Indignatie redactie 
Een virale clip van Mamdani die met de hand biryani eet, veroorzaakte een cultuuroorlog binnen de Amerikaanse rechterzijde
Een kom biryani, een politiek interview en een rechtse storm van kritiek: dat was het verloop van een opgedoken video van Zohran Mamdani , kandidaat voor het burgemeesterschap van New York , die onlangs door de Republikeinse Congreslid Brandon Gill onder vuur werd genomen – niet vanwege zijn beleid, maar vanwege zijn eetgewoontes.
In de clip, die voor het eerst in 2023 werd opgenomen door Uncivilised Media , eet de 33-jarige Democraat biryani met zijn handen terwijl hij vragen over zijn campagne beantwoordt. “De heilige graal van taboes in de Amerikaanse politiek”, zegt de interviewer, “waaronder socialisme , islam en Palestina. Je gaat echt voor de trifecta. Vertel eens, waarom maakt Palestina deel uit van jouw politiek?”
“Als je opgroeit als iemand, vooral in de derde wereld,” antwoordt Mamdani, “krijg je een heel ander begrip van de Palestijnse strijd.”
De beelden werden later opnieuw bewerkt door het extreemrechtse socialemedia-account “End Wokeness” en breed gedeeld, onder meer door Gill, een eerstejaars congreslid uit Texas. “Beschaafde mensen in Amerika eten niet zo”, schreef hij op X. “Als je weigert westerse gewoonten over te nemen, ga dan terug naar de Derde Wereld.”
Civilized people in America don’t eat like this.
If you refuse to adopt Western customs, go back to the Third World. https://t.co/TYQkcr0nFE
— Congressman Brandon Gill (@RepBrandonGill) June 30, 2025
De reactie van rechts was snel en meedogenloos. Binnen enkele uren werd Mamdani – geboren in Oeganda en opgegroeid in New York – het doelwit van een golf van racistische en islamofobe commentaren, waarvan een groot deel zijn eetgewoonten afschilderde als een symbool van iets fundamenteel on-Amerikaans.
De extreemrechtse activiste Laura Loomer was een van de eersten die zich ermee bemoeide. “Walgelijk”, schreef ze . “Mijn honden zijn schoner en beschaafder als ze eten dan de kleine Muhammad.” Anderen waren iets subtieler in hun minachting. Verschillende gebruikers wezen erop dat Gills vrouw, Danielle D’Souza – een auteur en de dochter van conservatieve, vurige Dinesh D’Souza – van Indiase afkomst is, waar met de handen eten niet alleen geaccepteerd is, maar vaak ook verwacht wordt bij bepaalde traditionele maaltijden.
Honestly, being an Islamist and a Communist was enough for me to not want @ZohranKMamdani in office.
He is from Africa. And you can tell in the way he eats.
Disgusting. My dogs are cleaner and more civilized when they eat than little Muhammad. pic.twitter.com/VrEK2TgWdn
— Laura Loomer (@LauraLoomer) June 30, 2025
Danielle reageerde toch. “Ik ben niet opgegroeid met het eten van rijst met mijn handen en heb altijd een vork gebruikt”, postte ze . “Ik ben geboren in Amerika. Ik ben een christelijke MAGA-patriot. De uitgebreide familie van mijn vader woont in India en zij zijn ook christelijk en gebruiken ook vorken. Dank u voor uw aandacht voor deze kwestie.”
Haar vader mengde zich in de discussie met zijn eigen les in interculturele bestek-etiquette: “Eten met je handen is acceptabel als het om brood, naan of pizza gaat. Niet als het om soep, gehaktbrood of aardappelpuree gaat,” schreef Dinesh D’Souza, naast een foto van zichzelf aan tafel. “Indiërs eten in India soms rijst met hun handen, maar het is veel gebruikelijker op het platteland. In Amerika wordt het als vies beschouwd.”
Natuurlijk is eten met de handen geen onvoorzichtige of onreine impuls – het is een traditie die continenten, eeuwen en hele denksystemen omspant. In veel delen van het Midden-Oosten en Zuid-Azië is eten met de rechterhand bijvoorbeeld niet alleen gebruikelijk, maar ook essentieel. De linkerhand, die als onrein wordt beschouwd, is gereserveerd voor persoonlijke hygiëne. Eten delen, gerechten aanbieden en zelfs elkaar begroeten, gebeurt allemaal met de rechterhand; het is een etiquette die geworteld is in respect, niet in rebellie.
In India is de praktijk gebaseerd op de Ayurvedische filosofie, die leert dat de vijf elementen – aarde, water, vuur, lucht en ruimte – worden gerepresenteerd door de vijf vingers. Eten met de handen wordt gezien als een manier om alle zintuigen te gebruiken en het lichaam in diepere harmonie met het eten te brengen, waarbij elke vinger een ander element vertegenwoordigt. Eten wordt dan iets intiems, verbonden en bijna spiritueels.
Het is precies. Het is geleerd. En zoals de voormalige Indiase premier Jawaharlal Nehru ooit zei: “Biryani eten met mes en vork is als de liefde bedrijven via een tolk.”
Maar dit was natuurlijk niet zomaar een debat over tafeletiquette. Het was een schoolvoorbeeld van culturele vervreemding, een die niet-westerse gebruiken als primitief afschildert en het niet-naleven van een bepaald wit, christelijk, nationalistisch ideaal als reden voor ballingschap. In deze vertelling at Mamdani niet zomaar rijst – hij gaf uiting aan zijn vreemdheid, verzet en weigering om zich aan te passen. Dat zijn keuze van maaltijd, identiteit en politieke standpunt in één fragment samenkwam, maakte het voor extreemrechtse stemmen alleen maar makkelijker om zich te mobiliseren rond een bekend verhaal: als je er anders uitziet, anders klinkt of anders eet, hoor je hier niet thuis.
Het is een tactiek die zo oud is als de cultuuroorlogen zelf, nu opnieuw verpakt voor sociale media met de snelheid en viraliteit van een meme. Wat de timing ervan extra bijzonder maakt.
Nu het land het weekend van 4 juli ingaat – een nationale feestdag die gekenmerkt wordt door papieren borden, barbecuesaus en een trotse minachting voor bestek – voelt de schijnheiligheid rond ‘beschaafd’ eten nogal selectief aan. Dit is tenslotte een land dat zijn onafhankelijkheid viert door met de handen te eten. Spareribs , hotdogs , gefrituurde kip , maïskolven, watermeloenschijfjes. Alles vrolijk met de vingers gevoerd. Geen vorken nodig.
Het is moeilijk voor te stellen dat Congreslid Gill bezwaar zou maken tegen iemand die een brisket-sandwich openscheurt tijdens een barbecue in de achtertuin. Maar biryani, geserveerd op een dienblad tijdens een interview? Daar wordt op de een of andere manier de grens getrokken.
