Misdaad loont… vooral in het Amerikaanse bankwezen

In de zakenmedia van de VS gonsden gisteren berichten dat twee van de federale toezichthouders van Citigroup overwegen de bank te berispen omdat ze haar risicobeheersystemen niet heeft verbeterd. Er zit veel meer achter dit verhaal dan waarover u leest in de mainstream media. Voor Citigroup geldt: als het iets slechts doet, gaat het all-in. Moeten we nog bewijzen dat misdaad loont?

De Aandeelhouder meldde op haar website het volgende:

Citigroup loopt het risico in de Verenigde Staten onderworpen te worden aan een onderzoek van federale toezichthouders nu deze twijfels hebben over de verbetering van het risicomanagement van de Amerikaanse grootbank. Dit schreef The Wall Street Journal maandag.

De Amerikaanse zakenkrant meldde maandag dat de bank van onder andere de Federal Reserve een waarschuwing heeft gekregen die aanleiding kan zijn voor verder onderzoek naar procedures voor de toegepaste technologie en het risicomanagement.

Citigroup lijkt hier ook wel aanleiding toe hebben gegeven, gezien de onjuiste betaling van 900 miljoen dollar aan schuldeisers van Revlon. Nu is de bank naar eigen zeggen wel bezig over te schakelen naar een nieuw systeem, waarmee het de misboeking verklaarde.

Vorige week werd bekend dat de CEO Michael Corbat er een punt achter zet, terwijl hij eerder nog had aangegeven dat hij nog zeker 2 jaar door wilde gaan als CEO. Zijn opvolger Jane Fraser is overigens van onbesproken gedrag.

In de zakenmedia van de VS gonsden gisteren berichten dat twee van de federale toezichthouders van Citigroup – het Office of the Comptroller of the Currency en de Federal Reserve – overwegen de bank te berispen omdat ze haar risicobeheersystemen niet heeft verbeterd.
Geloof ons: er zit veel meer achter dit verhaal dan waarover u leest in de mainstream media. Bij Citigroup gebeuren altijd grote zaken. Als het iets slechts doet, gaat het all-in – soms zelfs door er een codenaam aan toe te wijzen.

Laten we beginnen met de “Dr. Evil” handel. Dat was eigenlijk de codenaam die Citigroup-handelaren gaven aan een poging om een zwak punt in een Europees handelssysteem voor obligaties uit te buiten. Citigroup kreeg in 2005 een boete van $ 26 miljoen opgelegd door de European Financial Services Authority voor de transacties.

Medewerkers van Citigroup gaven een andere codenaam, “Buca Nero” – Italiaans voor “Zwart Gat” – aan een boekhoudkundige manoeuvre die ervoor zorgde dat schulden een investering bleken te zijn bij het Italiaanse zuivelbedrijf Parmalat, dat tot over de oren in de schulden zat. Het bedrijf stortte in 2003 in bij wat het grootste faillissement ooit van Europa werd.

In 2005 schikte Citigroup met de Securities and Exchange Commission voor $ 101 miljoen voor het helpen van het beruchte Enron om zijn cashflows op te blazen en zijn schulden te onder-rapporteren. In hetzelfde jaar schikte Citigroup met particuliere procespartijen voor $ 2 miljard over zijn rol in het faillissement van Enron.

En dan waren er nog die beruchte SIV-liquiditeits-puts. In de aanloop naar de financiële ineenstorting van Wall Street in 2008 had Citigroup gestructureerde investeringsvehikels (Structured Investment Vehicles – SIV’s) gecreëerd en deze gebruikt om giftige subprime-schulden van de balans te verwijderen. Het probleem was dat die SIV’s beloofden liquiditeit te verschaffen aan kopers van hun commercial paper als de markt massaal zou groeien en dat er geen “roll over” zou plaatsvinden van het commercial paper. Dat betekende dat Citigroup, bij het verstrekken van die liquiditeitsposities, deze giftige schuld weer op zijn eigen balans moest zetten en enorme verliezen moest incasseren. De aandelenkoers van Citigroup ging in 2009 omlaag naar 99 cent omdat het de grootste bailout van de Amerikaanse belastingbetaler in de geschiedenis van de VS ontving.

Terwijl al het bovenstaande aan de gang was, had Sandy Weill, de voorzitter en CEO van Citigroup, een fortuin bij de bank vergaard door middel van een techniek die compensatiedeskundige Bud Crystal het aandelenoptieplan van graaf Dracula noemde. Je kon het niet doden; zelfs niet met een zilveren kogel. Je kon het ook niet voor het gerecht aanvechten, omdat de Raad van Bestuur van Citi het had ondertekend. Het plan werkte als volgt: elke keer dat Weill één set aandelenopties uitoefende, kreeg hij een een nieuw plan van ongeveer hetzelfde aantal opties, ongeacht hoeveel fraude er bij de bank in dat jaar ook was gepleegd.

Weill ontving tussen 1988 en 2002 96 verschillende optietoekenningen op een totaal van $ 3 miljard aan aandelen. Hoe Weill nog tijd had om het bedrijf te runnen, met al zijn optiebeurzen en oefeningen, is onduidelijk. In de jaren 1996, 1997, 1998 en 2000 oefende Weill in totaal respectievelijk 14, 20, 13 en 19 keer uit en ontving vervolgens steeds weer nieuwe opties.

Tegen de tijd dat Weill in 2003 aftrad als CEO, had hij meer dan $ 1 miljard aan compensatie ontvangen, waarvan het grootste deel afkomstig was van het steeds weer uitoefenen van aandelenopties. (Weill bleef voorzitter van Citigroup tot 2006.) Een dag na zijn aftreden als CEO stond de Raad van Bestuur van Citigroup Weill toe om 5,6 miljoen van zijn aandelen terug te verkopen aan de onderneming voor $ 264 miljoen. Dit elimineerde het risico van Weill dat zijn verkoop van grote aandelen zijn eigen aandelenkoersen zou verlagen terwijl hij aan het verkopen was. De Board onderhandelde over de prijs van $ 47,14 voor alle aandelen van Weill.

Om de aandelenkoers voor de bedrogen aandeelhouders na de financiële crisis te verdoezelen, deed de bank op 9 mei 2011 een 1-op-10 omgekeerde aandelensplitsing. (Voor elke 100 aandelen hield de aandeelhouder slechts 10 aandelen over.) Bij de slotkoers van Citigroup van gisteren van $ 48,15 (eigenlijk $ 4,82 als er geen 1-voor-10 omgekeerde aandelensplitsing was gedaan), staan de aandeelhouders nog steeds 90 procent in de min dan waar de aandelen in 2007 voor werden verhandeld.

Gezien deze achtergrond (en Citi’s veel slechtere staat van dienst op de lange termijn), moet we eens kijken naar het nieuws dat de afgelopen week rond Citigroup de ronde deed. Afgelopen donderdag brak de fact-checking-website Logically het nieuws dat een Senior Vice President bij Citigroup, Jason Gelinas, een geheim leven leidde als promotor van de samenzweringsgroep QAnon. Volgens zijn cv bij LinkedIn (nu verwijderd), had Gelinas 17 jaar bij Citigroup gewerkt en was hij directeur van GFTS Core Technology Services.
In een niet-gerelateerde advertentie voor gezochte arbeidskrachten bij Citi werd GFTS als volgt beschreven:”Global Functions Technology Services [GFTS] biedt applicatieontwikkeling en andere technologiediensten voor wereldwijde functies, waaronder Compliance, Enterprise Risk, Finance, Human Resources, Legal, Real Estate, IT Risk, Procurement en General Services …”. Valt u ook op dat het woord “risico” twee keer in die zin vóórkomt? Maar Gelinas, wiens taak het was om op risico’s te letten bij Citigroup, was in potentie zèlf een groot risico.

Volgens de FBI is QAnon mogelijk een binnenlandse terroristische dreiging. Om de situatie nog zorgwekkender te maken, heeft Citigroup geweigerd een openbare verklaring over de kwestie af te geven – wat meer alarmbellen doet rinkelen over wat het volledige verhaal is.

O ja, vergeten we nog bijna wat te schrijven over de nieuwe ceo, Jane Fraser, die volgens De Aandeelhouder “overigens van onbesproken gedrag” is.

Jane Fraser was tot voor haar benoeming de president en ceo van Global Consumer Banking bij Citigroup. Ze is ook met onmiddellijke ingang verkozen tot lid van de Raad van Bestuur. Fraser heeft de afgelopen 16 jaar in verschillende rollen bij de bank gewerkt. Voorafgaand aan haar huidige functie was Fraser van 2015 tot 2019 Chief Executive Officer van de Latijns-Amerikaanse regio van Citigroup. Gedurende die periode betaalde Citigroup $ 10,5 miljoen aan boetes aan de Securities and Exchange Commission voor kosten die voortvloeiden uit “$81 miljoen aan verliezen als gevolg van verkeerde markeringen van traders en ongeoorloofde handel voor eigen rekening en $ 475 miljoen aan verliezen als gevolg van frauduleus geïnduceerde leningen door een Mexicaanse dochteronderneming.”

In 2017 schikte Citigroup ook een strafrechtelijk onderzoek met het Amerikaanse ministerie van Justitie over het witwassen van geld bij haar bank, Banamex USA, met betrekking tot geldtransacties in Mexico. Als onderdeel van de schikking heeft de bank “toegegeven dat ze criminele overtredingen heeft begaan door opzettelijk geen effectief anti-witwasprogramma (AML) in stand te houden met de juiste beleidsregels, procedures en controles om het witwassen van geld te voorkómen en door moedwillig geen verdachte activiteitenrapporten in te dienen (Suspicious Activity Reports – SAR’s).”  De bank betaalde een boete van $ 97,44 miljoen.

Van 2009 tot 2013 was Fraser Chief Executive Officer van Citi’s Private Bank – een andere eenheid met een problematisch verleden. In het kader van de Panama Papers schreven wij daar in 2016 over.

Fraser zal dienen onder leiding van John Dugan, voorzitter van de raad van bestuur van Citigroup. Dugan stond aan het hoofd van het Office of the Comptroller of the Currency (OCC), de Amerikaanse toezichthouder van nationale banken, tijdens de tweede termijn van George W. Bush en een deel van Obama’s eerste termijn (van 4 augustus 2005 tot 14 augustus 2010). Tijdens de regering-Bush hielden federale toezichthouders zoals de OCC zich afzijdig terwijl banken zoals Citigroup zichzelf in afgeleide casino’s veranderden en zichzelf opbliezen.

Dugan was een voormalige banklobbyist – afkomstig van het advocatenkantoor Covington & Burling. Zijn collega’s bij datzelfde bedrijf, Eric Holder en Lanny Breuer, werden respectievelijk procureur-generaal en hoofd van de criminele afdeling van het ministerie van Justitie tijdens de regering-Obama. Geen enkele leidinggevende bij Citigroup werd vervolgd wegens wangedrag tijdens de financiële crisis, ondanks strafrechtelijke verwijzingen van de Financial Crisis Inquiry Commission. Holder, Breuer en Dugan keerden allemaal terug naar het advocatenkantoor nadat ze de regering-Obama hadden verlaten.

Tijdens de financiële crisis van 2007 tot 2010 was de bailout-operatie van de belastingbetaler van Citigroup de grootste in niet alleen de Amerikaanse geschiedenis, maar ook de grootste in de wereldwijde bankgeschiedenis. Citigroup ontving $ 45 miljard aan eigen vermogen van de Amerikaanse schatkist; een overheidsgarantie op $ 300 miljard aan dubieuze activa van Citigroup; de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) garandeerde $ 5,75 miljard van zijn senior ongedekte schuld en $ 26 miljard van zijn commercial paper en interbancaire deposito’s; en als klap op de vuurpijl sluisde de Federal Reserve tussen 2007 en 2010 in het geheim maar liefst $2,5 biljoen aan bijna nulrentende leningen door aan eenheden van Citigroup. Deze bailout-operatie werd gedaan ondanks Citigroup’s lange geschiedenis als recidiverende wetsovertreder.

Er zijn tijdens de recente financiële crisis nog andere vreemde dingen gaande bij Citigroup. In juli meldden we dat Citibank, de commerciële bank die eigendom is van Citigroup, meer dan $ 3 miljard aan terugbetalingen had ontvangen van de Federal Reserve voor leningen die Citi had verstrekt onder het Paycheck Protection Program. Die leningen worden gegarandeerd door de Small Business Administration, dus waarom zou Citigroup terugbetaald moeten worden voor gegarandeerde leningen? Geen van de vergelijkbare banken van Citigroup – zoals Wells Fargo, Bank of America, JPMorgan Chase, Goldman Sachs of Morgan Stanley – nam in het kader van dit programma geld van de Federal Reserve aan. Alleen Citibank.

Er zijn ook talloze online klachten van Citibank-klanten dat de bank zonder waarschuwing hun kredietlimiet verlaagt. Dat lijkt niet in overeenstemming te zijn met de herhaalde beweringen van Jay Powell, voorzitter van de Federal Reserve, dat de grote banken van Wall Street een “bron van kracht” zijn tijdens deze economische crisis – de tweede waarmee de VS te maken heeft in een periode van slechts 12 jaar.