Koning Willem-Alexander gaat ruim 825 duizend euro per jaar verdienen, een groot deel daarvan zou dan in de hoogste belastingschijf van 52 procent gaan vallen. Fiscalist Wouters vindt het een vermoeiende discussie. ‘Het is een onzinnig voorstel, want het salaris is afkomstig uit de schatkist en vervolgens moet hij een paar ton daarvan weer terugstorten. Bovendien moet de Grondwet gewijzigd worden.’ Mocht het desondanks toch zover komen, dan wordt niet de inkomstenbelasting op arbeid de grootste fiscale vijand, maar de vermogensrendementsheffing. Oftewel, de inkomstenbelasting op spaargelden, die in Nederland 1,2 procent bedraagt. ‘Als het familievermogen nog rond een miljard euro ligt dan zullen ze jaarlijks ruim 10 miljoen moeten gaan betalen aan de fiscus,’ aldus Dröge. Gelt Dekker vindt dat terecht. ‘Volgens artikel 1 in de grondwet is iedereen gelijk. Waarom zou er dan voor de koninklijke familie een uitzondering moeten zijn? Die belastingvrijstellingen zijn privileges waar ze niets meer voor hebben moeten doen dan uit iemands vagina kruipen, sorry dat ik het zo cru formuleer, maar het is belachelijk.’
Kader: De erfenis van Margriet: Hoe eerder ze geeft, hoe minder belasting
Prinses Margriet richtte in december 2006 de toepasselijke Stichting Royale op, die als bewaarder en juridisch eigenaar van het familiefonds optreedt. De uitvoerend bestuurder werd trustmaatschappij TMF. Deze fiscale constructie staat bekend als een Familie Vermogen Fonds. Het idee: de erfenis, bestaande uit een pakket aandelen en obligaties, wordt ruim voor het overlijden van Margriet overgedragen aan het fonds. Vervolgens worden er participaties uitgegeven en die worden alvast geschonken aan de kinderen. Over deze schenking werd destijds schenkingsrecht betaald. Jaarlijks moeten de kinderen hun aandeel in het fonds in box 3 opgeven (1,2 procent belasting). Waar zit het fiscale voordeel? ‘Op alle toekomstige rendementen van dat kapitaal hoeft géén 20 procent erfbelasting te worden betaald,’ zegt fiscalist Wouters. Kortom, hoe eerder je het weggeeft, hoe minder erfbelasting de kinderen uiteindelijk hoeven af te dragen aan de blauwe enveloppenbrigade.
De salarissen van het koningshuis
We zouden eens op moeten houden met constant te reageren op de verhogingen van salarissen van het koningshuis. Laten we even wel wezen, ze hebben daar recht op. Zij zijn het koningshuis en onze koning, heer en meester, mag zich toe eigenen waar hij maar zijn zinnen op heeft gezet. Eigenlijk juich ik het zelfs toe. Ik vind het heerlijk dat onze koning zich van zijn beste kant laat zien. Z’n onderdanen hebben het water dat ze aan de lippen hadden staan nu tegen de huig klotsen en hij laat zien hoe een echte drager van de kroon daarmee omgaat.
Nee, dat klopt, het interesseert hem geen reet hoelang de rijen bij de voedselbank zijn. Niemand gaat dood van de honger, dus kwa belastinggeld is de put nog lang niet droog, al denken wij de bodem wel te zien. Het kan ze helemaal niets en, ik kan me dat wel voorstellen. Als je boven iedere burger van het land staat, dan ben je al snel genoeg geneigd om tegen zo’n jammerende sloeber te zeggen dat hij eens aan het werk zou moeten gaan. Hij en zijn vrouw werken niet echt voor de poet die ze met kruiwagens tegelijk binnen krijgen maar, daar kijkt de koning heel anders tegenaan.
Het koningshuis werd ooit in ‘The Forbes 500’ vermeld als één van de rijkste 500 families op deze aardkloot. Ze hadden nogal wat aandelen Shell en dat liep toen uit op een 3 miljard. Dat was Bernhard iets teveel, dat staat niet zo lekker tegenover een volk dat wel moet werken voor zijn centen. Hij had gelukkig een maatje bij Forbes en die heeft het vermogen van het koningshuis met een factor 10 verminderd. Nu heeft het koningshuis nog maar 300 miljoen in haar bezit. Daarmee vinden zij zich niet arm maar echt rijk zijn ze ook niet naar eigen zeggen.
Niemand weet nog wat de Oranjes exact hebben maar, er worden schattingen gedaan van rond de 8 miljard Euro. Op zich is dat niet echt schokkend want, die 3 miljard heeft Bernhard jaren geleden bijgesteld bij Forbes omdat het niet netjes was. Dat was in 2003. De Oranjes hebben natuurlijk net zoals de banken en andere financiële instellingen voluit geprofiteerd van alle bail-outs die werden rondgestrooid. Dat ze hun kapitaal in 12 jaar meer dan verdubbeld hebben in een financieel zo dynamisch klimaat mag je dus wel aannemen.
Nee, de koning doet het prima en hij bewijst met zijn gedrag dat je weinig meer van een vorst kunt verwachten. De koning is een echte vorst. Niet zomaar een poppetje maar gewoon de baas van het land die zijn macht verschuilt achter de illusie van de parlementaire democratie. Je denkt toch niet serieus dat er ook maar één politieke partij durft te opperen om de koning wat vetter te maken terwijl de rest van zijn volk moet afslanken zo vlak voor verkiezingstijd? Nee joh, zo stom is niemand, zelfs in de politiek niet. Onze koning is wel stom genoeg om het te willen en heeft of moeite met het maken van inschattingen over hoe dit zal vallen of het kan hem echt geen zak interesseren hoe jij denkt. Ik denk dat het laatste het geval is. Wat maakt het hem uit?
Hij lacht zich kapot, betaalt geen belastingen en jij moppert maar blijft toch schokken. Hij is de baas, jij bent zijn onderdaan en zo simpel liggen de verhoudingen. Jij mag mekkeren zoveel als je wilt en, hij laat je je onvrede uiten binnen de beperkingen van de vrijheid van meningsuiting. Zo vond hij, “FUCK DE KONING!”, wat vergaan maar, de ingezette juridische acties namen een lastige wending omdat dit op teveel tegenstand stuitte. Hij heeft het moeten laten gaan maar, met de stoom uit zijn oren en dus heeft hij zich een loonsverhoging van 5% gegeven.
Jij gaat helemaal uit je dak. “Is die vent gek geworden?” Jij staart je blind op een belastingvrije 5%. Dat heb jij nog nooit van de baas gehad maar, je vergeet die 8 miljard. Over een vermogen van boven de 21.000 Euro moet jij 1,2% belasting betalen. Als hij dat met die 300 miljoen zou moeten doen die Bernhard vrij had gegeven voor de publieke etalage, dan had hij al meer betaald dan hij dit jaar ontvangt. Hij had namelijk 300 X 1,2% X 1.000.000 Euro moeten afdragen. Dat zou 3,6 miljoen zijn. Dan zou het ook niet geheel onrechtvaardig lijken als hij 43.000 per jaar extra zou krijgen. Zeker niet als daar belasting over zou worden geheven maar, hij betaald helemaal niets.
Had de koning net zoals iedere burger belasting betaald dan was die bonus van 43000 met 22000 verminderd en had hij contant maar 21000 gekregen. Over de rest van zijn salaris boven de 58.000 Euro zou hij 52% aan inkomstenbelasting betalen. Die eerste 58.000 daar zit dan gelukkig maar 42% op. Hij zou dus over zijn nieuwe salaris zo’n 444.000 Euro belasting betalen, alleen op basis van zijn eigen salaris. Nou, dan kunnen we toch al een stuk coulanter tegenover die 43.000 bonus staan?
Het grootste probleem met het koningshuis is dat ze boven het volk staan. Ze betalen geen belasting, ze staan boven de voor ons geldende wetgeving en, daar lijken we allemaal weinig problemen mee te hebben. We slikken het allemaal braaf dat de koning slechts een ceremoniële functie heeft binnen de constitutionele monarchie en we vragen ons nooit af of dat ook daadwerkelijk het geval is. Integendeel, we staan met vlaggetjes langs de kant van de weg als die lui voorbij komen maar, eigenlijk hebben we alleen maar last van ze. Ze kosten bakken met geld. Dan heb ik het niet over de uitgekeerde salarissen maar wel over al die centen die aan ons worden onttrokken om ze het naar de zin te maken. Zo is het Nederlandse volk niet de bezitter van de Groen Draak, laat staan de gebruiker maar, wel verantwoordelijk voor de rekening van het onderhoud van die ouwe schuit. We betalen ons blauw aan paleizen en moesten zelfs betalen voor een stukje vers asfalt op de lange voorhout in Den Haag omdat anders de rit met de Gouden koets over een lengte van een 100 meter voor de koning en zijn gemaal wat oncomfortabel had kunnen worden. Je kunt het zo gek niet bedenken en ze krijgen er met koffers tegelijk budget voor toegeworpen omdat wij eigenlijk helemaal geen democratie zijn. We doen alsof en met succes want, met prinsjesdag zag het weer blauw van de mensen die onder vuilniszakken zich probeerden te beschermen tegen de regen om maar hun adoratie te tonen voor de man op de troon.
Dus, laten we ophouden met dat gezeik over een kleine salarisverhoging en eisen dat het koningshuis aangifte van belasting gaat doen volgens de voor ons geldende regels. Je schijnt als Nederlander te moeten betalen en, als de koning een Nederlander is dan mag hij voelen hoe leuk het is om Nederlander te zijn. De belastingen in dit land zijn schandalig hoog en als je blijft zeuren over de toelage van de koning en niet over het feit dat hij geen belasting betaald, dan behoor je tot een grote groep van trage denkers. Je leeft in een monarchie en we leveren allemaal in voor een makker die hier niets voor hoeft te doen behalve een paar verplichte reisjes naar landen om zogenaamd de handelsbetrekkingen aan te halen.
Laten we ophouden met die flauwekul. Laten gewoon zeggen dat hij wordt bedankt voor zijn diensten maar, dat hij vanaf nu wel gewoon belasting moet betalen. Daarna kunnen we nog altijd zien of we hem als ZZP-er gaan inhuren als we behoefte aan een ceremoniële koning hebben. Uurtje/factuurtje Willem, het lijkt mij niet meer dan fair tegenover de mensen die je zegt te vertegenwoordigen. Uurtje factuurtje en netjes eens per kwartaal de BTW aangifte doen anders komt de deurwaarder het bij je halen.
