Indignatie redactie 
De coronapas blijkt niet te beschermen tegen de omikron-variant. Waarom schaffen we die polariserende maatregel dan niet meteen af, vraagt klinisch fysicus Chiel den Harder.
Bij de laatste coronapersconferentie kondigde het kabinet versoepelingen aan. Mits de QR-code wordt getoond. Opvallend genoeg gaven experts diezelfde dag aan dat de coronapas bij de niet langer het antwoord is om veilig te versoepelen. Kort daarna verscheen een onderzoeksrapport met vergelijkbare conclusies. Immers, de omikronvariant omzeilt het vaccin te gemakkelijk. De beperkte bescherming die het vaccin bood, is met deze virusvariant nog minder geworden. Met dit bezwaar tegen de pas doet het kabinet op dit moment niets.
Daar komt een belangrijk bezwaar bij: in de week voor kerst schreef demissionair minister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer dat een positieve testuitslag niet gaat leiden tot het intrekken van een groen vinkje in de coronacheck-app, hoewel de Tweede Kamer daar wel om had gevraagd.
Niet gerepareerd lek
Het coronatoegangsbewijs was bedoeld om de maatschappij deels weer veilig te kunnen openen. Er is veel te zeggen voor een controle op veiligheid bij grote evenementen, zoals door Fieldlab is onderzocht. De kans op besmettelijkheid van mensen met een coronapas zou worden gereduceerd door ofwel vaccinatie, ofwel genezing na infectie, ofwel een negatieve testuitslag. Maar gevaccineerden met een positieve testuitslag, en dus juist grote kans om besmettelijk te zijn, bleven vrij toegang houden. Nu blijkt dit lek niet te worden gerepareerd.
De coronapas leidt dan ook tot schijnveiligheid. Vaccinatie beschermt gelukkig tegen ernstige ziekte. Maar het vertrouwen in de bescherming van vaccins tegen besmettelijkheid bleek te groot. En daarvoor is nu nog minder reden, vanwege de omikronvariant. Wie na een besmetting klachten ontwikkelt, wordt ongeacht vaccinatiestatus in gelijke mate besmettelijker. De hoge vaccinatiegraad bleek dan ook niet de beloofde uitweg uit de crisis te zijn.
Dat de coronapas een drempel opwierp voor ongevaccineerden om drukke plaatsen te bezoeken, voorkwam bovendien niet dat zij ziek werden. Doordat besmettingscijfers hoog opliepen, bereikte het virus hen evengoed, zij het op andere plekken, zoals thuis.
Intussen ging de boodschap dat ongevaccineerden besmettelijker zijn dan gevaccineerden een eigen leven leiden. De indruk werd soms gewekt dat ongevaccineerd zijn op zichzelf een besmettelijke ziekte is. En met felle bewoordingen tijdens voorgaande persconferenties werden ongevaccineerden gestigmatiseerd en verschoof het motto ‘samen tegen corona’ naar de achtergrond. De extra drempel voor ongevaccineerden om uitgaansgelegenheden te bezoeken heeft de polarisatie verder versterkt. Dat is een hoge prijs voor een middel dat leidt tot schijnveiligheid.
Zinloze maatregelen
Niet voor niets vroeg de Tweede Kamer om het groene vinkje in elk geval na een positieve PCR-test in te trekken. Nu dit niet gebeurt, is de schijnveiligheid van zowel 2G als 3G zo evident dat de coronapas failliet is. Ze behoort nu tot de categorie zinloze veiligheidsmaatregelen, samen met bijvoorbeeld de vervroegde sluiting van essentiële winkels, waardoor mensen in minder tijd de supermarkt moeten bezoeken en het dus drukker wordt. De enige logische conclusie is dan ook dat de coronapas zou moeten worden afgeschaft.
Als we weer een ingangscontrole willen om Nederland veilig te kunnen openen, dan zou de eerdere maatregel van een controle of iemand klachten heeft veel effectiever zijn. Want mensen met klachten zijn veel besmettelijker dan mensen zonder klachten, gevaccineerd of niet. Behalve effectiever en veiliger is zo’n ingangscontrole ook minder polariserend. In plaats van gevaccineerden en ongevaccineerden tegen elkaar zijn we dan weer samen tegen corona.
