Al het geld en de roem in de wereld konden haar er niet van weerhouden haar gezicht te vernietigen uit angst om ouder te worden
Onlangs plaatste iemand op Twitter een foto hierboven en vroeg of iemand wist wie het was. Ik heb niet. Toen antwoordde iemand: “Madonna.”
Het is waar!
Zo zag ze eruit in haar ‘Vogue’-video uit de vroege jaren negentig:
Ze was vroeger best mooi. Ik wed dat als ze zichzelf op natuurlijke wijze had laten verouderen, ze nu mooi zou zijn, zij het op een andere manier. Maar ze koos ervoor om zichzelf gek te maken. Ongelooflijk, om de een of andere reden prijst schrijfster Jennifer Weiner in The New York Times Madonna voor het wrak dat ze van haar gezicht heeft gemaakt. Ze schrijft onder andere:
In de nasleep van de Grammy’s klagen mensen dat ze niet meer op Madonna lijkt, maar welke Madonna komt in je op? Ze is een blondine en een brunette geweest, butch en high femme. Ze heeft afdankers en couture gedragen. Ze heeft een Engels accent aangenomen en verlaten. Ze heeft ons haar roots en haar ondergoed laten zien, waarbij ze bewust de verborgen delen laat zien. Elke nieuwe versie van Madonna was zowel een blik als een commentaar op het kijken, een statement over de kunstgrepen van schoonheid en over haar eigen recht om de voorwaarden te bepalen waaronder ze werd gezien.
“Ik heb me nooit verontschuldigd voor de creatieve keuzes die ik heb gemaakt, noch voor de manier waarop ik eruit zie of me kleed, en ik ga er niet aan beginnen”, schreef ze dinsdag op haar Instagram. “Ik ben blij dat ik baanbrekend kan zijn, zodat alle vrouwen achter mij het de komende jaren gemakkelijker kunnen hebben.”
… Is het mogelijk dat Madonna zo met haar ogen dichtgeknepen is door haar roem en rijkdom dat ze het vermogen heeft verloren om zichzelf objectief te zien, zoals Michael Jackson een steeds dunnere neus nastreeft of Jocelyn Wildenstein doet … wat ze ook aan het doen was? Ja, maar wat haar bedoelingen ook zijn, de superster heeft ons aan het praten gekregen over hoe goed uiterlijk subjectief is en hoe alomtegenwoordig leeftijdsdiscriminatie is.
Uiteindelijk doet het er bijna niet toe of ze nu een statement wilde maken of er gewoon jonger, beter, ‘opgefrist’ uit wilde zien. Als schoonheid een constructie is, dan is Madonna degene die haar steigers tentoonstelt.
Kom op. In al haar kameleonachtige eerdere versies zag Madonna er nog steeds herkenbaar menselijk en mooi uit. Weiner citeert gunstig Madonna die zichzelf prijst voor het doen van “baanbrekend werk, zodat alle vrouwen achter mij het de komende jaren gemakkelijker kunnen hebben”. Eh, ik denk niet dat het een goed idee is voor vrouwen om te geloven dat ouder worden vereist of rechtvaardigt dat je je gezicht moet vullen met botox, siliconen, leverpasta of wat dan ook dat ze erin heeft geprikt.
Wat denkt Weiner in vredesnaam, terwijl hij Madonna prijst omdat ze ons heeft laten praten over hoe “leeftijdsdiscriminatie alomtegenwoordig is” wanneer de aangespoelde popster een voorbeeld is van de slechtst mogelijke reactie op de wrede cultus van de jeugd? Probeert ze te zeggen dat Madonna, een wereldberoemde beroemdheid die vele miljoenen waard is, een soort slachtoffer is? De geest verbijstert.
Eén ding heeft Madonna zeker gedaan door haar uiterlijk te vernietigen: bewezen dat schoonheid dat niet isvolledig een constructie, maar is eerder een aangeboren kwaliteit. Dit is iets waar ik op inga in het hoofdstuk van mijn herbetoveringsboek waar ik nu aan werk. Het subjectieve, geconstrueerde deel van schoonheid komt naar voren in Madonna’s verschillende kapsels en looks door de jaren heen. Toch is ze tijdens haar vele veranderingen mooi gebleven, omdat haar gezicht in verhouding bleef.
Zelfs als niemand zou weten wie Madonna Louise Ciccone is, en hoe ze er ooit uitzag, zou iedereen haar over straat zien lopen alsof haar hoofd was gemaakt van magere ballonnen, en dat als grillig en onnatuurlijk beschouwen. Niemand ziet er zo uit zonder veel chirurgische en chemische behandelingen. Ik zag een paar weken geleden een vrouw uit een chique auto stappen in de buurt van mijn appartement in Boedapest, en het leek alsof iemand varkenshaasjes had geniet waar haar lippen zaten.
Wijlen architect Christopher Alexander leerde dat schoonheid inherent is aan gebouwen, in de natuur en zelfs in gezichten voor zover bepaalde regels van verhoudingen en ontwerp werden gevolgd. Je zou gebouwen kunnen vergelijken die mensen mooi vinden, van eenvoudige Afrikaanse hutten tot Europese paleizen tot herenhuizen in Manhattan, en je zult zien dat ze ondanks hun diversiteit aan het oppervlak allemaal dezelfde ontwerpprincipes volgen. Hier is een link naar een analyse door iemand anders van proportie in mooie gezichten. Je zult zien dat, ongeacht hun etniciteit, vrouwen die de meeste mensen als mooi beschouwen, evenredigheid delen.
Afgezien daarvan, vind je het niet belachelijk om mannen en vrouwen tot het uiterste te zien gaan om te voorkomen dat ze er ouder uitzien? Jaren geleden was er een oudere man in een kantoor waar ik werkte, een man met een vreselijk toupetje. Het was het eerste wat je aan hem opviel. Het duidde op zwakte – het tegenovergestelde van het effect dat hij wilde! Nadat er veel tijd was verstreken, kwam ik online een foto van hem tegen. Hij had het toupetje gedumpt en was helemaal kaal.
Hij zag er geweldig uit. Geen ineenkrimpen. Kijk, de meesten van ons zijn op de een of andere manier onzeker over ons lichaam, maar ik hoop dat ik naarmate ik ouder word (ik word volgende week 56) nooit in de verleiding kom om te denken dat het doen van deze of gene ingreep om er jonger uit te zien de indruk zal verbeteren Ik maak op anderen. Je haar verven is één ding (veel, veel beter te vergeven bij vrouwen, als je het mij vraagt), maar operaties en injecties met botox, filler, en wat niet? Zijn er mensen die naar een onnatuurlijk glad gezicht kijken bij iemand ouder dan 50 en denken: “Wauw, wat een verbetering!”?
Het is zeker waar dat we als cultuur krankzinnig zijn over ouder worden. Het is een Boomer-ding. Ongemak met de tekortkomingen van het lichaam naarmate we ouder worden, is volkomen menselijk. Maar de uitdaging waar we allemaal voor staan, is hoe we de grenzen van leeftijd met gratie kunnen accepteren. Het zou zeker helpen als we de veronderstelde wijsheid en superioriteit van de jeugd niet zouden verheerlijken, maar zo is het gegaan sinds de Me Generation (Madonna’s tribe) neerstortte in het centrum van de Amerikaanse cultuur en de toon zette voor alles wat volgde. Ik veronderstel dat Madonna’s gezicht een soort aartsvijand is voor ouder wordende Boomers.
Het beste model voor ouder worden met stijl en gratie dat ik kan bedenken, is Nancy Vinci, die u bekend zal voorkomen als u in het verleden naar Walker Percy Weekend bent gekomen. Nancy moet nu halverwege de tachtig zijn, maar eerlijk gezegd weet ik het niet; Ik gok maar op basis van mijn eigen leeftijd. Het is moeilijk te zeggen, omdat ze zo natuurlijk jeugdig is. Ik ben opgegroeid met haar als een grande dame van onze stad, en herinner me altijd dat ze er slim en elegant uitzag, ongeacht haar leeftijd.
Ze forceert het nooit, ziet er altijd chic uit, op die ogenschijnlijk moeiteloze manier die Franse vrouwen doen, en blijft altijd op de hoogte van wat er in de cultuur gaande is. Ze heeft deze griezelige manier van dragen met elan de autoriteit die ze met de jaren heeft verdiend, terwijl ze nooit oud lijkt. Het is zeldzaam, maar ik moet geloven dat het vroeger minder zeldzaam was dan nu.
Toen ik afgelopen herfst aan het inpakken was om naar Hongarije te verhuizen, kwam ik in mijn bestanden een publiciteitsfoto tegen die iemand in de jaren negentig had gemaakt, voor zover ik weet. Je kunt zien wat leeftijd met een man doet:
Ik wou dat mijn baard niet wit was en dat ik geen halve manen onder mijn ogen had, en ik wou dat ik in de broek paste die ik toen droeg. Maar als Madonna’s chirurg langs zou komen en zou zeggen dat hij zelfs maar de helft kan herstellen van wat ik vroeger had, zou ik de andere kant op rennen. Feit is dat ik het leuk vind om ouder te worden. Het is interessant om het leven door oudere ogen te zien en het te ervaren met een ouder lichaam. Dat zeg ik terwijl ik hier op een kruk op het vliegveld zit, ineenkrimpend van mijn slechte rug en me afvragend hoe lang het gaat duren voordat mijn knieën bijkomen van mijn tochtje gisteren over het bizarre kalksteenveld in de Burren. Toch ga ik ermee aan de slag. Het alternatief is … Madonna’s gezicht, of Truman Capote die als vijftiger naar Studio 54 gaat, of het arme sap in mijn voormalige kantoor – wie, nu ik erover nadenk,