Oproep tot boycot G20 door SP: ‘Rutte en Máxima moeten niet naar Saoedi-Arabië afreizen’
Indignatie redactie
4 min. lezen
Nederland moet volgend jaar de G20 in Saoedi-Arabië boycotten. Koningin Máxima en premier Rutte moeten niet afreizen naar het land. Die oproep doet SP-Kamerlid Sadet Karabulut vanmiddag in een debat.
Reden voor de oproep van de SP is onder andere de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi.
Nederland is officieel geen lid van de club van de grootste economieën ter wereld, maar premier Rutte wordt de laatste jaren elke keer uitgenodigd. Ook koningin Máxima gaat er de afgelopen jaren naartoe, vanwege haar werk voor de Verenigde Naties. Afgelopen zomer werd de G20 georganiseerd in Japan, maar volgend jaar zullen de wereldleiders in november naar Saoedi-Arabië afreizen.
‘Witwasoperatie van Saoedische autoriteiten’
“Premier Rutte en koningin Máxima moeten niet meewerken aan de witwasoperatie van de Saoedische autoriteiten. Zij moeten thuisblijven, boycot de G20 in Riyad”, zegt Karabulut.
Volgens zijn partij is het regime in Saoedi-Arabië te omstreden. “Kroonprins Mohammed Bin Salman is hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk voor het in stukken zagen van journalist Jamal Khashoggi. Daarnaast pleegt Saoedi-Arabië oorlogsmisdaden in Jemen en worden vrouwenrechtenactivisten opgesloten. Dat lijkt mij geen beloning waard door de G20 in Riyad in Saoedi-Arabië te organiseren. Als het toch daar plaatsvindt, dan moeten we dat boycotten.”
Bij de G20 in Japan leidde een gesprek tussen koningin Máxima en de Saoedische kroonprins Bin Salman tot veel ophef. Een dergelijk gesprek moet niet nog een keer plaatsvinden, zo vond een meerderheid van de Tweede Kamer in juli.
Karabulut wil de boycot vanmiddag bespreken met minister Blok in een debat over het eerstvolgende Europese overleg van ministers van Buitenlandse Zaken.
‘Te vroeg om hierover te spreken’
Regeringspartij D66 vindt het nog te vroeg om te spreken over een boycot. Zoals het er nu uitziet, moet Rutte gewoon afreizen, vindt D66-kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. “Als premier Rutte afreist naar Riyad voor de G20 dan verwacht D66 van hem dat hij de grove mensenrechtenschendingen in en door Saoedi-Arabië uitgebreid opbrengt, van de verschrikkelijke oorlog in Jemen tot de moord op journalist Khashoggi.”
Harde kritiek VN-rapporteur op onderonsje Máxima en van moord beschuldigde Saoedische kroonprins
Een onverkwikkelijk biertje met Poetin leverde haar en haar man in 2014 al eens de hoon van de natie op. Die ervaring weerhield koningin Máxima in juni niet van te spreken met de Saoedische kroonprins, die wordt verdacht van het geven van de opdracht voor de moord op journalist Jamal Khashoggi. Een royale inschattingsfout, vindt de rapporteur die voor de Verenigde Naties onderzoek deed naar de moord.>Het gesprek met Mohammed Bin Salman, waarvan een foto is verspreid door de Saoedische autoriteiten, vond plaats in de marge van de G20-top in Osaka. Máxima is in Japan als speciaal pleitbezorger van de Verenigde Naties voor inclusieve financiering. De twee spraken volgens de Rijksvoorlichtingsdienst onder meer over het verbeteren van de economische positie van vrouwen in Saoedie-Arabië.
Koningin Maxima,
U had eenontmoeting met kroonprins MBS
Ik neem aan dat u de buitengerechtelijke executie van #Kashoggi, het mislukte onderzoek en de gesloten rechtszaak ter sprake gebracht heeft.
Ik vertrouw erop dat u op gerechtigheid heeft aangedrongen https://t.co/CulHodc6qD— Agnes Callamard (@AgnesCallamard) June 29, 2019
De moord op Jamal Khashoggi kwam niet ter sprake. Eerder deze maand concludeerden de VN in een rapport dat er ‘geloofwaardig bewijs is’ dat de kroonprins verantwoordelijk is voor diens dood. Khashoggi, een vooraanstaand criticus van het Saoedische regime, werd vorig jaar op gruwelijke wijze vermoord in het consulaat van Saoedie-Arabië in Istanbul. Het vermoeden is dat de journalist in stukjes is gezaagd en daarna uit het consulaat is gesmokkeld.
Bin Salman wordt gezien als één van de architecten van de moord. Zelf ontkent de kroonprins ook na het VN-rapport alle betrokkenheid. Bij de vorige G20-top in december zei premier Mark Rutte nog dat hij de moord op Khashoggi ‘allereerst’ bij Bin Salman ter sprake zou brengen, als het al tot een onderonsje zou komen.
Onbegrijpelijk
Die strategie volgde Máxima niet. Tot onbegrip van Agnes Callamard, de schrijver van het VN-rapport over de moord op Khashoggi. ‘Door leiders van andere landen te ontmoeten kan Bin Salman de wereld duidelijk maken dat, wat hij ook heeft gedaan of wat er ook over hem gezegd wordt, hij een gewaardeerd lid van de top van de internationale gemeenschap blijft.’
Als koningin van Nederland heeft Máxima ‘morele en politieke autoriteit’, zegt Callamard. ‘Die autoriteit zou ze moeten gebruiken om op te komen voor universele waarden als het recht op leven en persvrijheid.’
Ook op het Binnenhof klinkt harde kritiek. Wie dit gesprek goedkeurde, ‘begrijpt niks van diplomatie en nog minder van beeldvorming’, zegt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. Die man rechts op de foto ‘lijkt sprekend op de man die Khashoggi in stukken liet zagen’, sneert Bram van Ojik (GL). SP’er Sadet Karabulut noemt het onderhoud ‘onbegrijpelijk’ en wil er maandag over in debat met buitenlandminister Stef Blok.
Niet iedereen ziet het probleem. Voor de camera’s van de NOS noemde premier Rutte de ontmoeting ‘volledig verdedigbaar’. ‘Het is gebruikelijk dat een speciaal vertegenwoordiger alleen over dát onderwerp praat’ waarvoor ze op de top aanwezig is, aldus Rutte. ‘Dus het is een volstrekt normaal gesprek.’
De Rijksvoorlichtingsdienst gaat desgevraagd niet in op de vraag of een ontmoeting met Bin Salman gepast is. Het gesprek is ‘onder de verantwoordelijkheid van de minister van Buitenlandse Zaken gevoerd’, zoals gebruikelijk bij buitenlandse bezoeken door het koninklijk huis. Een woordvoerder van het ministerie zegt desondanks niets te kunnen zeggen over de kwestie.
