Indignatie redactie 
Wel als je een indrukwekkend spaartegoed hebt, of als je de overheid bent. En zelfs als die overheid al verzuipt in de schulden, zolang die overheid zijn eigen geld kan bijdrukken. Maar ook dan kun je daar niet onbeperkt mee doorgaan. Want hoe meer geld je bijdrukt, hoe groter de kans op een dodelijke explosie van inflatie, oftewel geldontwaarding. Door geldontwaarding stijgen de lonen, of wordt de bevolking armer. Als een land nauwelijks producten uit andere landen nodig heeft, liggen de kaarten anders dan wanneer eigenlijk alles wat een mens nodig heeft moet worden geïmporteerd. Modellen om de ontwikkeling van inflatie te kunnen voorspellen zijn notoir onbetrouwbaar. En als het gereedschap waarmee een rap stijgende inflatie kan worden beteugeld, een rentestijging, met de vuilnisman is meegegeven, klinkt op enig moment ‘SPLAAAAT!‘, zoals Michael Every van de Rabobank het plastisch weergeeft.
Westerse landen verschillen onderling sterk. Maar het is evident dat veel producten die we zijn gaan beschouwen als essentieel niet meer kosteneffectief gemaakt kunnen worden in ons eigen land. Maar als de inflatie toeslaat, wordt die productie in eigen land weer lonend. Als de lonen niet explosief stijgen. Maar dat betekent weer dat er in eigen land minder klanten zullen zijn die het zich nog kunnen veroorloven. Waar het essentiële goederen betreft, zal een regering geneigd zijn zorg te dragen voor hulp aan de ‘kwetsbare’ groepen van minder draagkrachtigen. Maar als de staatsuitgaven daardoor nóg verder oplopen, bij teruglopende belastingopbrengst door achterblijvende lonen, is dat een onhoudbare propositie.
Je kunt op dit moment zien aankomen dat de westerse landen plannen ontwikkelen om landen met grote tegoeden door handelsoverschotten in het verleden, te onteigenen. Het doet er niet zoveel toe wat men als argument zal willen aanvoeren. Iets met ‘Oeigoeren’, of ‘Navalny’ en zijn ‘groupies’. Het is crimineel, en het zal consequenties hebben. Om te beginnen zal een leverancier die niet betaald krijgt voor zijn producten, of bemerkt dat zijn tegoeden worden geconfiskeerd, niet meer willen leveren. Vooralsnog tapt het westen met ‘sancties’ al uit dat vaatje van de onteigening, en zetten de ‘surpluslanden’ die stap nog niet. Ze accepteren dus dat ze bestolen worden als ‘kosten van het zakendoen’. Als een ‘haircut’. Maar dat gaat niet eindeloos zo door, uiteraard.
Vergelijk met de bezitter van winkelpanden die geen huur meer krijgt, of slechts een gedeelte. De huurder uitzetten biedt geen soelaas, want vindt maar een andere huurder. Maar als daarnaast de overheid het uitzetten wegens huurachterstand verbiedt, rest je als pandjesbaas niet veel meer dan stilzitten terwijl je geschoren wordt. Internationaal, tussen landen, werkt het niet zo. Het loopt uit op een gewapend treffen, en/of een ‘armoedeval’ voor het land dat niet meer kan betalen, en in gebreke blijft bij het aflossen van de openstaande schulden.
Als je de eerder wegens te hoge kosten afgedankte productiecapaciteit weer opnieuw moet opbouwen, omdat de import van bepaalde essentiële goederen wegvalt, dan vergt dat autonoom flinke investeringen. Als je dan tevens kampt met achterstallig onderhoud aan de bestaande infrastructuur, waardoor ‘Italiaanse Toestanden’ dreigen met bruggen die het begeven, wordt het knap interessant. Maar ook het land dat tot dan toe zijn producten aan jou verkocht moet omschakelen. Een andere afzetmarkt vinden. De binnenlandse markt, of een land dat grondstoffen in overvloed heeft, maar best wel wat van jou ‘hebbedingetjes’ kan gebruiken.
In dit verband wil ik er nogmaals op wijzen dat de situatie enigszins lijkt op de situatie voor de Tweede Wereldoorlog tussen de Verenigde Staten en Japan, waar de Verenigde Staten Japan met sancties troffen, wat Japan op enig moment deed besluiten dat het genoeg was, en dat leidde tot ‘Pearl Harbor’. Maar waar het China nu betreft heeft dat land Rusland als partner, waardoor sancties weliswaar niet grappig zijn, en frustrerend, maar geen reden om de aanval te kiezen.
De narigheid is dat ik zelf prachtige mooie mogelijkheden zie om samen met China en Rusland te werken aan een invulling van plannen waar we nu mee lopen te flirten, terwijl het zonder die landen een onmogelijke opgave zal blijken te zijn. Niet primair technisch, alhoewel ook dat nog een pittige kluif zou worden. Maar de kosten gaan ons opbreken, als het betekent dat de welvaart waar we aan gewend zijn verloren gaat, en we terechtkomen in een neofeodale, dystopische ‘Big Brother’-staat die drijft op leugens en bedrog, en de conditionering van de bevolking middels de dagelijkse ‘Two Minutes of Hate’. Ik erken dat ik verbaasd sta over de bereidheid van mensen om in te leveren, maar ik zie niet hoe we dat vol gaan houden.
