Natuurlijk Máxima-bank vraagt ‘woekerrentes’ voor micro-kredieten en Maxica doet er niets aan
Indignatie redactie
7 min. lezen
De microkredietenbank die koningin Máxima al jaren promoot vraagt meer rente dan andere hulpverleningsbanken.
Dit blijkt uit onderzoek van Martin Delta, een bedrijf dat ondernemers aan een microkrediet helpt om voor zichzelf te beginnen.
’Deze ondernemers hebben het vaak vreselijk moeilijk. Die moeten krom liggen en dan vraagt Qcredits woekerrentes van bijna 10%’, zegt directeur Martin Zuurhout.
Zuurhout is directeur van Martin Delta, een financiële dienstverlening die ondernemers via een zogeheten bbz-regeling aan kredieten helpt. Martin Delta concurreert met Qcredits, de Almelose bank die microkredieten verstrekt aan mensen met een uitkering of een handicap. Zuurhout vergeleek de voorwaarden van Qcredits met de BBZ-tarieven. BBZ is een regeling waarbij mensen die een uitkering ontvangen tegen een laag rentetarief geld kunnen lenen bij gemeentes om voor zichzelf te beginnen.
Qcredits vraagt gemiddeld 9,75% rente aan een startende ondernemer. Dat is 1,75 procentpunt meer dan de 8% die het kost om geld te lenen bij een BBZ-loket. Bovendien moeten ondernemers bij Q-credits gemiddeld €500 betalen aan afsluitkosten en vaak extra zekerheden afgeven.
Zuurhout stoort zich aan de hoge tarieven en de inschrijfkosten. ’Qcredits is een commercieel bedrijf, maar begeeft zich op een markt waar ook bbz-ondernemers opereren. De micro-kredieten zouden toegankelijk moeten zijn voor de onderkant van de markt, maar dat gebeurt niet, ook omdat Qcredits veel aanvragen afwijst. Daarnaast worden er veel zekerheden gevraagd. Ik heb meegemaakt dat de familie van iemand die een olijf- en pasta-importbedrijf wilde beginnen, moest meetekenen en het huis als onderpand moest afgeven. Dan is die 9,75% rijkelijk veel.’
Qcredits is een snelgroeiende kredietverstrekker die aanvankelijk begon als een stichting die microkredieten ter beschikking stelt aan entrepreneurs die bij andere banken werden afgewezen. Koningin Máxima is promotor van de bank en komt met enige regelmaat langs om zich te laten informeren en peptalks te houden.
Qcredits stelt voor deze ondernemers, vaak komend uit een uitkering, microkredieten ter beschikking tot een bedrag van €50.000. Naast de microkredieten kunnen bij banken geweigerde MKB-ers ook terecht voor leningen tot €250.000. De tarieven voor deze in potentie succesvollere entrepreneurs liggen lager dan voor de mindere gevallen: 9,75 % tegen 8,75%.
Zuurhout verbaast zich over dat verschil: ’Qcredits haalt de krenten uit de pap. Heel triest dat een groot deel van de ondernemers, die het juist hard nodig heeft, nul op het rekest krijgt.’
In 2011 constateerde het Rotterdamse onderzoekskantoor Ecorys dat de hoge rentepercentages en dure afsluitprovisies de overlevingskansen van een startende onderneming verkleint. ’Elk procentpunt meer of minder marge leidt tot een verhoging of verlaging van het acceptabele defaultpercentage (kans op een faillissement, red) met een procentpunt’, waarschuwen de onderzoekers in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
Gerard Freund, directeur bij FBA-adviesgroep – een bedrijf dat bbz-ondernemers helpt – onderschrijft de lezing van Zuurhout. De directeur denkt dat Qcredits weinig starters op weg helpt door hoge tarieven te vragen. ’Ik begrijp niet dat je dergelijke ondernemers zulke percentages op hun bord smijt. Als je ondernemerschap wilt stimuleren voor mensen met een minder vette portemonnee, denk ik dat je op deze wijze je doel voorbijschiet.’
Ook Erik Friedeberg, directeur van Bzz-adviesloket Friedeberg Advisering, meent dat een rentepercentage van 10 % ’veel geld’ is voor startende MKB-ers. ’Als je naar tarieven voor crowdfunding kijkt, kun je – afhankelijk van het risicoprofiel – tussen de 8 % en 12 % geld lenen. Dat kan profitabeler zijn.’
Zuurhout probeert zich in te zetten voor mindervermogenden, maar stuit op veel concurrentie. ’FBA en ook Friedeberg hebben goede contacten bij de gemeentes. Die hebben de markt in bezit. Qcredits heeft goede banden met het ministerie en heeft Máxima aan zich verbonden. Dat is twee handen op een buik. Ze hebben hele goede betrekkingen met mensen die invloed hebben.’
Hij vreest dat kleine middenstanders kapot zullen worden gespeeld. ’Het is zo jammer dat het zo moet. In Nederland blijven straks de multinationals over, het hele middenkader verdwijnt. Bij de banken barst het van bedrijven die bij bijzonder beheer zitten. 80.000 bedrijven inmiddels. Dat moet toch tot nadenken stemmen?’
Een woordvoerder van Qcredits noemt het ’spijtig’ dat de hoge rente tarieven als een obstakel worden beschouwd. ’Het default-percentage is relatief laag bij ons, niet meer dan 4%. Qcredits levert een dienst. Wij doen aan advies en houden intakegesprekken nog voor er een lening wordt verstrekt. Wij moeten onze eigen broek ophouden. Wij zijn een zelfstandige stichting en hebben geen winstoogmerk. Als we denken dat de tarieven lager kunnen, zullen we dat zeker bekijken.’
Prinses Maxima en Microkrediet
Prinses Maxima zal als de posterdame van het Microkrediet geheid worden besmeurd door een van de vele schandalen of mislukkingen in die wereld, meent Jacob Gelt Dekker
MUG, een uitgave van stichting BBU (Stichting ter Bevordering van de Belangen van Uitkeringsgerechtigden) vroeg onlangs mijn mening over microkrediet. In een vraaggesprek met de MUG- journalist merkte ik op, dat er in Nederland wordt gesproken over micro krediet als “kippen zonder kop.” Voor alle duidelijkheid, die uitdrukking betekent, “ zonder nadenken.” Door de groeiende misverstanden ontstaan, ook in Nederland, poelen van ellende rond het product. Voor de afnemer evenals de verstrekker. Het begint er daarom zeer onfris uit te zien.
Modderpoel
Prinses Maxima, de echtgenoot van ons toekomstig staatshoofd, is gebombardeerd tot PR-trekker van microkrediet in Nederland. Ondanks al haar goede bedoelingen, dreigt zij verzeild te raken in de snel groeiende modderpoel van financiële schandalen die ook deze wereld steeds meer in zijn greep krijgt. Ik weet niet wie haar in deze geadviseerd heeft, maar het advies was hoe dan ook onzorgvuldig. Immers het is niet wenselijk dat zij, in haar positie als toekomstig echtgenoot-staatshoofd, op deze wijze schade oploopt.
Neem Muhammad Yunus ( 28 juni 1940, Chittagong, Bangladesh). Yunus is een Bengalese econoom en bankier en hij wordt algemeen gezien als de grondlegger van microkrediet. In 2006 ontving hij daarvoor zelfs de Nobel Prijs van de Vrede. Yunus bevlekte de boel ook. Eerder, werd de bankier na 30 jaar uit zijn eigen Grameen Bank gezet, wegens financiële onregelmatigheden.
Of Yunus werkelijk de uitvinder van microkrediet was, moet ook nog eens sterk worden betwijfeld. In Nederland waren Nutspaarbanken en Coöperatieve Boerenleenbanken (later de Rabobank) al vanaf 1784 bezig met microkrediet. Het Nut, zoals de Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen genoemd werd, was een instelling voor volksontwikkeling van het lagere volk, de achtergestelden.
Aan de ene kant was er het bij elkaar brengen van kapitaal door uitgave van kleine obligatie leninkjes in eenheden zo klein als 2 tot 25 gulden stukjes – erg populair niet alleen door banken maar ook gemeentes, muziekverenigingen en kerken – en aan de andere kant de uitgifte van kredieten aan het kleine bedrijfsleven. Zonder overdrijven kan men stellen, dat de Nederlandse economie na de Tweede Wereldoorlog zo, stukje bij beetje, weer op het been is gekomen. Microkrediet bleek een voortreffelijk middel in die tijd in Nederland.
Hand ophouden was goedkoper
De Rabobank Foundation maakte er zelfs een populair exportproduct van in Afrika. De Rabo Foundation legt daarbij uitdrukkelijk de nadruk op begeleiding, onderwijs en kredietaflossingen. Zo zal een boer met één varken, die wenst uit te breiden met een tweede en daarvoor een microkrediet wil openen, moeten afwegen kosten en opbrengsten van één varken dat veel vetter gevoerd wordt, tegen kosten en baten van twee magere varkens. Onderwijs is de sleutel tot het Rabo succes. De grootste bedreiging van het Rabo succes in Afrika werden de Westerse Liefdadigheid Instellingen. Links en rechts deelden dames en heren met bloedende harten vol schuldgevoelens en christelijke liefde, geld en goederen uit, zonder enige verplichtingen. De keuze voor de kleine Afrikaanse ondernemer werd wel heel erg makkelijk; microkrediet werd niet langer terugbetaald; hand ophouden was goedkoper, sneller en veel makkelijker. Wat overbleef waren de oplichters, die in grote getalen zich via het internet voordeden als ondernemertjes, met geen ander doel dan geld los te krijgen en daarna spoorloos te verdwijnen.
Vele gevangenissen in Afrika puilen uit van die kruimel criminelen, die op aandringen van de westerse ambassadeurs van tijd tot tijd voor een poosje worden opgepakt.
Microkrediet van Scheringa
Het Deense product van een particulier onder de handelsnaam, My C4, en in Nederland in samenwerking met de Postcodeloterij is ook een drama geworden. Aanvankelijk leken ze een voordeel te hebben, omdat ze waren gegroeid uit een netwerk van Landrover cardealers in Oost Afrika, en daardoor de klanten ter plekke zouden kunnen beoordelen. Helaas slopen ook daar tussenpersonen en oplichters binnen en ook daar draaide het uit op wespennest van incasso’s en een verstrengeling van particuliere belangen van de eigenaars en bankbelangen.
De DSB bank van Dirk Scheringa was jarenlang bij uitstek levernacier van het microkrediet bank in West Friesland. Het ging fout doordat de voorlichting bij het product ontbrak. Incasso’s van kleine kredieten is buitengewoon kostbaar en vele leningen moesten worden afgeschreven. Om toch een beetje uit de kosten te komen en ook nog wat te verdienen, moest de DSB al snel zeer hoge rentes rekenen en agressief gaan incasseren. Het liep uit op een nationaal bankdrama.
Alex in de problemen?
Met Qredits biedt de Stichting Microkrediet Nederland kansen op krediet tot Euro 35,000, maar ook dat dreigt op een drama uit te lopen, omdat velen menen dat ze het geld kunnen gebruiken om oude schulden mee af te lossen en bovendien in de waan verkeren, dat ze het micro krediet gratis krijgen en niet hoeven terug te betalen.
De verstrengeling van belangen van, aan de ene kant, met een goed hart graag arme mensen willen helpen, en aan de andere kant een commerciële winstgevende bank, blijken niet te verenigen.
De adviseurs van prinses Maxima hebben vast iets te veel gekeken naar het ogenschijnlijk waardevolle imago van sociale bewogenheid en goeddoenerij die aan het micro krediet kleeft, en vergaten dat microkrediet een commerciële instelling en doelstelling is, met een winst oogmerk.
Als de prinses betrokken blijft bij microkrediet zal ze ongetwijfeld schade oplopen en daarmee ook haar echtgenoot in de problemen brengen.
