Gezellig winkelen
De laatste dagen gonst het van de geruchten over een aanstaande ondergang van de HEMA. Veel oooh’s en aaach’s hoor ik om mij heen. Het zou toch rampzalig zijn voor het winkelbestand in ons kleine polderland. De HEMA heeft maar liefst 550 filialen verspreid door het hele land met 9.500 werknemers. Zo’n bedrijf mag in feite niet failliet gaan. Is het niet om het sfeertje en de uitstraling van een gezellig warenhuis, dan is het wel om de werkgelegenheid. Persoonlijk vind ik het funest voor ‘mijn’ eigen kleine stadje. Wij mogen er graag komen voor het gebak, voor mijn onderbroeken, soms ’n bakkie doen, of gewoon op zoek naar iets anders. Als vrouwlief druk is met passen van een kledingstuk maak ik een babbeltje met een kennis waarvan z’n vrouw in de weer is met wat dameslingerie. Met een schuin oog kijk ik dan mee, nieuwsgierig als ik ben. Ach, soms is winkelen wel gezellig toch? Toen op 31 december 2015 het warenhuis van V & D in ons stadje de deur voor eeuwig achter zich dicht deed was vooral mijn vrouw daar heel sneu van. En niet alleen zij maar best veel andere shoppers van middelbare leeftijd.
Nog meer leegstand
Het is toch niet voor te stellen dat weer een gezellige winkel uit het straatbeeld zou verdwijnen. Ook de kledingwinkel van C & A heeft per 1 juni in “mijn stad” de deuren gesloten. Waar gaat dit heen? Krijgen we weer een periode van lege winkelunits en nog minder winkelend publiek in onze binnen stad? Moeten we dan gelijk op een terrasje neerstrijken als er dan geen gezelligheid meer is in een warenhuis? Op het terras is nu ruimte genoeg met die anderhalve meter tussenruimte. Serveersters met lange armen krijgen nu de voorkeur bij de cafébaas. Maar alle gekheid op een stokje, het is ook schadelijk voor de horeca wanneer publiektrekkers zoals de HEMA hun deuren sluiten. Er komen dan nog minder mensen naar de stad. Na de recessie van 2009 zijn sommige lege winkelpandjes omgetoverd tot een horecatentje en is de spoeling onder de horecaondernemers dunner geworden. Als er meer winkelpanden leeg komen dan zal er niemand nog een kroegje willen starten vrees ik. Er zouden zelfs horecapanden leeg komen te staan als het omzetverlies van een paar maanden sluiting niet wordt ingehaald. Daarom is het van groot belang dat er geen leegstand komt in onze winkelstraten.
HEMA was prooi voor investeerders
Nu zijn er achter de schermen volop onderhandelingen gaande tussen de eigenaar van de HEMA, de banken en de overheid. Vakbonden kijken nerveus toe. Het warenhuis lijdt al jaren verlies bij een dalende omzet. De overname(s) van de laatste jaren hebben de HEMA geen goed gedaan. Het zijn de investeerders die proberen met herfinanciering van de schulden van dat soort bedrijven de waarde weer wat omhoog te krikken. Tegelijk een reorganisatie doorvoeren en zo mogelijk over een jaartje of wat weer met winst verkopen. De onderneming is dan meestal uitgekleed wat betreft personeelsbestand. Op dit moment lopen er onderhandelingen om de schuldenlast van € 750 miljoen(!) opnieuw onder te brengen. In die schuldenlast zitten leningen met een rentepercentage van rond de 12 procent. Big business voor de financiers. Nu staat de boel op springen in een tijd van een pandemie en worden andere noodlijdende bedrijven geholpen met staatssteun. Wordt de KLM geholpen met miljarden aan belastinggeld. Zogenaamd van vitaal belang, want luchtvaart schijnt belangrijk te zijn voor de zakenwereld en daarbij is Schiphol dan ook weer van vitaal belang.
Wat is vitaal belang
Nu begint de discussie over wie en wat allemaal van vitaal belang is. Gaan we de HEMA redden met belastinggeld? In het verleden hadden we veel staatsbedrijven, zoals de posterijen(PTT), de NS, de Postbank, het energiebedrijf, enzovoort. In de vorige eeuw zijn veel staatsbedrijven geprivatiseerd en soms beurs genoteerde bedrijven geworden. Heeft voor- en nadelen. Maar tijden veranderen. Soms moeten bedrijven van vitaal belang worden geholpen met staatssteun om overeind te blijven. Ze worden daarmee geen staatsbedrijf maar (tijdelijk) voorzien van vers geld om te overleven. Het gaat om belastinggeld van ons burgers. Ooit was belastinggeld bedoeld voor de voorzieningen van onze verzorgingsstaat, zoals onderwijs, defensie, politie en justitie, verzorgingshuizen, ziekenhuizen, infrastructuur, en noem maar op. Nu zijn we door de coronacrisis begonnen om ons belastinggeld uit te delen aan private ondernemingen. Hoe ver willen we gaan? Hoe ver denkt onze minister van Financiën(Wopke Hoekstra) te gaan om warenhuizen overeind te houden die ten onder gaan door het foute beleid van schatrijke investeerders? Een delicate kwestie. Voer voor een maatschappelijke discussie.
Genaaid
Maar wacht even, als we de HEMA, kapot gemaakt door het groot kapitaal, gaan redden met belastinggeld dan blijf ik thuis. Daarvoor doe ik geen duit in het zakje. Dan maar niet loeren bij de lingerie. En de banketbakker om de hoek heeft ook heerlijke gebak. Ik voel me genaaid door het grootkapitaal. De schatrijke investeerders die weer een winkelketen hebben leeg getrokken. Daar mag geen belastinggeld naar toe. Ik wil de boel zelfs omdraaien. Maak het strafbaar dat een schatrijke investeerder op deze manier zaken doet. Het vermogen van de huidige eigenaar, Marcel Boekhoorn, wordt geschat op 1,5 miljard euro. ‘Eerlijk verdiend’ natuurlijk door slim speculeren. Wat we nu meemaken is dat de scheefgroei in deze eeuw z’n einde bereikt. Het is de schatrijke elite die met hun grootkapitaal opereren als zogenaamde belangrijke investeerders en de maatschappij leeg roven. In de VS is de massa al begonnen met plunderen. Is dat een voorbode van meer onrust? Ik zou zeggen, oordeel zelf en geef uw mening hieronder.