Met zulke vrienden… moet de ‘vrije wereld’ Trump als een tegenstander zien

De VS (Trump) is niet langer een vriend van Canada, het VK of de EU. Het is tijd dat zij, en de rest van de wereld, zich hiernaar gedragen.

Er was een tijd dat de Verenigde Staten werkelijk een “stralende stad op een heuvel” waren en met trots (en terecht) konden beweren de “leider van de vrije wereld” te zijn.

Decennialang leidde de VS, onder zowel Republikeinen als Democraten, een coalitie van liberale democratieën van over de hele wereld om een ​​bolwerk te vormen tegen autoritarisme en onderdrukking.

Steeds weer werden Amerikaanse levens en geld besteed aan het beschermen van de vrijheid, vooral om Nazi-Duitsland en Japan te verslaan in de Tweede Wereldoorlog en om de dreiging die de Sovjet-Unie voor de wereld vormde, het hoofd te bieden.

Er zijn zeker ook fouten gemaakt, vooral toen de VS vooral haar eigen doelen nastreefde.

Als gevolg daarvan verloor die schitterende stad in de loop van de tijd wat van zijn glans — bijvoorbeeld in de jungles van Vietnam, en vooral na 9/11. Op dat moment kwamen de rest van de democratieën ter wereld Amerika te hulp, maar dat moment van eenheid werd verspild in het zand van Irak.

 Over het algemeen bleven de Verenigde Staten echter een van de ‘goede jongens’.

Dat is niet langer het geval.

Onder Donald Trump lijkt de schitterende stad op een heuvel nu op het Oog van Sauron uit Lord of the Rings… en het is van cruciaal belang dat de resterende leden van die coalitie de Verenigde Staten gaan behandelen als een tegenstander en niet langer als een bondgenoot die de weg kwijt is.

Dat laatste was misschien wel de juiste handelwijze toen Trump in 2016 de presidentsverkiezingen won. Toen hij zich op een onbeschofte manier een weg baande over het wereldtoneel, kon hij worden afgedaan als een aberratie, een fout die het Amerikaanse volk maakte maar later rechtzette.

Bovendien waren er, ondanks zijn dreigementen met tarieven, de lof voor autoritaire leiders, de kleine gunst die hij Vladimir Poetin verschuldigd was, of al die denigrerende opmerkingen over de NAVO, genoeg ‘volwassenen in de kamer’ die hem in toom konden houden en zijn slechtste impulsen konden tegengaan.

Maar nu weten we dat Trumps eerste termijn helemaal geen anomalie was, en dat die volwassenen allang verdwenen zijn en vervangen zijn door loyale aanhangers van de ‘America First’-beweging.

Hierdoor is hij niet langer een lastpost, maar een ware bedreiging voor de wereld, vergelijkbaar met sommige autoritaire leiders die hij zo vereert.

Deze week werd ons misschien wel het duidelijkst duidelijk hoe Trumps grillige gedrag – gevormd door dictatoriale fantasieën en een manisch verlangen om gezien te worden als een van de grootste mannen uit de geschiedenis – de gedeelde doelen van deze verdedigers van de democratie ondermijnt.

Woensdag hing hij zijn vermeende bondgenoten in de kou door Poetin te bellen en een aantal persoonlijke ontmoetingen tussen de twee te regelen met als doel de oorlog die de Russische president was begonnen te stoppen. Hij kon de oorlog elk moment beëindigen als hij dat wilde.

Daarmee haalde Trump niet alleen Poetin aan de onderhandelingstafel, nadat hij jarenlang door de vrije wereld was gemeden, maar nam hij ook niet de moeite om de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op de hoogte te stellen van zijn plan en liet hij andere Europese leiders in het ongewisse.

Blijkbaar gelooft hij niet dat iemand anders dan zijn Russische ambtgenoot en hijzelf bij de onderhandelingen betrokken moet worden – en zeker niet de Oekraïners, die 100.000 soldaten hebben verloren bij de Russische invasie, en ook niet de andere Europese mogendheden, die gezamenlijk de verdediging van Oekraïne met meer geld en wapens hebben versterkt dan de VS.

En om het helemaal af te maken, verzwakte Pete Hegseth, presentator van Fox News en voormalig minister van Defensie, de onderhandelingspositie van Oekraïne door te stellen dat het onrealistisch zou zijn om te denken dat het land lid zou worden van de NAVO of dat het grondgebied dat Rusland op brute wijze heeft ingenomen, zou worden teruggegeven.

En dat was nog niet alles. Hegseth vertelde de Europeanen ook dat zij verantwoordelijk zouden zijn voor het handhaven van een vredesregeling, omdat de VS geen troepen of schatten zou leveren.

Dus als je de score bijhoudt, wil Trump een bilaterale overeenkomst sluiten – met zijn maatje Poetin (nadat hij Oekraïne in de problemen heeft gebracht), maar zonder Zelensky en de Europese leiders – en verwacht hij dat laatstgenoemde al het vuile werk opknapt.

Dat klinkt meer als Искусство сделки dan als The Art of the Deal .

Voor Poetin zou het nog belangrijker zijn dan een groot stuk Oekraïne als de VS zich terugtrekt uit de NAVO, het bondgenootschap dat de Sovjet-Unie en Rusland al 75 jaar op afstand houdt.

De kans dat dit gaat gebeuren is misschien 50%.

Een van de redenen waarom wij dat denken, is omdat Trump zijn leden blijft bedreigen.

Vroeger was het makkelijk geweest om dit soort gepraat af te doen als domme bluf. Dat was het geval toen de president in zijn eerste termijn het idee opperde om Groenland te kopen.

Nu worden de verovering van het grootste eiland ter wereld om de controle te krijgen over de strategische ligging en natuurlijke hulpbronnen ervan, en ook het heroveren van het Panamakanaal, herhaaldelijk aangeprezen als doelstellingen van het buitenlands beleid van de Verenigde Staten.

En Trump heeft het veel te vaak over het maken van Canada tot een Amerikaanse staat, om dit te kunnen negeren.

Wat het meest zorgwekkend is, is dat hij heeft aangegeven dat hij het gebruik van dwang of zelfs geweld zou overwegen om deze doelen te bereiken. Denk er eens over na: Groenland en Canada maken deel uit van de NAVO, waarvan de leden verdragsmatig verplicht zijn om, indien nodig, alle leden te verdedigen tegen aanvallen door middel van militaire actie.

Dan zijn er nog Trumps constante economische dreigementen die vaker gericht zijn op “bondgenoten” en “vrienden” dan op vermeende tegenstanders. Met zijn tarieven bedreigt de president de hele wereldeconomie, allemaal in dienst van zijn overtuiging dat hij op de een of andere manier wordt uitgebuit, alleen omdat de VS een handelsdeficit heeft.

Helaas is dat nog niet alles.

Zelfs voordat duidelijk werd dat Trump opnieuw de Republikeinse kandidaat zou worden, noemden we de Republikeinen de grootste bedreiging voor de mensheid , omdat ze in de weg staan ​​van ‘het boeken van betekenisvolle vooruitgang bij het oplossen van de meest urgente problemen van onze tijd’.

Dit geldt des te meer onder Trump II.

De door MAGA gedomineerde VS vormen niet alleen een groot obstakel in de strijd tegen de opwarming van de aarde en het in toom houden van klimaatverandering, ze maken de zaken ook erger met de obsessie van de nieuwe president om te blijven “boren, baby, boren”.

Terwijl anderen in de vrije wereld tenminste proberen het probleem aan te pakken (hoewel dat onvoldoende lukt), is Trump vastbesloten het te verergeren.

Ten slotte is Trumps MAGAmerica een bullebak. In plaats van met bondgenoten samen te werken, wil hij ze in kwestie na kwestie naar zijn wil buigen.

Vicepresident JD Vance, die deze week op tournee is om Europa tegen te werken, vertelde de leiders van het continent die in Parijs bijeenkwamen dat ze het voorbeeld van de VS moesten volgen en de onbeperkte ontwikkeling van kunstmatige intelligentie moesten omarmen – nog een ernstige bedreiging voor de mensheid.

Vervolgens steunde hij dat ‘leiderschap’ door te weigeren een definitieve verklaring te ondertekenen op de conferentie in Parijs, waarin werd opgeroepen tot ‘open, inclusief, transparant, ethisch, veilig, zeker en betrouwbaar’ AI.

Het is slechts een voorbeeld van het feit dat “America First” voor de regering-Trump werkelijk betekent: “Volg de lijn of je wordt vertrapt.”

Wat betekent dat voor de vrije wereld (of wat er nog van over is)?

Aan de ene kant leiderloos en bedreigd met uitsterven. Aan de andere kant biedt Trumps autoritaire en antagonistische gedrag ook een kans voor anderen om op te stappen.

Om dat te doen, moeten ze niet alleen beseffen dat de VS onder Trump nu een feitelijke tegenstander is, maar moeten ze zich ook verenigen om de dreiging die Trumps Amerika vormt het hoofd te bieden.  

Ja, de VS is groter en machtiger dan al haar (voormalige) bondgenoten afzonderlijk.

Als de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en andere liberale democratieën echter een verenigd front vormen en samenwerken om Trump buitenspel te zetten, kunnen ze niet alleen deze storm doorstaan, maar ook leren hoe ze tegenwicht kunnen bieden aan andere autoritaire leiders wier beleid het risico op wereldoorlog en de vernietiging van de leefomgeving van de mensheid op aarde met zich meebrengt.