Het Noorse Nobelcomité heeft de Vredesprijs 2025 toegekend aan de leider van de extreemrechtse oppositie in Venezuela, Maria Corina Machado. Deze gebeurtenis is even betekenisvol als sinister.
María Corina Machado – De prijs werd op 10 oktober bekendgemaakt in Oslo, Noorwegen, een land dat dankzij zijn rijkdom, strategische rol binnen de NAVO en grote militaire investeringen een bolwerk vormt voor imperialistische belangen in Europa en daarbuiten.
De prijs is een flagrante demonstratie van de hypocrisie van de kapitalistische publieke opinie, die zich inzet voor een zoveelste catastrofale imperialistische interventie in Latijns-Amerika.
Er is niets ongekends aan het toekennen van de vredesprijs aan extreemrechtse of bloeddorstige figuren. Als “politieke satire overbodig werd toen Henry Kissinger de Nobelprijs voor de Vrede kreeg”, zoals de Amerikaanse liedjesschrijver, satiricus en wiskundige Tom Lehrer in 1973 grapte, slaat de prijs voor Machado een nieuwe spijker in zijn doodskist.
In de tussenliggende jaren ging de prijs naar massamoordenaars en oorlogsmisdadigers zoals de Israëlische premier Menachem Begin, de voormalige Irgun-terrorist die verantwoordelijk was voor de bloedbaden in Sabra en Shatila in Libanon, en Aung San Suu Kyi, wier regering verantwoordelijk was voor genocidaal geweld tegen de Rohingya-minderheid in Myanmar. Barack Obama ontving de prijs in 2009, aan de vooravond van een grote militaire operatie in Afghanistan en terwijl zijn regering een golf van drone-aanvallen ontketende. Toen, net als nu, diende de prijs niet als beloning voor vredestichters, maar als instrument om degenen die door het imperialisme werden bevoordeeld te zalven en oorlog te legitimeren.
De fascistische handlangers van Donald Trump reageerden met kleingeestige woede op het feit dat de Noorse commissie de Amerikaanse president had overgeslagen. Het Witte Huis bracht een eerste verklaring uit waarin ze de commissie ervan beschuldigden “te bewijzen dat ze politiek belangrijker vinden dan vrede” door Trump over te slaan, die ze “het hart van een humanist” noemden.
Met zijn staat van dienst in het bewapenen, financieren en politiek steunen van de genocide in Gaza en het bombarderen van Iraanse kerncentrales, om nog maar te zwijgen van zijn moord op ongewapende burgers op kleine bootjes in het zuidelijke Caribisch gebied, was Trump zelfs voor het Nobelcomité te veel om te verteren. Maar als ze de prijs niet aan de Amerikaanse orgeldraaier konden geven, kozen ze wel een van zijn bekwame apen: Machado.
Later op vrijdag, ogenschijnlijk berustend in de beslissing, retweette de aspirant-dictator van Amerika de verklaring van Corina Machado in reactie op de toekenning: “We staan op de drempel van de overwinning en vandaag rekenen we meer dan ooit op president Trump…”
Het Noorse Nobelcomité omschreef Machado als “een dappere en toegewijde voorvechter van de vrede… een vrouw die de vlam van de democratie brandende houdt te midden van een groeiende duisternis.” Het is dan ook niet verrassend dat AI-detector ZeroGPT concludeert dat deze onzin en een groot deel van de rest van de verklaring gekopieerd en geplakt zijn van ChatGPT.
De voorvechter van “vrije en eerlijke verkiezingen” is al bijna een kwart eeuw een instrument van de Amerikaanse regimewisselingsoperaties. In april 2002 haastte ze zich naar het presidentiële paleis Miraflores in Caracas om zich aan te sluiten bij de militaire en zakelijke poging om de door het volk gekozen president Hugo Chávez van Venezuela omver te werpen. Ze ondertekende het beruchte Carmona-decreet ter ondersteuning van de staatsgreep.
Kort daarna richtte Machado haar NGO Súmate op om gewelddadige, door de VS gesteunde destabilisatieoperaties te organiseren, betaald door de National Endowment for Democracy (NED), een agentschap dat was opgericht om politieke operaties uit te voeren die voorheen door de CIA werden uitgevoerd.
Deze held van de strijd voor een ‘vreedzame overgang naar democratie’ verheerlijkt openlijk de Amerikaanse militaire agressie en werkt rechtstreeks samen met Washington aan plannen voor onderdrukking na de regimewisseling van iedereen die zich verzet tegen de interventie van Washington.
Zoals de New York Times vorige week erkende: “De groep die het gebruik van geweld steunt, staat onder leiding van Maria Corina Machado.” De Times voegt eraan toe: “Een van Machado’s adviseurs, Pedro Urruchurtu, zei dat ze samenwerkte met de regering-Trump en een plan had voor de eerste 100 uur na de val van Maduro. Dat plan vereist de deelname van internationale bondgenoten, zei hij, ‘vooral de Verenigde Staten’.” We kunnen er zeker van zijn dat die 100 uur net zo bloedig zouden zijn als die na de staatsgrepen in Chili in 1973 en Argentinië in 1976.
De prijs voor Machado is op zijn minst de steun van machtige delen van de Europese heersende elite aan een oorlog voor regimewisseling, met alle potentie om een nieuw front te openen in de ontluikende Derde Wereldoorlog. De Franse “president van de rijken”, Emmanuel Macron, vertegenwoordiger van het transatlantische establishment, noemde Machado een “strijder voor bevrijding”. Wat een farce!
In zijn verklaring betreurt het Nobelcomité een wereldwijde trend waarbij “de rechtsstaat wordt misbruikt door degenen die aan de macht zijn, vrije media het zwijgen wordt opgelegd, critici worden gevangengezet en samenlevingen worden gedreven in de richting van autoritair bestuur en militarisering”. Maar het Comité vergeet op de een of andere manier te vermelden dat het belangrijkste voorbeeld van deze trend de opdrachtgever en controleur van Machado is, de regering van Trump.
Machado sprak onlangs op Fox News zijn steun uit voor de voortdurende militaire uitbreiding van het Amerikaanse leger in het Caribisch gebied en de buitengerechtelijke massamoorden op vissers die zonder bewijs worden beschuldigd van samenwerking met kartels die banden zouden hebben met Maduro.
“Ik wil graag laten weten hoe dankbaar we president Trump en de regering zijn voor het aanpakken van de tragedie die Venezuela doormaakt”, zei ze. “Maduro heeft Venezuela tot de grootste bedreiging voor de nationale veiligheid van de VS en de stabiliteit van de regio gemaakt.”
Het Pentagon heeft inmiddels minstens vijf kleine vaartuigen tot zinken gebracht, waarbij minstens 21 burgers om het leven zijn gekomen in het zuidelijke Caribisch gebied, terwijl het een aanzienlijke vloot, talloze gevechtsvliegtuigen en 4500 matrozen en troepen voor de kust van Venezuela heeft verzameld. Dit zijn de eerste erkende Amerikaanse militaire aanvallen op Latijns-Amerika en de grootste militaire inzet daar sinds de invasie van Panama in 1989, waarbij honderden, zo niet duizenden burgers omkwamen om de voormalige Amerikaanse bondgenoot en dictator Manuel Noriega te arresteren, eveneens onder het voorwendsel van drugsbeschuldigingen.
Vorige week stuurde het Witte Huis een memo naar het Congres waarin een ‘niet-internationaal gewapend conflict’ werd aangekondigd tegen een geheime lijst van vermeende drugskartels. Dit kwam neer op een illegale oorlogsverklaring aan de bevolking van het gehele halfrond, en niet in de laatste plaats aan de arbeidersklasse in eigen land.
Naast haar steun voor imperialistische interventie, betekent de omarming van Machado’s fascistische politieke achtergrond – net als de oorverdovende toejuichingen voor de fascistische Argentijnse president Javier Milei – dat de ‘respectabele’ lagen van de wereldoligarchie instemmen met een terugkeer in Latijns-Amerika naar het terreurregime dat werd gecreëerd onder de door de VS gesteunde dictaturen die in de tweede helft van de 20e eeuw in de regio de macht grepen.
Samen met figuren als de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Argentijn Milei is Machado ondertekenaar van het handvest van het ‘Forum van Madrid’, dat is gelanceerd door de fascistische Spaanse partij VOX. Samen met de AfD in Duitsland rekent zij deze partij tot haar trouwste bondgenoten.
Machado is een voorvechter van het ‘vrijemarktbeleid’, met name de privatisering van het staatsoliebedrijf PDVSA, waarvan het publieke eigendom sinds de jaren zeventig door een breed scala aan burgerlijke partijen wordt gesteund. Ze heeft Milei’s economische programma van ‘shocktherapie’ onderschreven, waarin ‘vrijheid’ de bevrijding van bedrijven betekent om sociale uitgaven te elimineren en de arbeidersklasse zonder enige beperking of regelgeving uit te buiten.
Als telg uit een Venezolaanse oligarchische dynastie is haar extreemrechtse politiek altijd gevoed door haat jegens de arbeidersklasse en elke vorm van kritiek op sociale ongelijkheid. Op basis hiervan heeft ze de verlammende Amerikaanse sancties gesteund, die naar schatting tegen 2020 zo’n 100.000 extra doden hebben veroorzaakt en miljoenen mensen hebben gedwongen het land te ontvluchten. Ze heeft eveneens gezwegen over het strafbeleid tegen immigratie dat de regering-Trump voert tegen honderdduizenden Venezolanen die hun toevlucht zochten in de VS.
Machado heeft herhaaldelijk een beroep gedaan op het Venezolaanse leger als de hoogste politieke bemiddelaar van het land. Ze heeft duidelijk gemaakt dat een regime waar zij leiding aan zou geven, vanaf dag één de vorm zou aannemen van een militaire dictatuur, die erop gericht is de oppositie tegen haar zeer impopulaire economische en sociale beleid te onderdrukken.
De vraag die de Nobelprijs voor de Vrede aan Machado het meest oproept, is welke maatschappelijke kracht en met welk programma de dreiging van fascisme en oorlog kan worden gestopt.
De burgerlijke nationalistische regeringen onder leiding van Hugo Chávez en Nicolás Maduro in Venezuela voerden beperkte nationalisaties en sociale hulpprogramma’s door en probeerden betere voorwaarden te krijgen van het Amerikaanse imperialisme.
Met behulp van hun stalinistische, sociaaldemocratische en pabloïstische aanhangers hebben deze regeringen echter de illusie gevoed dat duurzame sociale en democratische winsten voor arbeiders en arme boeren konden worden veiliggesteld en dat imperialistische onderdrukking kon worden bestreden op basis van een nationalistisch programma, zonder het kapitalisme omver te werpen.
Net als in Chili, waar de staatsgreep van Pinochet in 1973 de links-nationalistische president Salvador Allende omverwierp, en in talloze andere landen, hebben dergelijke illusies er alleen maar toe geleid dat arbeiders politiek en fysiek werden ontwapend, voordat de heersende elite overging op een fascistische dictatuur.
Het is noodzakelijk om de leugenachtige propaganda van “democratie” en “mensenrechten” te doorbreken en de lelijke realiteit van de burgerlijke politiek te onthullen. De arbeidersklasse moet het cynische gebruik van de Nobelprijs om imperialistische reactie te heiligen, met minachting verwerpen.
Alleen de eenheid van de arbeiders in Venezuela, met die van de rest van Latijns-Amerika, de Verenigde Staten en internationaal – gewapend met een socialistisch en revolutionair perspectief – kan de mars naar een wereldoorlog en fascistische dictatuur stoppen en de weg openen naar echte vrede, democratie en sociale gelijkheid.
De zalving van Machado door het imperialisme is bovenal een waarschuwing: de heersende klasse bereidt zich voor op nieuwe misdaden op wereldschaal. Het antwoord moet de onafhankelijke mobilisatie van de internationale arbeidersklasse zijn, bewust gemaakt van haar kracht en haar historische taken.
