Indignatie redactie 
Nepnieuws en complottheorieën zijn er altijd geweest. Meer in het bijzonder waar het nieuws niet totaal verzonnen was, en daardoor eigenlijk vrij eenvoudig te weerleggen voor iemand die een klein beetje moeite deed, maar waar dat nieuws incompleet was. Niet altijd verwijtbaar waar iemand ver uiteenliggende feiten bijeen sprokkelt, om er vervolgens een mogelijke toedracht uit te destilleren. Waar het serieus bedreigend wordt, is waar dat verhaal, van die mogelijke toedracht, anderen aanspoort om actie te ondernemen, omdat immers ‘bewezen’ is dat……
Onze ontvankelijkheid voor rammelende verhalen is niet veranderd. Wat veranderd is, is onze actiebereidheid. Het idee dat wij iets moeten doen. Zo kan het niet langer! Gekoppeld aan wetenschappelijk kennis over de manier waarop we te mobiliseren zijn om niet eerst rustig af te wachten tot alle bewijzen binnen zijn. Kennis die is ‘gedemocratiseerd’, en wordt ingezet door alle strijdende partijen binnen onze samenleving. Voor de één geldt, dat als de ‘Völkische Beobachter’ het zegt (de krant die ‘iedereen’ leest, de zender waar ‘iedereen’ naar kijkt), het ‘waar’ is. Iets wat door de redacties van die ‘Beobachters’ uiteraard niet alleen wordt onderschreven, ook al wéten ze dat het een leugen is, maar daarnaast streven ze actief naar het uitbannen van tegengeluiden, waarbij ze een appèl doen op de Staat om daar voortvarender in op te treden. Anderen geloven domweg niets wat er door die ‘Beobachter’ wereldkundig wordt gemaakt, en zweren bij alternatieve bronnen.
In het verleden was die actiebereidheid, alsmede het nepnieuws en het complotdenken dat toen de overhand had, gekanaliseerd in een religie of ideologie. Markant in deze tijd, vanuit mijn kijk op de mens en de maatschappij gezien, is het nihilisme, mede goed zichtbaar in de uiteenlopende pogingen om de geschiedenis te herschrijven langs lijnen die niet zozeer herkenbaar zijn als een verbindende ideologie, met een duidelijke visie op de toekomst, maar op golven van favoriete ‘LifeStyle’-keuzes die extreem snel gaan vervelen, en dan weer worden ingeruild voor iets anders. Inconsistentie, en ‘zo de wind waait, waait mijn petje’, gekoppeld aan een extreem korte ‘attention span’ die op voorhand de weg naar een inhoudelijke dialoog afsnijdt. En tegen de tijd dat het bewijs binnen is dat Nemtsov door Moslim-extremisten werd neergemaaid, is niemand meer geïnteresseerd. De keuze was al gevallen op het ‘Kremlin’ als dader, dus……..
Dus wat?
Dus heeft het ‘Kremlin’ vast en zeker ook Skripal en Navalny getracht te vergiftigen.
Staat al vast dan dat iemand getracht heeft hen te vergiftigen? Volgens mijn ‘Völkische Beobachter’ wel. En waarom het ‘Kremlin’ dan? Omdat Navalny, waar het in de actualiteit over gaat, als rechts-extremist en etno-nationalist fel anti-Poetin is, en Poetin in het ‘Kremlin’ verblijft, en met steun van een zéér ruime meerderheid van de Russen mogelijk nog vele jaren op de troon zit, waarvan Navalny vindt dat hij daar hoort te zitten. Maar als Navalny steeds als er verkiezingen zijn, zelfs in de steden waar hij bekendheid geniet als organisator van demonstraties en rellen, de kiesdrempel niet eens haalt, zonder kunst en vliegwerk, waarom zou het ‘Kremlin’ hem dan uit de weg willen ruimen? En net op het moment dat er volop onrust is in buurland Wit-Rusland, en zo’n moord een uitgelezen argument is voor ‘Washington’ om de druk op Europa verder op te voeren om ‘Nordstream II’ om zeep te helpen?
Ja, ik begrijp het als u mijn complottheorie verwerpt, omdat de ‘Völkische Beobachter’ daar geen melding van maakt, en zelfs de alternatieve media er amper interesse voor hebben, omdat die druk zijn met ‘Covid’ en de komende schijnvertoning in de Verenigde Staten die ze ‘presidentsverkiezingen’ noemen, om onduidelijke reden, omdat de ‘Warparty’ er de touwtjes strak in handen heeft. Althans, zo kijk ik ernaar, als ik in de ‘Völkische Beobachter’ lees dat we niet moeten verwachten dat er iets verandert aan de buitenlandse politiek in dat land als Joe Biden de voorkeur krijgt boven Trump, waar iedereen bij de ‘Beobachter’ wel vanuit gaat. Ook met Biden in het ‘Witte Huis’, of Harris als Biden rap aftakelt, en niet echt bruikbaar meer is, moeten we er rekening mee houden dat Duitse burgemeesters getroffen worden door sancties als ze toestaan dat de pijpleiding voor natuurlijk gas, waarmee Duitsland een stap vooruit wil zetten op weg naar ‘verduurzaming’, weg van de kolencentrales, in hun gemeente aan land komt.
Voor mij staat nog altijd niet vast dat iemand een poging heeft gedaan Navalny te vergiftigen, omdat er hooguit twijfelachtige secundaire aanwijzingen zijn, die vooralsnog niet terug te vinden waren in de primaire stalen bloed en urine die in Omsk werden afgenomen. Althans, Russische artsen en laboranten konden ze blijkbaar niet vinden. De ‘sporen’ van een reactie werden ontdekt in Berlijn, nadat Navalny met een privé vliegtuig was opgehaald, om in Duitsland te worden behandeld. Het komt mij voor dat er nog primaire stalen moeten zijn, en het zou mooi zijn als er voor het oog van de camera een gezamenlijk Duits-Russisch onderzoek zou worden opgestart van dat materiaal, zodat in elk geval kan worden uitgesloten dat er op een later tijdstip nog is geknoeid. Is dat onredelijk?
En als dan komt vast te staan dat niet valt uit te sluiten dat Navalny een gif toegediend kreeg, zullen we dan, voor de verandering, eens een daadwerkelijk transparant onderzoek opstarten dat het niet moet hebben van tienduizenden pagina’s indirecte bewijslast om geloofwaardig te maken dat het ‘Kremlin’ de opdracht gaf, maar nu eens eerst proberen uit te vogelen wie er op de ‘VUUR!’-knop drukte? En waarom zou dat niet de ‘rechterhand’ van Navalny zijn die hem die kop thee bracht? En was dat ook degene die hem filmde in het vliegtuig toen hij kreunend in katzwijm viel, inplaats van direct hulp te bieden? Hoezo was een filmpje op dat moment belangrijker dan vragen of je iets voor hem kunt doen?
En dus?
Voor mij had het ‘Kremlin’ helemaal niets te winnen bij het vermoorden van een ineffectieve, en omstreden oproerkraaier die al jarenlang de belofte niet waar weet te maken dat hij Poetin uit de vergelijking kan halen. Hij is voor zijn westerse supporters, de veiligheidsdiensten en politieke kopstukken, en door hen gecontroleerde en gefinancierde ‘NGO’s‘, in toenemende mate een ‘liability’ waar ze moeite mee hebben. Dus als er dan sprake zou zijn van vergiftiging, vergeet dan niet de lieden die er baat bij zouden hebben. Zijn ‘vrienden’, die via de ‘Völkische Beobachters’ die deze wereld rijk is weer een argument zouden kunnen optuigen voor meer ‘sancties’, en het afknijpen van ‘Nordstream II’, terwijl ze een ‘nieuwe Navalny’ in kunnen scheren die niet zo zwaar belast is door extreem rechts, etno-nationalistisch gedachtegoed, en de stank van corruptie, waarvoor hij werd veroordeeld.
Maar voordat we uit onze slof schieten, zou ik toch eerst even wachten tot we wat wéten. Iets over het gif, over het moment waarop het in zijn lichaam zou zijn gekomen, de lokatie, langs welke weg, wie hem dat toediende, als het geen ongeluk was. En of degene die het hem toediende wist dat hij of zij hem vergiftigde, dus dat het niet voor een ander bedoeld was, zoals die ‘rechterhand’ die de thee had gehaald. Beetje ouderwets politiewerk dus, zoals vroeger gebruikelijk, voordat we allemaal zo’n kort lontje kregen, waardoor we prematuur exploderen, als waren we een ‘bermbom’ inplaats van een rationeel wezen met verantwoordelijkheidsgevoel en idealen.
De focus op dit recente incident vloeit voort uit mijn fascinatie voor het groepsgedrag zoals beschreven in ‘Massa en Macht’, van Elias Canetti, waarin hij verschillende stadia identificeert van een ontwikkeling, en op zoek gaat naar de wortels. Dat boek is een mooie, afgeronde studie vanuit zijn discipline, maar er zitten zoveel onvermoede kanten aan. En inmiddels leven we in een tijd waarin de kennis die daarin beschreven staat niet alleen defensief wordt toegepast, maar met de nodige adaptaties, ook offensief wordt ingezet, om ons opnieuw zo gek te krijgen strijd, en zelfs oorlog te omhelzen als een ‘oplossing’. Incidenten die op zich niet tot dat soort drama’s leiden, zijn wel de bouwstenen. En op enig moment komt de opdracht dat het tijd wordt voor actie. We pikken het niet langer! Dat al die bouwstenen corrupt waren door nepnieuws en complotdenken dat vooraf ging aan de revelatie van de ware toedracht, bereikt de ongeduldige massa niet. En dan opeens is het raak.
Vandaar dat ik worstel met dat merkwaardige nihilistische karakter van al die energie die op het eerste gezicht juist lastig is te verenigen met de fenomenen die Canetti identificeert, terwijl het in mijn beleving wel erg bedreigend is. De absentie van een structuur en herkenbare leiders, die op hun beurt weer met Hitler’s ‘Mein Kampf’ lopen te zwaaien, of met Alfred Rosenberg’s ‘De Mythe van de twintigste eeuw’, Mao’s ‘Rode Boekje’, of Marx ‘Das Kapital’, maakt niet dat ik er de schouders over ophaal met een relativerende observatie dat ‘gekkigheid’ er nou eenmaal bij hoort.
