Netanyahu’s reactie op de moord is karakterloos gedempt, ondanks het doden van een bittere vijand
De eerste Israëlische reactie op de moord op de Iraanse generaal Qassem Soleimani was om zijn profiel te verlagen.
Premier Benjamin Netanyahu, die zijn staatsbezoek aan Griekenland stopte en na het nieuws naar huis terugkeerde, beval zijn kabinetsministers geen openbare interviews en verklaringen af te geven.
Het is bedoeld om aan te geven dat Israël niet betrokken was bij de moord op de commandant van de Quds Force en dat het niet in de vijandige storm wil worden meegesleurd.
Israël hoopt dat de Iraanse beloften om de dood van Soleimani te wreken zich zullen beperken tot acties tegen de Amerikaanse belangen, of helemaal niet.
Toch heeft Israël voorzorgsmaatregelen genomen.
Bij het aanbreken van vrijdag beval de Israel Defense Forces (IDF) de sluiting van het skigebied Mount Hermon, dat in het verleden het doelwit was van raketten die werden gelanceerd door pro-Iraanse milities uit Syrische bodem.
De IDF bracht zijn troepen ook op de hoogte in de bezette Golanhoogten, maar zonder versterkingen naar de regio te sturen.
Als onderdeel van de Israëlische voorbereidingen op mogelijke gebeurtenissen, heeft de IDF ook zijn elektronische oorlogvoering in Syrië opgevoerd, onbewust ook gedeeltelijk de Israëlische civiele telefoons en communicatie op de Golanhoogte verstoord.
Een bittere vijand
Soleimani was een bittere vijand van Israël en volgde de lijn van de strijdlust en haat van het Iraanse regime, en noemde Israël de “kleine Satan”.
De charismatische en aanbeden Iraanse generaal richtte zich niet alleen retorisch op Israël. Als commandant van de Quds Force verantwoordelijk voor speciale operaties buiten Iran, was Israël heel vaak op zijn radar.
Samen met de Libanese Hezbollah-beweging was hij betrokken bij het plannen en bevelen geven aan terreuraanslagen op Israëlische doelen, zoals het bombarderen van een bus met Israëlische toeristen in de Burgas van Bulgarije in 2012 en mislukte pogingen in Thailand, Georgië en India.
Hij strategiseerde ook de pogingen om Israël te omsingelen door pro-Iraanse milities in te zetten nabij de Israëlische grens in Syrië en door toezicht te houden op de oorlogsplannen van Hezbollah tegen Israël.
Af en toe beval hij de milities om wraak te nemen op Israëlische luchtaanvallen gericht op Iraanse proxy’s in Syrië, die raketten en drones op Israëlisch grondgebied zouden lanceren.
Israëlische politieke en militaire leiders waardeerden de militaire en strategische vaardigheden van Soleimani en beschouwden hem daarom als een zeer gevaarlijke rivaal
Israëlische politieke en militaire leiders waardeerden de militaire en strategische vaardigheden van Soleimani en beschouwden hem daarom als een zeer gevaarlijke rivaal.
Hij was voor Israël een waardevol doelwit en verscheen op hun meest gezochte lijst als een figuur die een geschikte kandidaat voor moord zou kunnen zijn.
Om dit te bereiken, hebben Israëlische inlichtingendiensten de afgelopen twee decennia uitgebreide informatie over hem verzameld, bijna vanaf het moment dat hij in 1998 werd gekozen als commandant van de Quds Force.
Vanwege zijn levensstijl, opvallend zijn en zelden ondergronds gaan op zoek naar onderdak, was het gemakkelijk voor Israëlische en Amerikaanse inlichtingendiensten om informatie over hem te verzamelen.
Hij was zeer zichtbaar, verbleef in de velden van Syrië met zijn troepen, woonde begrafenissen bij en reed in kleine konvooien van Irak naar Syrië en Libanon.
Minstens één keer – maar waarschijnlijk meer – wilde Israël hem doden en was het enkele minuten geleden om het te bereiken.
De dichtstbijzijnde scheerbeurt kwam op 31 januari 2008 in Damascus. Soleimani ontmoette de militaire leider Imad Mughniyeh van Hezbollah in een van de veilige huizen van de Libanezen. Destijds werd Mughniyeh door Israël beschouwd als de grootste vijand, een grotere bedreiging dan Soleimani.
De CIA en Mossad stonden op het punt van een gezamenlijke operatie om de Hezbollah-commandant te doden. Israëls toenmalige premier Ehud Olmert en Mossad hoofd Meir Dagan wilden beide doden. Maar de Amerikaanse president George W Bush weigerde. Hij beval dat Soleimani gespaard moest blijven.
Alle ogen gericht op Iran
De grootste zorg van Israël is nu wat de reactie van Iran zal zijn. Dat zal afhangen van de opperste leider van het land, Ali Khamenei.
Als hij besluit om op een belangrijke manier te reageren door de strategische beslissing te nemen om de Straat van Hormuz te sluiten, of door een Amerikaans vliegtuig neer te halen of een Amerikaanse ambassade te bombarderen, betekent dit dat Iran klaar is om het risico van een totale oorlog met de VS in een verkiezingsjaar voor zowel Donald Trump als het Iraanse parlement.
In een dergelijk scenario zal Iran al zijn macht gebruiken, inclusief het activeren van Hezbollah in Libanon, milities in Syrië en de islamitische Jihad in Gaza tegen Israël.
Als Khamenei genoegen nam met een meer verfijnde, geïsoleerde vergelding – bijvoorbeeld opererend tegen Amerikaanse troepen in Irak om hen uit het land te verdrijven – is de kans groter dat Israël niet in een nieuwe cyclus van geweld wordt geduwd.
Afgaande op het verleden lijkt het erop dat de opperste leider een rationele speler is die vanuit zijn hoofd handelt en niet vanuit zijn lef.
Zeker niemand in de regio en daarbuiten wil een grote oorlog. Niet Iran, niet de VS, noch Rusland, noch Syrië en noch Israël. Het is gewoon niet in hun belang.