Ruimte is nu een speelbal voor privé-miljardairs, niet voor de mensen

De ruimte was ooit de laatste grens van het streven van de mens. Het behoort nu alleen toe aan degenen die het zich kunnen veroorloven om te toeren (en er profijt van te trekken).

Wat betekent het om nostalgisch te zijn naar de ruimte? De ruimte roept zogenaamd beelden van de toekomst en het onbekende op, vandaar de flagrante koloniale fantasiebijnaam – de laatste grens. Toch is de voorgestelde reis naar de ruimte tegenwoordig een achterlijk streven. De engel van de geschiedenis is een astronaut geworden.

In 2018 zijn de voorstellen van Donald Trump voor een Amerikaanse ruimtemacht een redux van het Reagan-tijdperk ‘Star Wars’ en zijn visie van alomtegenwoordige militaire macht. Ruimtewezens roepen een mythische hoogtijdagen op van ongebreidelde groei vanuit het wilde, niet-gereguleerde westen. Ik ben ook nostalgisch naar de ruimte, maar naar een ruimte die nooit bestond in mijn tijd, voordat blanke mannen met veel geld of staatskracht (of beide) de enige weg van de planeet waren. En ik ben nostalgisch voor het optimisme met wilde ogen – van-de-wil-en-geest beoefend door spooky heartthrob en droevige (ly) federale agent Fox Mulder, die zei – en ik herhaal – “Ik wil geloven.”

Ik wil geloven dat er een manier is om anders over de ruimte na te denken. De combinatie van ruimte en ruimte is hier opzettelijk: de ruimte is de plaats voor ons om na te denken over de relaties en organisaties van ons leven hier, op aarde, zodat ze daar veerkrachtig kunnen zijn. Het speculatieve kan een hardnekkig genre van populair belang zijn, deels omdat we veronderstellen dat de vorm van onze wereld, en nu de vorm van de ruimte, wordt gevormd uit de speculaties van financieel kapitaal. Maar tegen de machinaties van banken en bedrijven in, zijn er andere manieren geweest om de toekomst in te beelden. De foto’s die we hebben gekregen van de ruimte en van wie daarheen mag gaan, zijn niet degenen die we moeten accepteren.

Hanging out with @yousuck2020 before the @SpaceX moon mission announcement pic.twitter.com/RTOwutzMtG

— Elon Musk (@elonmusk) September 18, 2018

Op 17 september 2018 tweette Elon Musk  een foto van zichzelf in een zwarte broek, een zwart T-shirt en zwarte laarzen, poseren voor de met de Amerikaanse vlag versierde Falcon Rocket 9. Hij moet denken dat hij er echt cool uitziet (een overtuiging waar zoveel mensen zich aan overgeven). Op de foto, neergestreken op Musk’s schouders, staat Yusaku Maezawa, een man die miljoenen verdiende als de CEO van de online winkel Zozotown en internationale aandacht kreeg voor het meeste geld ooit – $ 110,5 miljoen – voor een Amerikaans kunstenaarswerk op een veiling, een zonder titel Basquiat schilderij uit 1982. In de tweet van Musk is Maezawa ook gekleed in de stijl van een miljardair (normcore nam een ​​paar belastingschijven op). Zijn topkeuze is, voorspelbaar, een basquiat-tee. Musk hijst ze allebei op, de Japanse miljardair en het Basquiat-shirt, als ambassadeurs voor zijn ruimtekolonisatiebedrijf SpaceX. Maezawa, die misschien uitgeven tot $ 250 miljoen voor de tickets , zal de eerste burger zijn die voorbij de lage baan om de aarde wordt gestuurd; hij en de bemanning van de SpaceX Big Falcon Rocket zullen de eerste mensen zijn die de reis sinds 1972 maken. Een miljardair op de schouders van een ander, hun glimlach gloeiend, hun armen uitgestrekt, hun lichamen verbonden als een menselijke rups van kapitaal. Dit is de ladder naar de maan.

De eerste luxe maancruise van Musk begint in 2023. In de tussentijd zal Maezawa zijn gevolg verzamelen. Op  de TED Talk-stijl persconferentie van Musk in september 2018, Maezawa verklaarde zijn voornemen om te reizen met een groep “topartiesten” die werkzaam waren in beeldhouwkunst, schilderkunst, architectuur, fotografie, muziek en modeontwerp. Het uitbrengen van technische bedrijfsaankondigingen als lezingen is een manier waarop deze ondernemers zichzelf als thought leaders vormen. En Maezawa heeft grote ideeën voor de reis, die in wezen een voertuig is geworden voor zijn aspiraties in de kunstwereld: aardse kapitalist als maanklinator. De website voor het voorgestelde kunstproject, #dearMoon, biedt de gebruikelijke clichés van verbeelding, verwondering en ontzag die de ruimte zou moeten oproepen. Maezawa gelooft dat zodra kunstenaars de maan zien, hun kunst (en vervolgens de wereld) voor altijd zal worden veranderd door de visie die mogelijk wordt gemaakt door avonturenkapitalisme. De kunstbubbel en de ruimteboom zijn bij elkaar gebracht,

Het meest ambitieuze aan het project is niet de wereldveranderende visie die hoogstwaarschijnlijk niet zal ontketenen, maar eerder de samenvoeging van kunst, ruimte en toerisme. De banken van het toerisme in de maanindustrie steunen de aloude aantrekkingskracht van het bezoeken van zogenaamd onbewoonde, ongerepte geografische gebieden. Terwijl het exotisme eens een achtergrond van autochtone volken vereiste, pakt de maancruise het isolement van zeeschepen op en belooft een geperfectioneerde grens, een leeggemaakt menselijk leven – behalve degenen die kunnen betalen om te bezoeken. Richard Branson (ter waarde van $ 5,1 miljard) verkoopt tickets voor ‘amateurastronauten’ voor $ 250.000 elk, maar wanneer ze die tickets kunnen gebruiken, blijft onduidelijk. Jeff Bezos, die meer dan 30 keer meer waard is dan Branson, besteedt jaarlijks een miljard dollar aan zijn eigen Blue Origin-programma, dat niet alleen mensen in de ruimte wil brengen, maar ook om al hun spullen mee te sturen  (die drones van Amazon waren nog maar het begin). Deze zogenaamde pioniers verlangen niet zozeer naar een lege grens als wel om te worden afgetapt door ondernemerskapitaal.

Spaceport America, gunstig gelegen buiten Truth or Consequences, New Mexico, opereert op dezelfde manier. Ogenschijnlijk ’s werelds eerste speciaal gebouwde commerciële ruimtehaven, waar Branson en Musk kunnen knutselen met hun raketten, is de faciliteit beter te omschrijven als een lege toeristische attractie die bedoeld is om de verspreide bezoekers te laten dromen van het leven in de ruimte. Maar deze poort in het midden van de woestijn is zo dichtbij als de meeste van die mensen ooit in de ruimte zullen komen. Ondanks alle gebabbel over onze dreigende kosmische ontsnapping – handig tijdens deze tijden van steeds escalerende planetaire catastrofe – kan ruimtevaart, laat staan ​​kolonisatie, alleen mogelijk worden gemaakt door de megarich. Op dit moment kunnen zelfs miljardairs als Maezawa het zich niet veroorloven daar te wonen. Ze hebben alleen toegang tot een intensere vakantie-ervaring vanachter een raketraam. Musk heeft zichzelf misschien half overtuigd dat hij tijdens zijn leven Mars-kolonisatie zal zien – hij ziet zichzelf absoluut als een (zo niet de) motor van de technologische toekomst – maar onder die verheven leidende ster is de basisdrang voor winst. Elon Musk is een hulpmiddel. En hij maakt van de ruimte een luxemerk.

Niet helemaal anders dan de manier waarop verzamelaars kunstobjecten transformeren in een must-have landhuisdecor, verdraaien Musk en zijn soortgenoten ons begrip van de ruimte als een buitenaards ecosysteem tot iets dat eenvoudigweg wacht op menselijke consumptie. Toeristen vernietigen vaak de plaatsen die ze massaal bezoeken, omdat het niet de plaatsen zijn waar ze om geven, maar de ervaring om er in te zijn. En een groot deel van die ervaring is de belofte van toegang tot het buiten bereik, van het hebben van de macht om grenzen te overschrijden en dan terug te keren naar de veilig gereguleerde en handige plaatsen van herkomst. Alle avonturen van deze frontier-hopping worden gevoed door onhoudbare fantasieën. Spaceport America is leeg. Big Falcon Rocket is hol. De maan is nog steeds een onherbergzame buitenaardse rots.

We kunnen geen miljardairs de schoonheid laten oppotten; we kunnen ons niet laten geloven dat alles wat ze hebben, mooi is. Een excursie met een miljardair en zijn kunstenaarsvrienden, die zoveel van de hulpbronnen van de aarde gebruiken, is geen inspirerend beeld van hoe de toekomst – op aarde of in de ruimte – zou kunnen zijn. Onder Musk en de concurrerende technische baronnen is de ruimte een gimmick geworden. Te koop is een enkeltje, niet vanwege de aardse crises, maar eerder vanuit ons vermogen om verschillende levensvormen voor te stellen. In plaats van een plek voor echt onderzoek naar onze collectieve toekomst, is ruimte iets anders geworden: de belofte van winst.

De ruimte is nu een oplichterij.