Drie weken na de oorlog in Oekraïne nemen alle partijen steeds grotere risico’s. Het tot dan toe ondenkbare, een nucleaire uitwisseling van klappen in Europa, wordt openlijk beschouwd en opgezet als een dreigend decor. Stemmen van voorzichtigheid, terughoudendheid en rede zijn grotendeels verstomd. Maar ondanks de dreigende catastrofe is de NAVO niet bereid compromissen te sluiten.
De dag voor de invasie van Oekraïne dreigde de Russische president Vladimir Poetin in een televisietoespraak: “Wie ons probeert in de weg te lopen en zo verdere bedreigingen voor ons land en ons volk te creëren, moet weten dat de reactie van Rusland onmiddellijk zal zijn en gevolgen zal hebben die je nog nooit in je geschiedenis hebt gezien. Alle noodzakelijke resoluties zijn aangenomen. Ik hoop dat je mijn woorden hoort.”
Dit was een flagrante verwijzing naar het Russische nucleaire arsenaal, dat volgens het Bulletin of Atomic Scientists uit meer dan 6.000 kernkoppen bestaat, waarvan de NAVO schat dat er 900 onmiddellijk operationeel zijn.
Maar in plaats van te de-escaleren, gooide de NAVO olie op het vuur. Ze verwierp categorisch Poetins verlangen naar veiligheidsgaranties, die hij – na decennia van oostwaartse uitbreiding van de NAVO, uitgebreide NAVO-manoeuvres langs de Russische grens en hun inmenging in Oekraïne en Georgië – moest begrijpen als een existentiële bedreiging.
Sinds het begin van de oorlog heeft de NAVO al het mogelijke gedaan om Poetins mogelijkheid om zich terug te trekken af te snijden. Dit varieert van de draconische economische sancties tot de dreiging hem voor een internationaal tribunaal te slepen. De NAVO voert de oorlog niet alleen in naam, maar overspoelt Oekraïne met hightech wapens, concentreert zijn eigen troepen aan de grens en grijpt steeds directer in de oorlog in.
Het heeft zich tot dusver teruggetrokken voor openlijke oorlogshandelingen tegen Rusland. Op 11 maart bevestigde de Amerikaanse president Joe Biden op Twitter dat “elke centimeter van het NAVO-grondgebied zou worden verdedigd met de volledige kracht van een verenigde en verenigde NAVO”. Maar hij weigerde oorlog te voeren in Oekraïne en zei: “Een directe confrontatie tussen de NAVO en Rusland zou de Derde Wereldoorlog zijn. En dat moeten we absoluut willen voorkomen.”
Maar zelfs deze hindernis valt snel. De Oekraïense president Zelenskyi, verschillende Oost-Europese leiders en vooraanstaande politici in Europa en de VS dringen aan op de instelling van een no-flyzone, wat zou neerkomen op de officiële toetreding van de NAVO tot de oorlog.
Thomas Enders, tot 2019 CEO van Airbus en sindsdien voorzitter van de Duitse Raad voor Buitenlandse Betrekkingen (DGAP), roept deze eis bijzonder fel op. “Het instellen van zo’n vliegverbod boven West-Oekraïne is niet alleen haalbaar, maar ook noodzakelijk”, schrijft hij in een opiniestuk voor Politico . “Het wordt tijd dat het Westen de nucleaire dreigingen van Poetin blootlegt voor wat ze werkelijk zijn: bluf om westerse regeringen af te schrikken van militaire interventie.”
En wat als de nucleaire dreigingen van Poetin geen bluf zijn? Als hij ze waar maakt omdat hij met zijn rug tegen de muur staat? Kaliningrad ligt op slechts 530 kilometer van Berlijn. De daar gestationeerde middellangeafstandsraketten met nucleaire capaciteit hebben vier en een halve minuut nodig om de bijna vier miljoen inwoners tellende Duitse hoofdstad te bereiken. En daartussenin liggen Warschau en tal van andere steden.
Enders speelt Russische roulette met kernwapens. Hij riskeert de nucleaire vernietiging van Europa en grote delen van de wereld. Waarvoor? Zodat het bitter arme Oekraïne lid kan worden van de Europese Unie en de NAVO? Nauwelijks waarschijnlijk!
Hij spreekt voor een heersende klasse die zijn geduld heeft verloren in het licht van de onoplosbare tegenstellingen van het kapitalistische systeem en opnieuw streeft naar verovering en dictatuur; die de oorlog in Oekraïne ziet als een kans om het grootste herbewapeningsprogramma sinds Hitler uit te voeren.
Hij spreekt voor een heersende klasse die alleen al in Duitsland 250 levens opoffert in een pandemie die – zoals China laat zien – beheersbaar is, en alle maatregelen ter bescherming tegen corona opheft ondanks recordbesmettingen; die de sociale ongelijkheid tot het uiterste drijft en haar financiële systeem met overmatige schuldenlast alleen in stand kan houden door de oorlog aan de arbeidersklasse te verklaren.
Enders zelf, die leiding gaf aan Airbus, Europa’s grootste wapenbedrijf, had zich drie jaar geleden uitgesproken voor een “open, niet-ideologisch, strategisch debat” over het militaire en grote machtsbeleid van Duitsland , dat hij associeerde met een vegetariër in een “wereldwijd”. vol carnivoren”.
Twee jaar geleden eiste hij in Die Zeit : “We moeten praten over kernwapens.” De tijd was “rijp voor een moedige stap in een nieuwe Europese veiligheidsarchitectuur”, schreef hij. Het omvat “zijn eigen kernschild”. Als Europa “de taal van de macht” weer leert, “om niet verpletterd te worden tussen de oude en nieuwe grootmachten”, moet het ook “weer een militaire macht worden”. De “ontwikkeling van een krachtige Europese defensie-unie” is ” absoluut ondenkbaar zonder nucleaire steun “.
De oorlog in Oekraïne dient ook deze militaristische doelen. De Oekraïense bevolking, die de dupe is van de oorlog, dient slechts als een pion op het schaakbord van de imperialistische machtspolitiek. Het zal gaan zoals de Irakezen, Afghanen en Libiërs die in chaos en ellende zijn afgedaald nadat ze “bevrijd” waren door de VS en hun NAVO-bondgenoten.
De catastrofale gevolgen van de ontbinding van de Sovjet-Unie dertig jaar geleden worden nu volledig zichtbaar. Destijds was de voormalige stalinistische inlichtingenagent Poetin een van degenen die de overval van de oligarchen steunden, droomde van toekomstige rijkdom en geloofde dat de term ‘imperialisme’ een Lenin – of erger nog, Trotski – uitvinding was.
Deze hadden benadrukt dat oorlogen onvermijdelijk zijn tenzij het kapitalisme wordt omvergeworpen door de arbeidersklasse. De Tweede Wereldoorlog, schreef Trotski in 1940, “vloeit onverbiddelijk voort uit de tegenstellingen van internationale kapitalistische belangen. In tegenstelling tot de officiële fabels die bedoeld zijn om de mensen in slaap te wiegen, is de belangrijkste oorzaak van oorlog, net als alle andere sociale problemen, werkloosheid en hoge kosten van levensonderhoud. Fascisme, koloniale onderdrukking – privébezit van de productiemiddelen en de burgerlijke staat die daarop gebaseerd is.”
Nu gebruiken de imperialistische machten de reactionaire oorlog van Poetin tegen Oekraïne om Rusland economisch te wurgen, zelfs met het risico dat de mensheid daarbij sterft. Ze confisqueren zelfs de jachten van de Russische oligarchen, wier ongebreidelde verrijking ze ooit begroetten als een ‘overwinning van de vrijheid’. Natuurlijk zullen de oligarchen de jachten terugkrijgen als ze zich tegen Poetin keren. De Oekraïense oligarchen mogen hun boten houden, Jeff Bezos, Bill Gates en Elon Musk bevaren immers ook de zeven zeeën op jachten van $ 500 miljoen.
Het oorlogsgevaar kan alleen worden gestopt door middel van de klassenstrijd. De arbeidersklasse, die de kosten draagt van oorlog, sancties, de pandemie en de financiële crisis, en onvermijdelijk in conflict komt met het failliete kapitalistische systeem, moet zich internationaal verenigen en vechten voor een socialistisch programma.