Indignatie redactie 
In de afgelopen maand zijn Bagdad en verschillende sjiitische meerderheidsteden in Irak getroffen door volksprotesten tegen de regering. De demonstraties veroorzaakten een zware reactie van veiligheidstroepen en paramilitaire troepen, waarbij tientallen doden vielen. Dit artikel onderzoekt de oorzaak van Iraakse protesten, de eisen van demonstranten en de perspectieven voor de toekomst van Irak.
https://twitter.com/thestevennabil/status/1187398770645798912
GESCHIEDENIS VAN PROTESTEN IN NIEUW IRAK
Onnodig te zeggen dat dit niet de eerste keer is dat Irakezen, en met name een groot deel van de inwoners van de hoofdstad, de straat op gaan uit protest. De belangrijkste massale politieke actie vond plaats in 2011 toen premier Nouri al-Maliki aan de macht was. De protesten herhaalden zich in 2012 en 2013, waarbij elke keer een aanzienlijk aantal hun leven verloor. Met de opkomst van ISIL in 2014 en de radicale veranderingen in de politieke en veiligheidsontwikkelingen die daarmee gepaard gingen, was er voor langere tijd geen mogelijkheid meer voor grootschalige demonstraties. In 2017 zijn de straten van Bagdad, Basra en verschillende andere steden echter opnieuw het toneel van massaprotest geworden. Botsingen tussen veiligheidstroepen en woedende mensen komen veel voor. In de loop van de protesten demonstranten hebben symbolisch het parlement en andere overheidscentra in beslag genomen. Protesten vonden ook plaats in 2018 en 2019, deze keer inclusief meer Iraakse sjiitische steden. Het geweld in Basra was bijzonder extreem.
https://twitter.com/MostafaMe4/status/1187601639403855874
DE INACTIE VAN DE REGERING IS HET HART VAN DE PROTESTEN
De belangrijkste reden voor de protesten in steden in heel Irak is het onvermogen van de regering om haar essentiële taken te vervullen. Het niveau van civiele, dienstverlenende en ontwikkelende economische projecten is nog steeds extreem laag. De regering is niet in staat problemen met de stroomvoorziening aan te pakken die sinds 2005 is verstoord. Drinkwater, schoonmaakdiensten en werkloosheid behoren tot de vele problemen waarmee de Iraakse regering wordt geconfronteerd, en de crisis is vooral acuut in de grote steden.
Irak heeft, ondanks zijn economische tekortkomingen, aanzienlijke hulpbronnen en aanzienlijke oliereserves, iets wat vooral belangrijk is gezien de toegenomen olieverkoop en de relatief lage bevolking van het land.
Iraqi PM says protests allowed but violence not tolerated https://t.co/wXF4lrDyxc #Iraq pic.twitter.com/unLmGjN7Ta
— Press TV 🔻 (@PressTV) October 25, 2019
De wijdverspreide en systematische corruptie in Irak, het gebrek aan deskundigen op sleutelposities en het gebrek aan adequate of efficiënte planning hebben de olie-inkomsten snel uitgeput. De afgelopen twee decennia heeft Irak altijd in de top drie van landen in corruptie-indexen gestaan. Kritieke veiligheidsproblemen en ongelijkheid zijn ook belangrijke indicatoren voor het falen van de overheid.
WAAROM IS DE IRAKSE STAAT ZO ZWAK?
Hoewel de regering in Irak democratisch wordt gekozen, is het Iraakse volk gefrustreerd over de stembuspolitiek, en daarom zagen de laatste Iraakse parlementsverkiezingen een historisch lage opkomst. Maar waarom?
Vier premiers zijn gekomen en gegaan sinds 2005, maar deze veranderingen hadden vrijwel geen invloed op de levens en het levensonderhoud van het Iraakse volk.
Het lijkt erop dat de nieuwe Iraakse staatslieden er nog niet in zijn geslaagd een overgang uit te voeren, hetzij op macro- of microniveau, noch een relatief stabiel systeem hebben aangeboden zoals het voormalige Ba’athistische regime. De verwijdering van de meeste functionarissen en leidinggevende functionarissen uit de voormalige regering heeft geleid tot talloze vacatures in het land, maar de nieuwe generatie jonge en goed opgeleide Iraakse leiders hebben hun rechtmatige plaats niet ingenomen.
DE IMPACT VAN HET ‘NATIONALE EENHEID’-MODEL OP DE IRAKSE STAAT
De politiek in Irak wordt zwaar beïnvloed door religieuze en etnische identiteit. De aanwezigheid van sjiieten in het centrum, zuiden en westen van het land, de soennitische Arabieren in het noordwesten en het centrum en de Koerden in het noorden en noordoosten zijn bitter van de ervaring van 80 jaar Sunni-Arabische minderheidsleiderschap over Irak, dat sindsdien leidde tot politieke overeenkomsten tussen deze diverse groepen. De nieuwe Iraakse regering is vastbesloten om te voorkomen dat een groep de controle overneemt.
In Irak is een model van associatieve democratie gecreëerd dat anders ‘quotademocratie’ zou kunnen worden genoemd. Volgens dit model worden belangrijke posten gedeeld door sjiitische Arabieren die 60-65% van de bevolking uitmaken. Aan de andere kant worden het presidentschap en verschillende ministeriële functies momenteel bekleed door Koerden, terwijl de parlementsvoorzitter en verschillende ministerfuncties worden bezet door Soennitische Arabieren. De situatie heeft de politieke vergelijking in Irak ernstig gecompliceerd.
https://twitter.com/Bokanpost/status/1186287908837298176
Dit is echter slechts een deel van de politieke complexiteit in het huidige Irak. Geen van de hierboven genoemde groepen heeft volledige of zelfs relatieve soevereiniteit: elk neemt deel aan verkiezingen met meerdere coalities en politieke stromingen. Aangezien geen enkele partij of coalitie de verkiezingen kan winnen zonder de hulp van een andere partij in de pluralistische omgeving, moeten de partijen samenwerken om een regering te vormen.
In alle vier de perioden volgde Irak het model van een nationale eenheidsregering met de deelname en aanwezigheid van de meerderheid van stromingen en partijen. De veelheid van deze partijen maakt de staat vrijwel verstoken van planning en coördinatie. In regeringen van nationale eenheden moet de meerderheid van de partijen tevreden zijn en wanneer elke partij zijn eigen doelen en belangen heeft, kan de regering gemakkelijk verlamd raken. Dit is een cruciale factor in de huidige situatie in Irak.
WAT HOUDT DE TOEKOMST VOOR IRAK?
De huidige protesten zijn voornamelijk een gevolg van het onvermogen en de ontoereikendheid van de Iraakse regering, een situatie die diepgaand is geïnformeerd door de politieke en historische situatie in het land, de corruptie van de regering, de conflicten tussen verschillende etnische en religieuze groepen in het land. en de aanwezigheid en inmenging van verschillende regionale machten. Deze kwesties hebben de Iraakse regering tegengehouden van effectief of positief bestuur. Als gevolg hiervan wordt verwacht dat de politieke situatie in Irak op middellange termijn in een onopgeloste impasse blijft, waardoor het land vatbaar wordt voor periodieke massale opschudding.
