“Beste John, het ligt niet aan de vrouwen.” Zo reageren Talpa-medewerksters met een paginagrote advertentie in het AD op uitspraken van John de Mol. De groep vrouwen laat in de krant weten dat ze verdrietig zijn over zijn reactie in de YouTube-uitzending van BOOS over misstanden bij The Voice. “Met het schaamrood op de kaken hebben we aangehoord wat de reactie was van John de Mol.”
“Het is wel een breder probleem dat vrouwen niet snel melding maken van dit soort zaken dan alleen bij de Voice”, zei De Mol in zijn reactie. “Vrouwen hebben kennelijk een soort schaamte. Ik weet niet wat het is. Ik wil me er graag in verdiepen.”
Teleurstellend, reageert de groep vrouwen in het AD op zijn weerwoord. Het zegt volgens hen veel over de cultuurverandering die nodig is in het bedrijf. “Het gedrag van vrouwen is niet het probleem. En ook niet de oplossing.”
Hoofdredacteur Rennie Rijpma van het AD kan zich verplaatsen in de verontwaardiging van de vrouwen van Talpa en van vrouwen in het algemeen. “Als vrouw heb ik mij ook verbaasd over de reactie van John de Mol”, zegt ze in het NOS radio 1 Journaal. “De les is niet ‘vrouwen praat’ zoals De Mol zei, maar de les zit daarvoor. Daar zei hij weinig over en zo voelden die vrouwen van Talpa dat denk ik ook.”
Rijpma heeft met meerdere vrouwen van Talpa contact gehad over de advertentie. Ze heeft niet getwijfeld om het te plaatsen: “Weliswaar is het een statement, maar ik heb inhoudelijk gezien geen reden om dit tegen te houden in mijn krant.”
De vrouwen van Talpa staan niet alleen in hun kritiek. Diverse medewerkers uit de media- en cultuursector hebben een manifest opgesteld tegen machtsmisbruik en grensoverschrijdend gedrag in hun branche. Ondertekenaars, waaronder de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), spreken zich hierin uit tegen de misstanden in de mediasector.
Ze willen verantwoordelijkheid nemen om niet weg te kijken bij intimidatie en wangedrag. “De tijd van meelachen of voorzichtige waarschuwingen is voorbij”, schrijven ze.
Het valt op dat de prominenten bij The Voice overwegend schrijven dat ze geschokt zijn, maar ze zeggen niets over de ‘denkfout’ van John de Mol, zoals de vrouwen van Talpa zijn reactie omschrijven.
“Om te kotsen”, schrijft Chantal Janzen op haar Instagram in algemene zin over het wangedrag. Zij presenteerde afgelopen seizoen The Voice of Holland en schrijft nu dat ze de aantijgingen “verdrietig en schandalig” vindt. Wendy van Dijk, die het programma jarenlang presenteerde, zegt dat ze “speechless” en “nog steeds misselijk” is van de beschuldigingen.
Coaches en oud-coaches van het programma reageren ook op de diverse sociale media. Ilse de Lange schrijft met afgrijzen en verbazing de berichtgeving te hebben gevolgd. “Ik vind het verschrikkelijk dat mensen die een muzikale droom wilden verwezenlijken in zo’n nachtmerrie terecht zijn gekomen. Heel goed dat dit tot op de bodem onderzocht gaat worden.”
Sanne Hans, beter bekend als Miss Montreal, is er stil van. “Mijn gedachten gaan uit naar de slachtoffers”, schrijft ze op haar account. De mannen onder de coaches hebben ook gereageerd. Snelle zegt erg geschrokken te zijn van de BOOS-uitzending, net als Gordon en Roel van Velzen. Die laatste schrijft dat hij diep respect heeft voor het lef dat alle betrokkenen getoond hebben door met deze verhalen naar voren te komen.
Inmiddels is het programma van BOOS zo’n 7 miljoen keer bekeken. De reacties op de onthullingen en de opmerkingen van John de Mol stromen binnen.
Dichter Merel Morre schrijft op Twitter voor alle meisjes en vrouwen: “Het is niet jullie fout. Het is niet jullie verantwoordelijkheid. Het is niet jullie schuld.” Journalist Malude Bont vindt dat John de Mol het allergrootste bewijs levert dat Jeroen Rietbergen een machtspositie had, door Rietbergen niet te ontslaan na seksueel overschrijdend gedrag. “Dat is macht. Right in your face“, schrijft ze.
“Voed je zonen op”, reageert presentator Marijn de Vries op Twitter. Zij zat een paar jaar geleden in de onderzoekscommissie seksuele intimidatie en misbruik in de sport.
Kamerlid Corinne Ellemeet van GroenLinks steekt de Talpa-medewerksters een hart onder de riem op Twitter: “Bravo vrouwen uit het bedrijf van John de Mol”.
In Trouw noemt Renée Römkes de reactie van De Mol een “klassiek voorbeeld van reframing, een retorische truc.” De emeritus hoogleraar gendergerelateerd geweld zegt in de krant dat het lijkt alsof De Mol begaan is met de schaamte van de vrouwen. “Maar wat hij eigenlijk zegt is: de ander heeft een probleem, niet ik. Hij houdt zichzelf buiten schot.”
“Dit is een klassiek voorbeeld van reframing, een retorische truc. John de Mol presenteert zichzelf als iemand die heel betrokken is bij de slachtoffers. Het lijkt of hij begaan is met hun schaamte, die maakt dat vrouwen seksueel wangedrag niet durven te melden. Dat klinkt sympathiek, maar wat hij eigenlijk zegt, is: de ander heeft een probleem, niet ik. Hij houdt zichzelf buiten schot.
Hét probleem bij The Voice is dat enkele mannen met macht jonge vrouwen seksueel geïntimideerd hebben. De Mol zegt dat hij eindverantwoordelijk is en zou zich dus moeten afvragen: hoe kan het dat ik dat niet wist?
Nu maakt hij er het persoonlijke probleem van vrouwen van. Hij portretteert ze een beetje meewarig als arme drommels die zich schamen. Maar wat ik primair hoor bij deze vrouwen is angst: voor hun carrière, voor repercussies.
Waar hij zich in zou moeten verdiepen, is zijn eigen rol als hoogste baas en werkgever. Hoe kan het dat hij niets wist, terwijl de verhalen over deze mannen al jarenlang rondgingen? Díe vraag ligt op zijn bordje.
Het gevaar van zijn frame – het is het probleem van die arme vrouwen – is ook dat hij seksueel wangedrag bagatelliseert. Zo ging het ook in de begindagen van Harvey Weinstein. Over hem zeiden mensen: ‘Iedereen weet toch dat hij zijn handen niet kan thuishouden?’ En verder vonden ze hem een interessante vent met wie je een biertje gaat drinken.”
‘Ik kan het me gewoon niet voorstellen’, zegt John de Mol, de machtigste man in dit verhaal, over de verdenkingen Borsato/Voice Kids. Voor de laatste fucktwat die zich afvraagt waarom meisjes en vrouwen MASSAAL hun mond houden.
— Roxane van Iperen (@roxanevaniperen) January 20, 2022