Met zijn beslissing kroongetuige Nabil B. bij te staan, werd Peter R. de Vries partij in een explosief onderwereldconflict. Dit maakt de moordaanslag een aanval op de rechtsstaat.
De aanslag op Peter R. de Vries past in een on-Nederlands patroon. Zes dagen nadat Nabil B. in maart 2018 door het Openbaar Ministerie was gepresenteerd als kroongetuige tegen Ridouan Taghi en diens vermoede criminele organisatie, werd zijn broer Reduan doodgeschoten in zijn beletteringsbedrijf in Amsterdam-Noord.
Die moord kan niet anders worden gezien dan als wraak voor Nabil B.’s beslissing als spijtoptant over te lopen naar justitie, die op zijn verklaringen een veelvoudige liquidatiezaak bouwde. ‘Wie praat die gaat’ was volgens de opsporingsdiensten het bekende adagium van Taghi cum suis.
Het volgende dieptepunt waarmee de onderwereld de rechtsstaat midscheeps raakte, was de moord op advocaat Derk Wiersum. Hij stond de kroongetuige vanaf het begin bij, al toen hij zijn nog geheime kluisverklaringen aflegde.
Hoewel autoriteiten spreken van een aanval op de pers, lijkt de moordaanslag op Peter R. de Vries eerder binnen dat patroon te moeten worden gezien dan als represaille voor zijn werk als misdaadverslaggever.
In juni 2020 had De Vries besloten Nabil B. op diens dringende verzoek bij te gaan staan als vertrouwenspersoon. Die was na de moord op raadsman Wiersum op zoek naar nieuwe juridische bijstand en naar iemand die hem bijvoorbeeld in de media kon vertegenwoordigen.
Zussen van Holleeder
In het verleden stond De Vries families van slachtoffers al bij met raad en daad. Zo was hij jarenlang de spreekbuis van de nabestaanden van Nicky Verstappen. Ook stond hij de zussen van Willem Holleeder bij toen zij belastende verklaringen over hun broer aflegden.
In het geval van Nabil B. was de situatie aanmerkelijk anders. B. was zelf betrokken bij onderwereldmoorden en stapte pas over naar justitie toen hij klem kwam te zitten tussen twee criminele kampen.
Met zijn beslissing om de kroongetuige bij te staan, koos De Vries partij in een zeer explosief onderwereldconflict.
Dat zorgde niet alleen voor argusogen binnen het Openbaar Ministerie, de advocatuur en bij collega-journalisten, maar leidde ook tot de nodige bezorgdheid over de veiligheidsrisico’s die De Vries nam.
Ongedwongen
De Vries was, mede door zijn ervaring als misdaadverslaggever, op de hoogte van de gevaren die zijn nieuwe rol als adviseur van de kroongetuige met zich meebrachten. Waar de nieuwe advocaten van de kroongetuige wel beveiliging accepteren, wilde De Vries dat principieel niet. Hem werd meerdere keren beveiliging aangeboden. Hij wilde niet leven in een regime dat zijn leven vergaand zou beknotten, terwijl hij niet geloofde dat de staat hem veiligheid kon bieden.
De Vries legt er eer in gewoon ongedwongen van zijn auto naar zijn zeer diverse werkzaamheden te lopen, waaronder de televisiestudio’s waar hij vaak komt. Gisteravond was hij te gast bij RTL Boulevard om te praten over een Amsterdamse moordzaak. Toen hij na afloop van de uitzending naar zijn auto liep, werd hij neergeschoten.
Rutte: Dit is een aanslag op de vrije journalistiek
De aanslag op misdaadverslaggever Peter R. de Vries. is ‘schokkend en niet te bevatten’, heeft demissionair premier Mark Rutte dinsdagavond verklaard.
“Een aanslag op een moedige journalist en daarmee een aanslag op de vrije journalistiek die zo wezenlijk is voor onze democratie, voor onze rechtsstaat en onze samenleving.” Rutte zei verder: “We bidden dat hij deze aanslag overleeft. Dat is nu het belangrijkste. We zetten nu alles op alles om te zorgen dat het recht nu zijn beloop heeft.”
Volgens minister Ferd Grapperhaus (Justitie) is De Vries een ‘buitengewoon moedig man’. “Dit raakt ook onze persvrijheid. Nederland is een land waarin we willen dat journalisten in vrijheid ieder onderzoek moeten kunnen doen dat zij willen. Dit raakt de journalistiek en beschadigt de samenleving.” Grapperhaus was zichtbaar geëmotioneerd. “Laten we in gedachten bij de man die vecht momenteel voor zijn leven.”
Grapperhaus wilde niet reageren op berichten dat De Vries beveiliging is aangeboden, maar zou hebben geweigerd. “We moeten eerst het onderzoek laten plaatsvinden. Alle feiten zullen bekend worden.” Hij noemt De Vries ‘een bewonderingswaardige strijder’. “Altijd opkomend voor de onderliggende partij.”
Ook Grapperhaus spreekt van een ‘kentering’ van hoe misdadigers zich gedragen, verwijzend ook naar de moord op advocaat Derk Wiersum. Maar daaraan conclusies verbinden vindt hij ‘te vroeg’.