Indignatie redactie 
Op het Justitieel Complex Schiphol begon vandaag het derde zittingsblok van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verder gaat.
De NOS meldde o.a. het volgende:
Nadat het enkele maanden had stilgelegen, is vanochtend bij de rechtbank op Schiphol het MH17-proces verder gegaan. In maart werd het uitgesteld om de verdediging in staat te stellen zich in het dossier in te lezen.
Gisteren werd er in Nieuwsuur al aandacht aan het proces besteed, en konden wij weer een fraai staaltje “framing” zien van onze staatsomroep. Op de achtergrond zien we een vliegend toestel en een neergestorte motor van de MH17, links, terwijl rechts in beeld een Buk-installatie is opgesteld. Blikvanger is natuurlijk een afbeelding van het Kremlin, waarbij onze staatsomroep duidelijk wil maken dat dat land “schuldig” is aan het neerhalen van de MH-17, hoewel tot op heden er geen enkel hard bewijs voor gegeven is.
Het MH 17 proces is vandaag dus hervat in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. De keus voor deze locatie werkt bevreemdend. Is men bang dat de rechtbank zal worden binnengedrongen, terwijl één van de vier verdachten (en de andere drie) niets eens aanwezig is? Of wil met aan deze rechtszaak een extra zwaar label hangen om de uiteindelijke uitspraak (schuldig) belangrijker te doen lijken?
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart volgend jaar. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000 pagina’s. Daartussen bevinden zich ook de knip- en plak-rapporten van het door de NAVO gesubsidieerde collectief Bellingcat – niet bepaald een objectieve groep “onderzoeksjournalisten” (lees: internet-nerds) – reden waarom deze groep zo vaak geciteerd wordt door de westerse mainstream media.
Vanaf maandag krijgen de advocaten van Oleg Poelatov – de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het proces – de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
De advocaten, Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate, verklaarden dat ze zich nog niet goed genoeg hebben kunnen voorbereiden op de zaak. Deels heeft dat te maken met tijdgebrek: de advocaten moesten het ruim 40.000 pagina’s tellende dossier in een paar maanden tijd lezen. Het in het Russisch vertaalde deel betreft een samenvatting van een kleine 150 pagina’s, en een persoonsdossier van 60 pagina’s.
De vraag is dus of het grondrecht van beschuldigden om alle stukken die ten grondslag liggen aan de aanklacht in te zien, hier wel gerespecteerd wordt.
Ook de uitbraak van het coronavirus werkte belemmerend. Zo konden de advocaten niet naar Rusland om het dossier met hun cliënt, de Rus Oleg Poelatov, te bespreken. Op afstand communiceren was volgens de verdediging niet te doen. Een tolk moet alles vertalen en het zou ook niet veilig zijn om vertrouwelijke informatie telefonisch te bespreken. Ze hebben dan ook maar sporadisch contact gehad met Poelatov, die destijds plaatsvervangend hoofd van de inlichtingendienst van de rebellenrepubliek Donetsk was.
De advocaten wilden 2 weken naar Rusland gaan om het dossier door te nemen met Poelatov. Maar dat kon dus vanwege de lockdown – die in ieder geval tot 14 juni duurt – niet. De suggestie van het OM om het overleg te voeren via telefoon/skype of andere methoden, heeft de verdediging bevreemd. Was het namelijk niet het OM zelf dat in maart bekendmaakte dat Rusland het onderzoek actief frustreerde met hackpogingen, cyberoperaties etc, vraagt de advocate? “En dan zou de verdediging dergelijke gevaren op de koop toe moeten nemen? Dat is niet te rijmen.”
In totaal zijn ver mannen aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. Behalve de Rus Poelatov hebben de andere drie hebben niets van zich laten horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko. Het huidige proces verkeert nog steeds in de zogeheten pro forma-fase. De inhoudelijke behandeling begint pas later.
Het proces is te volgen via de live-stream, of volg het Twitter-account van Telegraaf-verslaggeefster Saskia Belleman (van wiens informatie wij bij dit artikel ook gebruik hebben gemaakt). In onze wekelijkse nieuwsbrief zullen wij deze zaak blijven volgen.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 naar men verondersteld met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
