Biden zal geen wonderen verrichten in de regio, maar zal de leiding hebben over een veel soberdere benadering van zijn ellende. Het wordt nu een BS-vrije zone. En dat geldt voor de “normalisatie” van Israël en het probleem van Hezbollah in Libanon.
Biden’s overwinning om het Witte Huis te veroveren, is in veel opzichten een symbolische overwinning voor de westerse democratie. En niet veel anders. Wat betreft wat zijn voorzitterschap zal bereiken, zeker in het Midden-Oosten, mogen we niet te snel en niet te veel verwachten. Het beste waarop we kunnen hopen ligt ergens tussen Obama en Trump bij het aanpakken van Iran, de zogenaamde ‘normalisatie’ van de betrekkingen tussen Israël en de Arabische landen versterkt en een nieuwe benadering van de betrekkingen met de Arabische Golfstaten, plus Egypte en Turkije, met nadruk op mensenrechten.
Trump is niet klaar. Of in ieder geval is het Trumpisme nog niet voorbij. Een van de meest aangrijpende dingen die we in de vier dagen van verkiezingen in de VS hebben gezien, is dat het Trumpisme, een alt-rechtse ideologie die waarschijnlijk door Steven Bannon is bedacht, echt in opkomst is. Ondanks het verlies van de verkiezingen was Trump zelf waarschijnlijk geschokt door het aantal kiezers dat hem bleken te steunen. Het is moeilijk in te zien hoe Trump het zal doen in 2024, nu het spervuur van rechtszaken hem op het punt staat te smoren in schandalen en venijnige berichtgeving in de pers, maar hij en zijn familie zullen ongetwijfeld al nadenken wie er in zijn plaats zou kunnen komen in de volgende presidentiële verkiezing. Misschien zijn dochter Ivanka, haar man Jared, of, zoals velen denken, zijn zoon Eric. Als Steve Bannon zich uit dit juridische moeras kan wringen, zou ook hij zijn hoed erin gooien als de ‘Trump van de denkende man’.
Een grotere vraag zou echter zijn of de Republikeinen zo’n uitstapje zullen steunen of afstand zullen nemen, waardoor het Trump-kamp wordt gedwongen het alleen te doen.
Velen zullen zich nu afvragen wat we kunnen verwachten dat Biden op kantoor bereikt? Het antwoord is helaas niet teveel. Hij zal worden geconfronteerd met een Senaat, waarschijnlijk geleid door Republikeinen, die niet zal toestaan dat veel van zijn ideeën worden ondersteund waar het telt. De meeste presidenten krijgen in hun eerste termijn maar één groot idee door te drukken. Misschien is dit voor Biden een radicaal nieuwe manier om Covid aan te pakken, aangezien veel kiezers hem alleen al steunden. Buiten de Senaat kan hij enkele diplomatieke overwinningen verwachten met de EU en de NAVO, waar veel Amerikanen dachten dat Trump een recalcitrante rol speelde, hoe dan ook gedicteerd door Rusland. We kunnen nu zeker een keiharde aanpak van Poetin en Moskou verwachten, en dat de VS zich weer bij het akkoord van Parijs zullen voegen.
Natuurlijk zal het lijken alsof hij tijdens zijn eerste paar dagen in functie veel heeft gedaan, aangezien de meeste uitvoerende bevelen die Trump ondertekende, zullen worden teruggedraaid, bijvoorbeeld op het gebied van het milieu en immigratie. Belastingbeleid en buitenlands beleid zullen moeilijker zijn.
De grote – de zogenaamde Iran-deal die Teheran dwong om de uraniumverrijking te stoppen – is lastiger omdat Biden zal eisen dat Iran eerst handelt bij het terugdraaien van de verrijking en dit zal dus veel werk van Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland met zich meebrengen. houd ze daar doorheen. Maar het schrappen van sancties tegen Iran, ook al zullen ze er zijn, zal nog moeilijker zijn.
De Iraniërs zullen echter een minder waakzame houding zien ten aanzien van de uitvoering van de sancties en in het bijzonder de olieverkoop. Er wordt een oogje dichtgeknepen bij nieuwe deals die zijn gesloten met China, Korea en India die Teheran zullen helpen. Misschien zullen oliesancties alleen op papier bestaan.
Grote vriend van Israël
In het Midden-Oosten zullen de veranderingen veeleer gaan over een focus op binnenlandse politiek en het opnieuw afstemmen van geopolitiek, maar minder over tastbare veranderingen die het Congres zal moeten stempelen. Biden is een goede vriend van Israël, maar verwacht ook dat de landroof zal stoppen als onderdeel van het “normalisatie” -plan dat hij zal voortzetten. Hij zal geen wijzigingen voorstellen aan de locatie van de nieuwe Amerikaanse ambassade, maar verwacht een nieuwe benadering van de bezette gebieden en een meer egalitaire tweestatenoplossing. Wat Iran betreft, zullen we een geheel nieuwe benadering zien, die, hand in hand met de EU, enige nuchterheid zou moeten brengen om de spanningen in de regio te verminderen en opnieuw te kijken naar de deal met Iran.
Maar het zal niet snel zijn. Iran maakt zijn eigen verkiezingen door die op het punt staan te beginnen en elke nieuwe deal zal moeten worden beladen met garanties van Biden dat het niet opnieuw wordt gegijzeld door toekomstige presidenten. Verwacht dat sancties later gedeeltelijk worden geschrapt, waardoor Iran zijn olie kan verkopen en zijn economie opnieuw kan opbouwen, maar de Iraniërs zullen enige garanties moeten tonen dat hun verrijkingsprogramma – dat net wordt opgebouwd – volledig zal worden beëindigd.
Deze nieuwe afkoeling tussen de VS en Iran zal Saoedi-Arabië en Israël natuurlijk doen schrikken, twee landen die hun eigen redenen hebben gehad om de zogenaamde dreiging uit Iran op te blazen (voor Israël, meer over binnenlandse politiek, voor de Saoedi’s een excuus om meer in hardware te investeren en elke politieke ontwikkeling te vertragen). Dit nieuwe niveau van nuchterheid komt op een perfect moment, aangezien Saoedi-Arabië wanhopig meer moet nadenken over het investeren van meer geld in onderwijs, zaken en alternatieve energie als het een mekka voor buitenlandse investeerders wil worden (wat de droom is van zijn grillige kroonprins) . Biden zal ook verwachten dat de Saoedi’s zich terugtrekken uit Jemen, wat misschien om de verkeerde redenen zal gebeuren. Ze zouden zijn aankomst in het Oval Office kunnen beschouwen als een perfecte gelegenheid om hun gezicht te redden om in te pakken en Jemen te ontruimen, wat zelfs financieel,
En het kleine Libanon, dat wordt beschouwd als de parkeerplaats van de pub voor superkrachten om hun slag te slaan, zou kunnen profiteren van Biden en Macron die nu allebei zijn afgestemd op een pragmatische kijk op Hezbollah. Misschien kan nu het belachelijke en door fantasie geleide idee van het kamp van Trump – door sommige leiders in de zakken van de Saoedi’s zoals Hariri nagebootst – dat de enige oplossing in Libanon is dat Hezbollah de politieke sfeer verlaat, voor eens en voor altijd worden verzonden. Biden en Macron zouden daar nu misschien wat vertrouwen kunnen herstellen, aangezien sancties tegen Iran, Syrië en Hezbollah er alleen in zijn geslaagd om alles in zijn ‘spray and bid’-vuurveld te vernietigen, terwijl Hezbollah ironisch genoeg beter af is. Libanon heeft het nu nodig dat de kinderen naar bed gaan en dat de volwassenen praten en dingen repareren.
Leiders in de regio, zoals Erdogan uit Turkije, Sisi uit Egypte, MbS uit Saoedi-Arabië en zelfs MbZ uit de VAE, zullen allemaal een koelere bries voelen vanuit de VS, gebaseerd op samenwerking die gekoppeld is aan duurzame relaties die verder gaan dan de controle op wapenhandel (die onder Trumps-horloge was hoe dan ook nep). Mensenrechten zullen centraal staan. En dat geldt ook voor Israël. Verwacht meer nieuws over het opschonen van wapenhandel door China en Rusland en Chinees gefluister over een staatsgreep in Riyad. Verwacht ook vreemde stilte tussen Israël en Libanon, aangezien deze twee gezworen vijanden de voordelen van beter werkbare relaties overwegen.
Biden is terug. En hij zal alle waanzin van Trump’s driftbui van vier jaar ongedaan willen maken, maar ook de gaten willen opvullen in Obama’s jaren van zogenaamde ‘zachte diplomatie’. We vragen ons alleen af welk Rolling Stones-anthem Mick Jagger hem zal laten gebruiken wanneer hij het Witte Huis ontsmelt, voordat hij naar binnen gaat. Start Me Up? Sympathiek voor de duivel?