Krediet- en coronatijdperk

Ook in de mainstream media wordt steeds vaker geschreven over de tegenstellingen tussen de 10 procent superrijken en de verarmde massa in de samenleving. De rijken der aarde die hun kapitaal beleggen op de financiële markten en de ‘onderklasse’ en de uitgeknepen ‘middenklasse’ die hun boodschappen doen in de winkels in de Hoofdstraat. Of, zoals voor velen gebruikelijk in deze coronatijd, hun boodschappen online bestellen. De wereld is in rap tempo aan het veranderen in dit krediet- en coronatijdperk waarin de extremen in de maatschappij versneld escaleren door een pandemie. Ik spreek hier bewust over escaleren want daar lijkt het sterk op. De verschillen tussen arm en rijk nemen snel toe en al een poosje zien we een toenemende polarisering in de politiek. Onrust en anarchie breiden zich in een rap tempo uit over de hele wereld. Het lijkt wel of alles en iedereen in beweging komt. Althans daar waar de verschillen tussen arm en rijk pijnlijk voelbaar worden. En waar bestuurlijke repressie ondraaglijk wordt. Ik zou een flink rijtje landen kunnen noemen maar vrees niet compleet te zijn omdat we onvoldoende worden geïnformeerd door de mainstream media. Voornamelijk door het ontbreken van persvrijheid in onderdrukte landen en de angst voor de vrije meningsuiting.

Ondergrondse veenbranden

Er steekt mondiaal een onfrisse wind de kop op. Om wat ‘in de buurt’ te blijven, in Turkije is de lira bezig aan een vrije val en dat geeft onrust op de financiële markten daar, maar ook onder de bevolking bij wie de koopkracht de mist in gaat. Voor de afleiding is president Erdogan maar begonnen met wat schietoefeningen nabij de Griekse eilanden Rhodos en Kastelorizo. Tussen Griekenland en Turkije heersen al langere tijd spanningen over maritieme rechten. Dit soort geopolitieke spanningen zien we de laatste tijd meer. Kijken we naar de handelsconflicten tussen de VS en China en de geopolitieke spanning tussen beide landen over de eilanden gelegen in de Zuid-Chinese Zee. Zo zijn er tal van andere conflicten op onze aardkloot die nauwelijks nog media-aandacht krijgen maar wel degelijk ondergronds branden als een veenbrand.

En bovengrondse brandhaarden

Het is een bekend fenomeen dat op gegeven moment de wereld wordt opgeschrikt door de escalatie van meerdere conflicten tegelijk. Noem ik even die idiote ontploffing van een partijtje gevaarlijk spul dat zomaar(?) in een loods lag opgeslagen in de haven van Beiroet. Een politiek en economisch ontspoord land waar de inwoners radeloos zijn en de regering inmiddels is afgetreden. Hoe moet dat verder? Kijken we met een schuin oog naar de onrust in Wit-Rusland waar mensen de straat opgegaan na afloop van de presidentsverkiezingen die door president Alexander Loekasjenko zouden zijn gewonnen. Wat ik in deze column aanhaal zijn voornamelijk de ontwikkelingen in achtergestelde landen die we niet kunnen rekenen tot westerse vrije democratieën. Zelfs de VS niet waar de president regelmatig het congres passeert via het uitvaardigen van decreten. Vergeet ik nog de onrust in Hongkong waar het laatste beetje democratie inmiddels ook om zeep is geholpen. Al met al spannende ontwikkelingen die we niet uit het oog moeten verliezen.

Het paard achter de wagen spannen

Veel van die gebeurtenissen in die ‘ver-weg-landen’ hebben grotendeels te maken met de politieke situatie maar escaleren juist op het moment dat de economie zucht onder de gevolgen van een wereldwijde epidemie. Daardoor is veel handel stil komen te liggen en houden consumenten de hand op de knip. In afwachting op de niet meer af te wentelen faillissementsgolf en ontslagen. Hierdoor wordt ‘Mainstreet’ onrustig en vullen de straten zich met ontevreden demonstranten. We zien een opeenstapeling van conflicten. Die zorgen op hun beurt weer voor paniekerige pogingen van politici en centrale bankiers om met veel geld de economie draaiende te houden. De FED en de ECB voorop met hun opkoopbeleid ten gunste van de financiële markten, voor ‘Wallstreet’ dus. Daarna volgt de Trump-regering die biljoenen leent op de kapitaalmarkt en belastinginkomsten uitstelt ten gunste van de belastingbetaler, voor ‘Mainstreet’ dus. Het geld strooien van bankiers en overheden is ontstaan uit paniek. Niks minder dan dat. Dat betekent dat ze achter de feiten aanlopen en te laat zijn. Het is het paard achter de wagen spannen.

Muziek is stil gevallen

De signalen liegen er niet om. Overal in de media worden inmiddels de extreme verschillen tussen Wallstreet en Mainstreet benoemd. Dat de beurzen ver voor de muziek uit lopen door het goedkope geld van centrale banken. Maar de muziek is stil gevallen onder het grote publiek. Het feesten is voorbij, grote concerten zijn afgelast, fluisteren in de voetbalstadions en noem maar op. Dit geeft nog maar deels de stemming weer onder de massa, het grote publiek, waarvan de economie het juist moet hebben. Consumenten staan op de rem en consuminderen. Het consumentenvertrouwen daalt met de dag. In de VS moet de economie het juist hebben van het uitbundige uitgavenpatroon van de gemiddelde Amerikaan. Daar valt de boel stil. Maar de “Wallstreet-beleggerstrein” dendert voort, al is het soms op een laag pitje. In Europa zien we hetzelfde patroon, hoewel de uitbundigheid van de consument al eerder is getemperd doordat de euro-muntunie een hoge tol eist van onze koopkracht.

Met lage rente betalen we de prijs

Door het monetaire ingrijpen van de ECB betalen we de hoofdprijs voor onze woonhut en vluchten vermogende spaarders vanwege negatieve rendementen. Niet leuk hoor, die lage (hypotheek)rente! Beseffen we eigenlijk wel dat dit de prijs is voor onze dure euro? Ik denk alleen de elitaire beleggers, Wallstreet dus. Niet de consumenten in de Mainstreet, de massa dus. Velen zijn blij met een lage rente want consumptief lenen is lekker toch? Hoe slecht dit is in jaren met economische tegenslag gaan we de komende jaren meemaken. Als faillissementen en massaontslagen ook hier in ons polderlandje de massa gaat raken. Als blijkt dat onrust niet alleen is voorbehouden voor de ‘ver-weg-landen.’ Als blijkt dat we straks onaangekondigd gaan demonstreren omdat verzoeken daartoe officieel worden afgewezen vanwege de corona angst. Als de ME met waterkanon demonstranten uiteen jaagt. Nee, deze keer niet de hooligans maar de ‘gewone man en vrouw’ die gaan inzien dat hun tekort wordt gedaan.

Correlatie tussen krediet en corona

Tekort gedaan. Maar door wie? Daar ben ik zeer benieuwd naar. Zal de massa straks in de gaten hebben hoe ze zijn beduveld door monetaire beleidsmakers, de centrale bankiers? Of zal men zich keren tegen de beteugelende corona-maatregelen van de overheid? Ik denk beide. Omdat er een correlatie is. Het krediettijdperk nadert z’n einde. Mede door de spilzucht van eurofiele politici, die behalve een monetaire unie, een bankenunie en fiscale unie, uiteindelijk ook een politieke unie nastreven. Zoals ik het vaak benoem, een ongeluk komt zelden alleen. De grootheidswaanzin van een unie met ongelijke landen zal een enorme tol eisen van de bevolking. Wallstreet verliest van Mainstreet als de degens gekruist worden. Als de massa in opstand komt. Als het beurskapitaal door een beurscrash wordt vernietigd. Als de ramen van banken en beursgebouw worden ingegooid. Als de schandpaal wordt klaar gezet op het Marktplein en het verschil tussen Wallstreet en Mainstreet wordt geminimaliseerd. Kwestie van wat jaartjes lijdzaam afwachten.

GW