In een van de grootste lekken van financiële documenten ooit worden de verborgen rijkdom en geheime transacties van wereldleiders, politici en miljardairs blootgelegd. Zo’n 35 huidige en voormalige wereldleiders, onder wie Tony Blair en koning Abdullah van Jordanië, komen voor in de dossiers van offshorebedrijven, tezamen de ‘Pandora Papers’ genaamd.
Dat meldt onder meer de BBC. Zo onthullen de Pandora Papers, vernoemd naar de bekende doos vol verrassingen, dat koning Abdullah van Jordanië in het geheim Britse en Amerikaanse eigendommen heeft vergaard van ruim 81 miljoen euro, voornamelijk in onroerend goed.
Ze tonen ook hoe de Britse ex-premier Tony Blair en zijn vrouw meer dan 364.000 euro bespaarden toen ze via een offshore-bedrijf een kantoor ter waarde van 7,53 miljoen euro kochten.
Poetin
Het lek brengt ook de Russische president Vladimir Poetin in verband met geheime activa in Monaco. Tevens laat het zien dat de Tsjechische premier Andrej Babis, die later deze week verkiezingen tegemoet gaat, een offshore investeringsmaatschappij bezit waarmee in Zuid-Frankrijk twee villa’s werden aangekocht ter waarde van 14 miljoen euro.
Bij veel van de transacties in de gelekte documenten is geen sprake van juridische overtredingen. Maar de documenten onthullen wel de eigenaren van 95.000 offshore-bedrijven achter die transacties.
Kenia en Iran
De Azerbeidzjaanse president Ilham Aliyev en zijn familie zijn daar een voorbeeld van. Uit het onderzoek bleek dat de Aliyevs en hun naaste medewerkers in het geheim betrokken zijn geweest bij onroerendgoedtransacties in het Verenigd Koninkrijk met een waarde van meer dan 467 miljoen euro.
Andere onthullingen in de Pandora Papers betreffen de Keniaanse president Uhuru Kenyatta, de Pakistaanse premier Imran Khan, inclusief ministers, en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Die laatste blijkt zijn belang in een geheim offshorebedrijf te hebben overgedragen vlak voordat hij de verkiezingen van 2019 won.
Honderden miljoenen
Het onderzoek van de dossiers is gevoerd door het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), waaraan meer dan 650 onderzoeksjournalisten deelnemen. “Er is nog nooit iets van deze omvang geweest”, zei Fergus Shiel van de ICIJ tegen de BBC. “Het toont de realiteit van wat offshore-bedrijven kunnen bieden om mensen te helpen onbetrouwbaar geld te verbergen of belasting te ontwijken.”
Shiel voegde eraan toe: “Ze gebruiken die offshore-rekeningen, die offshore-trusts, om honderden miljoenen dollars aan onroerend goed in andere landen te kopen en om hun eigen families te verrijken, ten koste van hun burgers.”
De Pandora Papers passen in een reeks van lekken die de afgelopen zeven jaar openbaar werden, na de FinCen Files, de Paradise Papers, de Panama Papers en LuxLeaks. Verschillende internationale media, waaronder de BBC en The Washington Post, kregen toegang tot 12 miljoen documenten van 14 financiële dienstverleners in onder meer de Britse Maagdeneilanden, Panama, Belize, Cyprus, de Verenigde Arabische Emiraten, Singapore en Zwitserland. Ook Trouw, Het Financieele Dagblad en onderzoeksplatform Investico hebben toegang tot de dossiers.