Snelle Taliban-overname laat zien hoe weinig de VS Afghanistan begreep
Indignatie redactie
4 min. lezen
Hoewel de Taliban bij veel Afghanen misschien niet populair zijn, zijn het in ieder geval Afghanen en geen gestutte regering onder buitenlandse bezetting, schrijft Joe Lauria.
Ambtenaren van de regering van Biden zeiden donderdag dat ze verwachtten dat de Taliban binnen 30 dagen in de Afghaanse hoofdstad zouden aankomen en dat ze troepen stuurden om de Amerikaanse ambassade en Amerikaanse burgers te evacueren. Slechts drie dagen later verrasten de Taliban Washington door zondag in Kabul aan te komen. De Afghaanse president is het land ontvlucht.
Hoe konden de VS het zo fout hebben? Hoe hebben de VS $ 83 miljard uitgegeven aan training en uitrusting van het Afghaanse leger en het zo spectaculair zien mislukken?
Het antwoord is dat de Verenigde Staten Afghanistan nooit hebben begrepen, of hebben willen begrijpen, vanaf de eerste dag dat hun troepen in 2001 arriveerden tot de laatste diplomaat die het land verliet.
Ongetwijfeld vrezen veel Afghanen een hervatting van de Taliban-heerschappij na twee decennia, met zijn draconische regels tegen muziek, de bioscoop en meisjes die naar school gaan.
Maar er is een reden waarom het Afghaanse leger vóór de oprukkende Taliban ontbonden werd en geen enkele weerstand bood, ondanks het feit dat Washington erop rekende dat ze het minstens een maand zouden volhouden: de Taliban zijn misschien rot, maar het zijn Afghanen. Ze kunnen een impopulair, repressief regime opleggen, maar ze zijn geen buitenlandse bezettingsmacht.
‘Afghaanse mensen zullen het nooit toestaan’
De voormalige Afghaanse president Hamid Karzai werd spottend de ‘burgemeester van Kabul’ genoemd. Zijn gezag hield op bij de poorten van de stad. Zelfs toen hij aan de macht was, bekritiseerde hij de Verenigde Staten omdat ze niet om het land gaven. “De Verenigde Staten en de NAVO hebben onze soevereiniteit niet gerespecteerd. Telkens wanneer ze het geschikt voor hen vinden, hebben ze ertegen opgetreden. Dit is een serieus twistpunt tussen ons geweest …”, zei hij in 2013.
“Ze plegen hun schendingen van onze soevereiniteit en voeren aanvallen uit op ons volk, luchtaanvallen en andere aanvallen in naam van de strijd tegen het terrorisme en in naam van de resoluties van de Verenigde Naties. Dit is tegen onze wensen en herhaaldelijk tegen onze wensen”, zei Karzai. “De Verenigde Staten en hun bondgenoten, de NAVO, blijven eisen dat ze zelfs na de ondertekening van de BSA [Bilaterale Veiligheidsovereenkomst] de vrijheid hebben om onze mensen, onze dorpen aan te vallen. Het Afghaanse volk zal het nooit toestaan.”
De VS mogen de Taliban-heerschappij veroordelen, maar het speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming ervan door de moedjahedien in de jaren tachtig te steunen tegen een seculiere, door de Sovjet-Unie gesteunde regering die de rechten van vrouwen steunde. Na 2001 was het gedoemd te mislukken om heersers in Kabul en krijgsheren met stapels geld overeind te houden, terwijl ze probeerden de steden en dorpen die verspreid over een uitgestrekt, bergachtig land waren verspreid militair te veroveren. En waarom zou het gelukt zijn?
Als de Amerikaanse en NAVO-troepen in het beste geval in het land zouden blijven, zou een eindeloze patstelling langer duren. Joe Biden wordt levend gegrild, zelfs door gevestigde democraten, voor de gebeurtenissen die zich op dit moment ontvouwen. Het kan zelfs politieke zelfmoord zijn. Maar het was de juiste zet om eindelijk terug te trekken.
De Taliban mogen dan meisjes van school houden en burgers doden, maar de VS en hun NAVO-bondgenoten hebben Afghaanse meisjes en vele duizenden andere onschuldige mensen afgeslacht tijdens hun twee decennia van pogingen om het kerkhof van rijken te controleren. Lees WikiLeaks ‘ Afghan War Diary.
Motieven
Amerikanen noemden Afghanistan graag het Vietnam van de Sovjet-Unie. Welnu, Afghanistan is nu Amerika’s tweede Vietnam.
De vergelijkingen zijn zelfs in de reguliere media: Corrupte regimes in Saigon en Kabul steunen; de Pentagon Papers en de Afghanistan Papers die laten zien hoe Amerikaanse leiders op precies dezelfde manier logen over het verloop van beide oorlogen; en de laatste vergelijking: de evacuatie van de ambassades in Saigon en Kabul.
Meer dan 45 jaar nadat de VS Saigon verlieten in een vernederende nederlaag, worden er nog steeds vragen gesteld over wat het Amerikaanse motief voor de oorlog werkelijk was. Was het economisch, strategisch, ideologisch of alle drie? Dezelfde vraag kan worden gesteld als de VS Kabul verlaten in een vernederende nederlaag.
Het leek erop dat de belangrijkste reden de controle was over de enorme, onaangeboorde minerale rijkdom van Afghanistan. Waarom zou de VS dat achterlaten? Misschien moet je in de niet al te verre toekomst niet verbaasd zijn als Amerikaanse bedrijven onderhandelen over graafrechten met de Taliban. In de jaren negentig vloog de Amerikaanse oliemaatschappij Unocal Taliban-leiders naar Houston om te werken aan een pijpleidingovereenkomst.
Dit soort dingen leken altijd belangrijker voor de belangen van de VS dan schoolmeisjes die een boek lezen.
