Liefde van Glasgow naar Gaza: waarom fans van Celtic FC Palestina steunen

De koude tribunes van een Schots voetbalstadion zijn niet de eerste plek waar je een broeinest van georganiseerde steun voor de Palestijnse bevrijding zou verwachten. Maar reis op een wedstrijddag naar Celtic Park en je ziet duizenden fans die keffiyehs dragen, falafel eten en Palestijnse vlaggen zwaaien.

Celtic FC is een legendarische organisatie en een van de slechts 23 teams die de UEFA Champions League (voorheen bekend als de Europacup) heeft gewonnen, de belangrijkste clubcompetitie van Europa. Maar hun fans, met name de hardcore supportersgroep de Green Brigade, zien de club als een voertuig voor progressieve en radicale maatschappelijke verandering, waaronder het steunen van het Palestijnse verzet.

Deze zaak heeft hen al lang in conflict gebracht met voetbalautoriteiten. In 2016 organiseerde Celtic een Champions League-kwalificatiewedstrijd tegen het Israëlische team Hapoel Be’er Sheva. Uit protest tegen de Israëlische acties in Palestina organiseerde de Groene Brigade een massale demonstratie van Palestijnse vlaggen, waardoor een groot deel van het stadion veranderde in een muur van zwart, wit, groen en rood.

UEFA, de Europese voetbalbond, strafte Celtic voor hun acties en legde de club een boete op van £8.600 (meer dan US$11.000). Als reactie hierop lanceerde de Green Brigade een campagne “Match the Fine for Palestine”, met als doel een vergelijkbaar bedrag op te halen voor het goede doel Medical Aid for Palestine. De campagne ging viraal en haalde £176.000 op (ruim US$200.000).

Politieke boodschappen als deze zijn gebruikelijk bij Celtic-wedstrijden. Tijdens de finale van de Schotse beker van 2018 onthulde de Green Brigade in de 70e minuut van de wedstrijd gigantische spandoeken, ter herdenking van de 70e verjaardag van de Nakba (etnische zuivering van Palestina) in 1948. Op de spandoeken stond : “Stop genocide. Stop zionisme.”

Sinds 7 oktober 2023 en de Israëlische aanval die daarop volgde, zijn openlijke uitingen van steun voor Palestina frequenter en beter georganiseerd geworden. Bij competitiewedstrijden zie je vaak muren van Palestijnse vlaggen vol met boodschappen als “Bevrijd Palestina. Overwinning voor het verzet.” En bij een Champions League-wedstrijd met Atlético Madrid zongen fans “You’ll Never Walk Alone”, waarmee ze het opdroegen aan de mensen van Gaza.

In september speelde Celtic tegen SK Slovan Bratislava uit Slowakije, en de fans stuurden een steunbetuiging naar de mensen in Palestina: “Ze kunnen je onderdrukken. Ze kunnen je gevangen zetten, maar ze zullen je geest nooit breken.” Celtic won de gelijkspel met 5-1.

Maar de solidariteit van Celtic-fans gaat veel verder dan woorden en fondsenwerving. Na het incident met Hapoel Be’er Sheva hielp de Groene Brigade een zusterteam op te richten, Lajee Celtic, voor bewoners van het Aida Refugee Camp in Bethlehem. De academie van de nieuwe club heeft meer dan 80 kinderen geregistreerd als spelers en een volwassen eerste team dat probeert een plek te bemachtigen in de Palestijnse Premier League. De spelers van Lajee Celtic dragen de kleuren van de Palestijnse nationale vlag, maar ook met groene en witte hoepels – een eerbetoon aan hun Schotse zusterclub. Lajee Celtic is meer dan een club; haar missie is, in haar eigen woorden, om “barrières te doorbreken en hoop te brengen” naar het land.

De autoriteiten zijn niet blij met de acties van Celtic-fans en hebben geprobeerd hen te straffen. Ook het management van Celtic FC heeft zijn ongenoegen geuit en heeft zelfs veel Green Brigade-leden van wedstrijden geweerd. Maar hun acties hebben ook lof geoogst van over de hele wereld. Vorige maand liet de Turkse kampioen Galatasaray een gigantische banner zien met de tekst: “We Thank The Celtic Supporters For Their Unwairing Support For Palestine.”

Door vluchtelingen, voor vluchtelingen

Maar wat verklaart de affiniteit tussen Celtic-fans en de Palestijnse zaak? Daniela Latina, een academicus uit Glasgow en Celtic-fan, vertelde MintPress dat het begrijpen v

De club ontstond uit de Grote Hongersnood van het midden van de 19e eeuw, een grotendeels door de mens veroorzaakte genocide die leidde tot een ineenstorting van de Ierse aardappeloogst. De Britse autoriteiten, die destijds over Ierland heersten, drongen aan op de voortdurende export van Iers voedsel naar Engeland en blokkeerden pogingen om hongersnood te bestrijden.

Het resultaat, legde Latina uit, was de dood van ongeveer 1 miljoen mensen en de massale exodus van nog eens miljoenen. De Grote Hongersnood blijft de Ierse samenleving achtervolgen. Vandaag de dag is de Ierse bevolking nog steeds niet hersteld tot het niveau van de jaren 1830.

Eén groep die wel echte hulp bood aan de hongerende Ieren was het Palestijnse volk. Zoals Latina aan MintPress vertelde:

Sultan Abdülmecid I van het Ottomaanse Rijk, waarvan Palestina deel uitmaakte, verleende £10.000 aan hulp aan de Ieren, maar koningin Victoria greep in en eiste dat hij slechts £1.000 zou sturen, aangezien zij £2.000 had gestuurd en niet zuinig wilde lijken. De sultan negeerde Victoria en stuurde £10.000 en nog eens vijf schepen met graan, voedsel en medicijnen.”

Engelse rechtbanken verwierpen de verzoeken van de hulpschepen om aan te meren. De vloot liet zich niet afschrikken en reisde in het geheim naar Drogheda Harbour in Ierland om hun hulp te leveren. “Als gebaar van waardering draagt ​​Drogheda United Football Club nog steeds de Ottomaanse ster en halve maan”, merkte ze op.

Desondanks zorgde de hongersnood ervoor dat honderdduizenden Ieren naar Schotland vluchtten, met name naar de bruisende stad Glasgow. Deze vluchtelingen werden vaak slecht behandeld en leefden in armoedige omstandigheden. In 1887 richtte een plaatselijke priester de Celtic Football Club op als een sociale onderneming, met als doel de winst van de kaartverkoop te gebruiken om gaarkeukens voor de Ierse katholieke gemeenschap te financieren. Vanaf het begin vertegenwoordigde Celtic daarom vluchtelingen en de meest gemarginaliseerden in de samenleving.

Tegelijkertijd won de beweging voor Ierse onafhankelijkheid aan momentum. Ierland was al meer dan 700 jaar gekoloniseerd door Engeland, waarbij de Britse autoriteiten zelfs zo ver gingen om grote aantallen protestantse kolonisten naar het eiland te importeren. Deze kolonisten kregen speciale privileges en land, waarvan de lokale bevolking werd verdreven. En hoewel de Republiek Ierland in 1921 onafhankelijk werd, is het eiland tot op de dag van vandaag nog steeds verdeeld in twee staten, waarbij het door protestanten gedomineerde noorden nog steeds deel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk.

Ierland heeft dus – ondanks dat het geografisch gezien een West-Europese natie is – een geschiedenis die meer verwant is aan gekoloniseerde landen in het Globale Zuiden dan aan die van zijn buren. Dit verklaart grotendeels waarom het internationaal een van de meest standvastige voorstanders van Palestina is geweest. Het was het eerste lid van de Europese Unie dat opriep tot een Palestijnse staat en het laatste dat Israël toestemming gaf om een ​​ambassade te openen. En het is Europa’s felste criticus van Israëlische agressie geweest, waarbij het zich vaak verbond met Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen boven Europese.

Vanwege de geschiedenis als een natie die vecht voor een onafhankelijke staat, een staat die door velen nog steeds in tweeën is gespleten en wordt bezet door een buitenlandse mogendheid, en omdat zoveel Ieren uit vluchtelingenachtergronden komen, voelen velen een natuurlijke affiniteit met Palestina en zien ze verbanden tussen hun twee strijden. Misschien is het dan ook logisch dat Celtic, Glasgow’s Ierse katholieke club die is opgericht door vluchtelingen, veel van zichzelf herkent in het Palestijnse volk.

Israëls oorlog tegen voetbal

Als onderdeel van hun oorlog tegen Gaza heeft Israël geprobeerd symbolen van de Palestijnse cultuur en identiteit uit te wissen. Dit omvat voetbal. Sinds 7 oktober 2023 zijn minstens 500 Palestijnse atleten, scheidsrechters of sportfunctionarissen gedood . De meest opvallende is misschien wel Dr. Adnan Al-Bursh, hoofd van de medische afdeling van de Palestijnse voetbalbond. Al-Bursh werd gevangengenomen, gemarteld en waarschijnlijk verkracht tot de dood door Israëlische troepen, die tot op de dag van vandaag weigeren zijn lichaam terug te geven.

De aanval op het Palestijnse voetbal begon echter niet in 2023. In 2014 waren de neven Jawhar Nasser Jawhar, 19, en Adam Abd al-Raouf Halabiya, 17 – jonge sterren die op het punt stonden om te worden opgeroepen voor het nationale team – onderweg naar huis van een trainingssessie in de buurt van Ramallah. Ze werden overvallen door de Israel Defense Forces (IDF), die al-Raouf in zijn benen schoten. Jawhar snelde hem te hulp, maar werd zelf bekogeld met kogels, waaronder zeven in zijn linkervoet, drie in zijn rechtervoet en één in zijn hand. Een aanvalshond werd op hen losgelaten en soldaten braken vervolgens voor de zekerheid al-Raoufs been, wat suggereert dat ze wisten wie het tweetal was.

Israël heeft ook opzettelijk Palestijnse stadions verwoest en heeft decennialang het Palestijnse nationale team regelmatig geblokkeerd om het land te verlaten, waardoor ze gedwongen werden zich terug te trekken uit internationale competities. Vervolgens is het nationale team nu grotendeels gevuld met spelers uit de diasporagemeenschap.

Als gevolg hiervan is er een groeiende, grassroots-beweging om Israël en Israëlische teams uit te sluiten van internationale competities – en deze wordt geleid door Celtic-fans. Bij hun recente Champions League-clash met Bayern München onthulden supporters een groot spandoek met de eis dat de autoriteiten “’Israël’ de rode kaart tonen.” Soortgelijke demonstraties zijn gezien bij wedstrijden in Italië, Spanje, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Turkije en Maleisië.

In een gesprek met MintPress News legde een woordvoerder van de groep Red Card Israel uit dat het uitsluiten van Israël van sportevenementen zou illustreren dat “de schending van de mensenrechten resulteert in uitsluitingen op internationaal niveau en dat het land niet zomaar het internationale recht kan blijven negeren terwijl het nog steeds geniet van het voorrecht van internationale deelname aan sport.”

Voorstanders van het verbod merken op dat autoriteiten regelmatig actie ondernemen tegen natiestaten. In de jaren negentig werd Joegoslavië uitgesloten van deelname aan het WK van 1994 vanwege een burgeroorlog op de Balkan. En in 2022 werd Rusland uitgesloten van zowel het WK als de Olympische Spelen vanwege de invasie van Oekraïne.

Maar met Israël is de situatie ingewikkelder, voornamelijk omdat degenen in machtsposities consequent schouder aan schouder met Tel Aviv hebben gestaan ​​en actie hebben ondernomen tegen degenen die protesteerden tegen de genocide. Of de campagne succesvol zal zijn, is zeer onzeker. Maar één ding staat buiten kijf: Celtic-fans zullen Palestina steunen, ongeacht regen of zonneschijn.

Hoofdfoto | Celtic Glasgow-fans steken vuurwerk af en dragen Free Palestine-shirts en -vlaggen tijdens de UEFA Champions League-wedstrijd tegen Borussia Dortmund, oktober 2024. Foto | AP Images