Lagarde De Europese Centrale Bank heeft gespeculeerd. In plaats van de ongebreidelde inflatie in een vroeg stadium te bestrijden, bleef de ECB de markten zelfs na het uitbreken van de oorlog overspoelen met nieuw geld. Het totale vermogen bereikte deze week een nieuw record. De president van de ECB stelt renteverhogingen uit en maakt het probleem week na week erger. Wie houdt ze eindelijk tegen?.
Nu is dat 8,8 biljoen euro dankzij Lagarde. Het balanstotaal van de Europese Centrale Bank (ECB) bereikte eind mei dit adembenemende historische record. Hoewel de inflatie in Europa woedt, overspoelt de Europese Centrale Bank de markten nog steeds met nieuw geld. Sinds het begin van het jaar is daar 250 miljard euro bijgekomen. De oorlog in Oekraïne heeft de inflatieproblemen in Europa al dramatisch verergerd.
ECB-president Christine Lagarde is verantwoordelijk voor de grootste geldcreatie in de geschiedenis van de EU.
Maandenlang heeft ze bruusk waarschuwingen en oproepen gladgestreken om eindelijk een einde te maken aan het buitensporige gelddrukken. Inflatie is slechts een tijdelijk fenomeen, speciale factoren zoals de pandemie of supply chain-problemen zijn de schuld, alles zal snel normaliseren. Toen werd gezegd dat de oorlog de inflatie in de eerste plaats gevaarlijk had gemaakt. De inflatie bereikte in januari voor het uitbreken van de oorlog al het hoogste niveau in decennia.
Sinds haar aantreden eind 2019 voert Lagarde in financiële kringen een buitengewoon agressief beleid om geld te verhogen.
Eind 2019 had de ECB een balanstotaal van 4,7 biljoen euro. Nu, twee en een half jaar later, heeft het de ongelooflijke 8,8 biljoen bereikt. Dat betekent: onder Lagarde creëert de ECB elke maand 137 miljard euro aan nieuw geld en elke dag nog eens 4,6 miljard euro. Een beurshandelaar in Frankfurt merkt op: “Geen wonder dat al dat geld nu snel in waarde daalt en stijgt.”
De geldstroom van Lagarde moet het voor Frankrijk en de Zuid-Europese landen gemakkelijk maken om de hoge schuld te herfinancieren en de gevolgen van de pandemie te verzachten.
Tegelijkertijd heeft het echter de aandelen- en vastgoedmarkten tot een speculatieve boom gedreven, maar vooral heeft het een enorme inflatie veroorzaakt. In april stegen de consumentenprijzen in Duitsland en Europa met elk 7,4 procent. Dit betekent dat de inflatie in het Europese muntgebied hoger is dan ooit tevoren en dat de inflatie in Duitsland het hoogste punt in veertig jaar heeft bereikt.
De snel stijgende prijzen belasten niet alleen miljoenen consumenten, vooral die met lage inkomens.
Tegelijkertijd worden Duitse spaarders abrupt onteigend omdat inflatie snel opeet wat ze hebben gespaard. Lagarde daarentegen lijkt de belangen van de eurolanden met een overmatige schuldenlast voor ogen te hebben. Omdat de devaluatie voor hen een zegen is. Een massale herverdeling van spaarders naar de staten is begonnen, economen noemen het effect “inflatiebelasting”.
Terwijl de protesten tegen het inflatiebeleid van de ECB steeds luider worden, heeft Lagarde er eindelijk mee ingestemd om van koers te veranderen – zij het in slow motion. Allereerst maakt ze pas bekend dat de extra geldschepping in de zomer wordt afgebouwd. Een einde aan de netto-aankopen van effecten wordt ‘heel vroeg’ in het derde kwartaal verwacht, schrijft de ECB-president in een blog op de website van de centrale bank.
En: “Op basis van de huidige vooruitzichten zullen we waarschijnlijk tegen het einde van het derde kwartaal een einde kunnen maken aan de negatieve rentetarieven.” , waaronder mogelijk het einde van de activa-aankopen en een initiële renteverhoging. Dit is precies waar veel experts op het gebied van inflatiebestrijding om hadden gevraagd.
Voor veel analisten is de ommekeer te voorlopig en toch te laat.
“Ze heeft vier biljoen euro nieuw geld op de markt gegooid en vraagt zich nu af wat de inflatie is”, zei een CDU-lid van de Bondsdag.
Een brede kring van bedrijven, banken, vakbonden, politici, verenigingen en wetenschappers beschuldigt de centrale bank al maanden van inactiviteit. Volgens de spaarbanken hadden de valutawaakhonden zelf maandenlang de inflatie aangewakkerd. Daarmee schendt de ECB haar centrale mandaat om prijsstabiliteit te waarborgen. Het wekt met name wrevel dat de belangrijkste rentetarieven tot op de dag van vandaag negatief zijn gebleven.
De depositorente van de centrale bank, die geldt voor bankdeposito’s bij de centrale bank, is momenteel min 0,5 procent. De basis-herfinancieringsrente, die lange tijd werd beschouwd als de belangrijkste rente, maar de laatste jaren werd overschaduwd door de depositorente, bevindt zich op de nullijn.
Terwijl de Fed in de VS eerder en resoluut de monetaire beleidsommekeer in gang zette, speelt Lagarde om tijd.
De EVP, de grootste fractie in het Europees Parlement, waarschuwt Lagarde al maanden dat burgers het vertrouwen in het monetaire beleid zullen verliezen als de hoge inflatie hen “maand na maand van geldelijke waarde berooft”. Het effect van de inflatiebelasting is politiek explosief omdat miljoenen burgers hier koeltjes zouden worden onteigend zonder democratische legitimiteit. In Duitsland zijn er steeds meer stemmen die Lagarde beschuldigen van eenzijdige politiek van belang. Het demonstratieve ontslag van de Bundesbank-president en inflatiecriticus Jens Weidmann is een baken.
Om interne kritiek te voorkomen, legde Lagarde in april een intern spreekverbod van de ECB op de communicatie op.
Kritiek van individuele valutawaakhonden op rentebesluiten moet worden voorkomen, zodat de geloofwaardigheid van de ECB niet wordt geschaad. Maar dat maakte critici nog meer woedend over de koppigheid van de president. Uw kritiek op cryptocurrencies wordt ook gezien als een verkeerde inschatting en een signaal van zwakte. Lagarde zei op de Nederlandse televisie: “Mijn zeer nuchtere beoordeling is dat cryptocurrencies niets waard zijn, dat ze op niets zijn gebaseerd, dat er geen onderliggende waarde is die als een anker van veiligheid fungeert.”
rypto-valuta’s zijn in feite een indicatie van de groeiende wantrouwen jegens veel beleggers in conventionele valuta, die om politieke redenen kan oplopen. Bovendien slaagde de ECB er onder Lagarde niet in om om eindelijk de aangekondigde digitale euro te realiseren. Lagarde countert droog: “De dag dat we de digitale munt van de centrale bank, een digitale euro, vrijgeven, garandeer ik dat de centrale bank erachter zal staan.” Maar hoe aantrekkelijk is een digitale euro die net zo snel opblaast als die Analoge euro momenteel?