Inspelen op het gemoed
Het is in de media al een tijdje stil rondom de coronabonds. Een Europees politieke soap die slim werd gespeeld door de zuidelijke EU-lidstaten. Gewoon op het gemoed spelen van de burgers op het Europese continent. Had niets met solidariteit te maken van verenigde landen in eenzelfde muntunie. Het was puur zielig doen. Wijzen op de vele coronaslachtoffers in eigen land en dan voornamelijk op de financiële schade die een pandemie teweeg brengt in de eigen economie. Een economie die al behoorlijk in de richting van krimp kroop vanwege al aanwezige begrotingstekorten en uit de hand gelopen schuldenberg. Wat dat betreft kwam Corona op een goed moment voor landen als Italië, Spanje en Frankrijk. De aantallen slachtoffers waren om verschillende redenen groter dan in de noordelijke EU-lidstaten. En het werkt nu eenmaal prima op het gemoed van bange burgers wanneer landen een smeekbede doen om hulp. Financiële hulp dan wel te verstaan. Omdat we met 19 landen in een muntunie deelnemen is het aannemelijk dat je gezamenlijk een potje aanlegt om de coronaschade op elkaars schouders te laten rusten. De wijze waarop is een kwestie van slim aanpakken.
Risicodeling onacceptabel
Als verenigde landen met uiteenlopende verschillen in economische groei, de staatsboekhouding, ongelijke schuldenberg en cultuurverschillen, een potje aanleggen voor gemeenschappelijke lasten dan zal de verdeelsleutel een moeilijke opgaaf worden. Dat hebben we geweten toen onze minister van Financiën(Wopke Hoekstra) en minister-president niet akkoord wensten te gaan met de voorgestelde coronabonds. Daarover had ik al gereclameerd in deze column: https://biflatie.nl/crisis-2-0-in-2020-coronabonds-ziekelijke-manipulatie/ Gelukkig hadden deze ministers het goed met ons kleine polderlandje voor door niet mee te gaan doen in gezamenlijk schuldpapier waarbij het risico bestaat dat later moet worden afgeschreven op een groot deel van de coronabonds. Zelfs George Soros zei onlangs dat de mate van risicodeling voor een aantal landen niet acceptabel is.
We zijn nog een soevereine staat
Het is nog steeds het bekende slimme spelletje om goed geld naar kwaad geld te laten vloeien. Geld van de rijke noordelijke lidstaten naar de arme zuidelijke EU-lidstaten. Je zou dat solidariteit kunnen noemen, althans zo denken de ministers van de zuidelijke landen. Deze functionarissen wanen zich al in een groot Europees Rijk met een centraal gezag in Brussel. Echter zijn we nog altijd een soevereine staat met een eigen parlement en een eigen begroting. En hebben we een Koning die ons zijn Troonrede voor gaat lezen op Prinsjesdag. De begroting in de Miljoenennota van ons kleine polderlandje zal het komende jaar een enorm tekort laten zien. Net als bij de andere EU-landen. Begrotingstekorten worden nog altijd afgewenteld op de eigen belastingbetalende burgers. Hoe moet onze minister van Financiën op de dag van de algemene beschouwingen in het parlement na Prinsjesdag het nu verkopen dat we extra moeten bijdragen voor een Europees reddingsplan. Als we al genoeg aan onszelf hebben dan is solidariteit ver te zoeken.
EU-herstelfonds
Straks moeten wij naast bezuinigingen ook extra lappen voor de stroppenpot van de EU. Hoeveel eurocratische parlementsleden hebben we in de Tweede Kamer die daar in mee willen stemmen? Gaat spannend worden als binnenkort door de EU-Ministerraad een stemming moet plaatsvinden over een nieuw voorstel dat is ingediend door Duitsland en Frankrijk. Het gaat om een zogenaamd herstelfonds van 500 miljard. Via een leenconstructie waar Brussel mee de kapitaalmarkt op gaat. Een slim plan, vooral als het wordt voorgesteld door de twee sterkste economieën, Frankrijk en Duitsland die graag de as van Europa willen vormen. Hoe wil je dan als kleine jongetje van de klas nog tegensputteren. De benaming ‘herstelfonds’ klinkt al anders dan ‘coronabonds.’ De hele corona misère wordt op één hoop gegooid. Maar daarmee zijn we er nog niet. In de Volkskrant: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nederland-in-de-hoek-gedrukt-door-europees-reddingsplan-merkel-en-macron~b7d2e665e/?utm_campaign=shared_earned&utm_medium=social&utm_source=email stond een artikel waarin keurig netjes werd opgesomd hoeveel fondsen, c.q. voorstellen er worden begroot voor de komende jaren in EU-verband. Bij de optelsom van de verschillende bedragen begint het mij te duizelen. Voor de normale burger niet te bevatten:
Meerjarenbegroting 2012 – 2027 – 1.000 miljard
ECB-opkoopprogramma staatsleningen – 750
EU-leningen voor bekostiging WW-regelingen – 100
EU-begroting: ongebruikte gelden – 70
Nationale fondsen: staatssteun bedrijven – 2.450
EU-investeringsbank: leningen aan bedrijven – 200
ESM: leningen noodfonds – 240
Nationale uitgaven versoepeling begrotingsregels – 330
Totaal 4.140 miljard
“Eerlijk samen alles delen”
Duizelingwekkende bedragen. Heel veel geld moet worden geleend op de kapitaalmarkt. Ach ja, wat maakt het uit, de ECB heeft de rentetarieven verlaagd naar nul procent. Er kan volop geleend worden nu het geld niets meer kost. Er hoeft alleen maar afgelost te worden. En “we” zijn met wel 27 lidstaten. Jammer dan dat GB niet meer meedoet. Het enorme bedrag wat GB in rekening wordt gebracht wegens hun vertrek uit de EU zal niet zomaar afgetikt worden nu daar ook de recessie toeslaat. Het is nu de beurt aan de soevereine parlementen die moeten stemmen over de verschillende fondsen die worden opgericht met geleend geld. Als wij als klein polderlandje mee gaan doen in een enorme carrousel van schuldpapier dan zullen we op termijn ook meedelen in het afschrijven op staatsschuld die te zwaar drukt op de EU-begroting.
Wie dan leeft, wie dan zorgt
Ik heb weinig vertrouwen in onze parlementsleden die voornamelijk aan korte-termijn-denken doen. Ik vrees dat ze te gemakkelijk instemmen. Het grote afschrijven op de schuldenberg zien we later dan wel weer. Wie dan leeft, wie dan zorgt. Toch kijk ik naar de toekomst van mijn kinderen. Ik wil niet dat ze later roepen, “en bedankt lieve ouders voor jullie nalatenschap.” Ach ja, wat merk ik daar van als ik onder de groene zoden lig. Misschien denk ik te moeilijk. Ik zou bijna vergeten dat in geval van nood de ECB het zwaar drukkend schuldpapier op bankbalansen vanzelf weer opkoopt. En daarom vrees ik dat onze Tweede Kamer instemt om lekker door te gaan met die EU-schuldencarrousel. Niet beseffend dat elk monetair tijdvak eindig is. Nogmaals, wie dan leeft, wie dan zorgt.