Sigrid Kaag, prominent D66’er en minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, zei voor het eerst openlijk dat ze kandidaatstelling voor het partijleiderschap serieus overweegt.
Het zou dus zo maar kunnen zijn dat richting de volgende Kamerverkiezingen er bij D66 eerst een interne strijd wordt geleverd om het partijleiderschap. Men verwacht namelijk dat Rob Jetten ook een poging zal willen wagen. Kaag uitte tijdens de Nacht van NRC wel enige twijfel, en zei:
„Het hangt van een aantal factoren af, in eerste instantie wat mijn kinderen en man ervan vinden. Het hangt ook heel erg van D66 af. Wat goed is voor de partij, wat goed is voor het team en of dit een verschil gaat maken voor D66.”
Kijken we naar de peilingen dan zien we dat die twijfel niet geheel onterecht is. Een partij die op behoorlijk verlies staat kan wel eens gebaat zijn bij nieuw leiderschap…áls dat de oorzaak van het probleem is.
In de afgelopen jaren is D66 op mij overgekomen als een partij die vooral heel erg hard wil deugen, wollige taal bezigt, ‘lekker positief’ wil doen en iedere jandoedel ‘hardwerkend’ noemt. Alles lijkt vooral te zijn gericht op idealen. Alles wat in hun ogen positief is, draagt bij aan die idealen (of is er een effect van) en alles wat negatief is, ligt aan iets of iemand anders. Doet een immigrant het goed in de samenleving? Dat komt door onze open en tolerante samenleving. Doet een immigrant het slecht? Dan ligt dat aan oorlogstrauma, discriminatie op de arbeidsmarkt, krakkemikkige azc’s, sociaaleconomische factoren etc. etc. Maar nooit ligt het aan die immigrant zelf.
Hetzelfde zie je bij klimaatbeleid. Iedere nieuwe windmolen zien ze als een zegen maar als uit cijfers blijkt dat de doelen niet zullen worden gehaald zonder kernenergie, dan ‘houden ze goede hoop’, geloven ze in ‘de kracht van innovatie’ en ‘moeten we het goede voorbeeld geven’. Het lijken een stel tandloze fanatici te zijn geworden die vooral heel erg druk zijn met elkaar te laten zien hoe hard ze wel niet deugen.
Het lijkt mij dan ook dat er niet alleen ander leiderschap nodig is, maar ook dat er eens kritische zelfreflectie gaat plaatsvinden zodat er een nieuwe koers kan worden uitgestippeld. Kaag lijkt me daar niet de juiste persoon voor en Jetten al helemaal niet. Die partij moet eerst eens even héél diep door het stof.