
Een anonieme OSINT-speurder identificeerde een steengroeve ten onrechte als een ondergrondse Houthi-basis. Dagen later zou het Pentagon de locatie hebben aangevallen en acht mensen hebben gedood.
OSINT Het Amerikaanse Centraal Commando, het onderdeel van het Pentagon dat verantwoordelijk is voor de oorlogen in het Midden-Oosten, ontkent dat het Amerikaanse leger een doelwit in Jemen heeft gebombardeerd. Dit blijkt uit berichten op X van een anonieme open source inlichtingendienst die het doelwit identificeerde als een Houthi-basis vóór de bomaanslag. De berichten werden vervolgens verontschuldigd voor de berichten nadat lokale nieuwsberichten meldden dat er burgerslachtoffers waren gevallen bij de bomaanslag.
Een defensiefunctionaris weigerde te zeggen of de VS het doelwit hadden gebombardeerd, maar zei dat het leger geen informatie van open-source inlichtingendiensten op sociale media gebruikt om doelen te selecteren. De defensiefunctionaris zei dat CENTCOM gedetailleerde en uitgebreide inlichtingen gebruikt om aanvallen uit te voeren op de Houthi’s. Het is gebruikelijk dat de VS burgerslachtoffers maken bij luchtaanvallen, en dat is in Jemen al meerdere keren gebeurd. Maandag meldde Reuters bijvoorbeeld dat het tientallen mensen had gedood bij een detentiecentrum voor Afrikaanse migranten.
Het verzamelen en posten van open source-informatie over oorlogsgebieden op X en andere socialemediaplatforms is een populaire en lucratieve bezigheid geworden. In de zee van OSINT-accounts op X bevinden zich mensen die weten wat ze doen, en daarnaast zijn er talloze fraudeurs en honderden amateurs.
Vorige week bood een klein OSINT-account op X zijn excuses aan omdat het een steengroeve in Jemen ten onrechte had geïdentificeerd als een ondergrondse basis, nadat deze bij een Amerikaanse luchtaanval was opgeblazen en acht mensen om het leven waren gekomen.
Het account VleckieHond retweette begin april een ander OSINT-account met foto’s van wat beiden suggereerden een ondergrondse Houthi-basis te zijn. Vleckie noteerde de exacte coördinaten van het gebied. “De laatste ten noordwesten van Sana’a”, aldus het account. Op 28 april trof een Amerikaanse aanval de regio, meldde VleckieHond. Volgens lokale nieuwsberichten trof de Amerikaanse aanval huizen in de buurt van een steengroeve. Vleckie en verslaggevers ter plaatse in Jemen zeiden dat daar nooit een ondergrondse basis was geweest, en Vleckie bood na de aanval op X zijn excuses aan.
Oké, tijd om door de modder te gaan.
Op basis van satellietbeelden had ik deze steengroeve gemarkeerd als een ondergrondse basis, en ik heb getweet dat het als zodanig is uitgesloten.
Ik ben er vrij zeker van dat Centcom hun targetinggegevens niet van Twitter haalt, maar dit is nog steeds een ernstige fout. https://t.co/Ze9hFNj4ko pic.twitter.com/cRgnXDx2KK— Vleckie (@VleckieHond) 28 april 2025
“Oké, tijd om door de modder te gaan,” schreef de beheerder van het Vleckie-account. “Ik had het nooit moeten plaatsen. Het feit dat ik het van iemand anders heb overgenomen die het wel had geplaatst, is geen excuus.” Vleckie deelde vervolgens de bonnen van twee donaties die ze hadden gedaan – één aan Artsen Zonder Grenzen en de andere aan het Yemen Data Project – voor 500 euro. “Geen berichten meer over ‘mogelijke’ bases. Zoek naar concretere aanwijzingen voor deze bases, met name hopen afval, aanwezig op nog kleinere bases, maar niet echt hier.”
Door dit te posten, zette Vleckie een nieuwscyclus in gang, of in ieder geval een flinke discussie op X, over de vraag of het Pentagon informatie van willekeurige OSINT-accounts op sociale media gebruikte om doelwitten te identificeren. Er was geen bewijs dat dit het geval was, afgezien van het feit dat het gebied waarover Vleckie tweette toevallig gebombardeerd was, en hun excuses, wat natuurlijk niet betekent dat ze iets met de aanval te maken hadden.
Het is ook vermeldenswaard dat Vleckie’s excuses hun zichtbaarheid in de OSINT-wereld vergrootten, ondanks het feit dat er absoluut geen bewijs is dat het leger dit doelwit heeft gebombardeerd vanwege hun tweet. Het is enigszins belachelijk om te denken dat het Pentagon doelwitten uitkiest op basis van de tweets van kleine anonieme Twitter-accounts.
De analyse van VleckieHond is verschenen in CTC Sentinel , een tijdschrift uitgegeven door West Point. Journalist Michael Knights citeerde VleckieHonds werk in een uitgave van april 2024 van CTC Sentinel, waarin OSINT werd gebruikt om de oorlogsinspanningen van de Houthi’s te beschrijven.
Het werk van een analist die verbonden is aan het Pentagon bevestigt niet dat de Amerikaanse militaire machine sociale media afspeurt naar doelwitten. “Ik ben er vrij zeker van dat Centcom hun targetinggegevens niet van Twitter haalt, maar dit is nog steeds een zeer ernstige fout”, aldus VleckieHond in zijn verontschuldigingsbericht op X. Het account reageerde niet op het verzoek van 404 Media om een reactie.
Critici op internet en in de media wezen op de verwijzing van Knights naar Vleckie’s werk in een CTC Sentinel als mogelijk bewijs dat het Pentagon het werk van Vleckie gebruikte om doelwitten te kiezen, wat grotendeels slechts loze speculatie is.
De situatie met VleckieHond wijst op de problemen binnen de OSINT-gemeenschap in het algemeen en specifiek op X. “Het is eigenlijk een soort gestage daling”, vertelde Eliot Higgins, oprichter van het onderzoeksjournalistieke bureau Bellingcat, dat het gebruik van OSINT op Twitter en in de journalistiek in bredere zin heeft helpen populariseren, aan 404 Media. Bellingcats succes met het gebruik van open source-informatie, videobeelden, berichten op sociale media, satellietbeelden en kaarten om baanbrekend journalistiek werk te verrichten, heeft een eindeloos aantal copycats en OSINT-accounts voortgebracht, waarvan vele goed werk leveren, maar vele ook niet.
“De begindagen van de Arabische Lente en de periode daarna, tot en met Syrië en MH17 , waren zeer gemeenschapsgericht en voorzichtig”, zei Higgins. “Het voelde alsof er iets nieuws, maar toch ook belangrijks, werd opgebouwd. Toen luidden de Trump-jaren een vloedgolf van chaos en complottheorieën in die de zaal vulde – nu zat plotseling iedereen met een Telegram-screenshot op de stoel van de analist.”
Er is momenteel veel door AI gegenereerde rommel en regelrechte leugens over X, vooral in de OSINT-wereld. “De komst van Musk en de overname van X heeft het verergerd”, aldus Higgins. “We hebben ons gericht op het verplaatsen van onze community naar andere ruimtes, zodat er tenminste gezonde ruimtes zijn voor samenwerking.”
Calibre Obscura, een bekend open-sourceaccount dat zich richt op wapens, vertelde 404 Media dat het legitieme OSINT-veld zelf nog steeds gezond is, zelfs al is X een beerput geworden. “Het is erger geworden, maar niet uniek”, aldus het bericht. “Het is gewoon meer rommel en propaganda, net als al het andere.”
Maar het probleem met Vleckie is niet dat het account onzin of leugens post. Ze zijn een amateurdetective in een vakgebied waar de meningen van geïnformeerde amateurs serieus worden genomen. In ieder geval serieus genoeg om in een door het Pentagon gefinancierd tijdschrift te belanden. Vleckie’s X-profielbiografie luidt: “Jemenitische dingen, ik leer terwijl ik post, staak het vuren nu.”
En inderdaad, Vleckie zag de fout in de ondergrondse basis als een leermoment.
“Dus nu om te verbeteren en hiervan te leren: geen berichten meer plaatsen over ‘mogelijke’ bases. Zoek naar concretere tekenen dat deze bases, met name de puinhopen, aanwezig zijn op nog kleinere bases, maar hier niet echt”, aldus het rapport in een lange thread over hoe het zijn processen zal verbeteren.
“Er zouden regels moeten zijn, maar die zijn niet echt universeel”, zei Higgins. “Goede beoefenaars houden zich ook aan een vrij eenvoudige reeks principes: controleer voordat je iets deelt; wees transparant over je methoden; vermeld anderen op de juiste manier; richt geen schade aan (vooral niet als het gaat om mensen in conflictgebieden). Je verwaardigt je ook niet om verder te speculeren dan het bewijs. Als het niet bevestigd is, zeg het dan niet.
Kortom, benader open-sourceonderzoek zoals je onderzoeksjournalistiek zou doen. Als je het niet zou versturen vanuit een kantoor waar je je handtekening onder het werk moet zetten, lanceer het dan misschien ook niet de wereld in vanaf een anonieme geheime account.”
Higgins begon zijn carrière als anoniem account onder de naam Brown Moses, waar hij berichten plaatste over de Syrische Burgeroorlog. Naarmate zijn populariteit groeide, liet hij zijn pseudoniem vallen. “Het is een tweesnijdend zwaard”, zei hij. “Anonimiteit kan veel betekenen, vooral voor mensen in gevaarlijke gebieden of onder repressieve regimes. Maar het biedt ook dekking voor kwaadwillenden: mensen die data manipuleren, propaganda verspreiden of invloed nastreven zonder enige verantwoording af te leggen.
Als je anoniem en verantwoordelijk bent, prima, maar als je een grote groep beveiligingsaanhangers opbouwt, verhalen vormgeeft en beweringen doet die de technische kennis van het grote publiek aantasten, dan ben je het verschuldigd. Je kunt niet zeggen ‘ik ben maar een vent’ en zo views en aandacht verzamelen. Waar bereik is, is verantwoordelijkheid, en veel van die verantwoordelijkheid wordt nu ontlopen.”
In Vleckie’s verontschuldigingen beloofden ze de bewijslast te verhogen. “Ik wil dat de informatie op deze pagina betrouwbaar is”, schreven ze. “Ik bied mijn oprechte excuses aan voor deze beoordelingsfout en het is nooit mijn bedoeling om hier of elders valse informatie te verspreiden.”
Maar goed, het leger beschikt over zijn eigen inlichtingendiensten en kijkt niet naar Twitter om te bepalen wat er gebombardeerd moet worden.