Thierry baudet: Voor het eerst heeft Twitter een tweet van een Nederlandse politicus als ‘misleidend’ bestempeld
Indignatie redactie
5 min. lezen
Voor het eerst heeft Twitter een tweet van een Nederlandse politicus als ‘misleidend’ bestempeld. Thierry Baudet heeft de twijfelachtige eer, met een bericht over vaccinaties. Is die ingreep terecht?
Tien maanden nadat Twitter voor het eerst een waarschuwingslabel plaatste bij een tweet van Donald Trump, is ook Nederland aan de beurt. Maandagavond zette Twitter zo’n waarschuwing bij een tweet van Forum-leider Thierry Baudet over coronavaccins. ‘Misleidend’, aldus Twitter, met daarna een verwijzing naar een kort bericht waarin wordt benadrukt dat experts covidvaccins als veilig beschouwen. De reacties onder de tweet van Baudet zijn uitgeschakeld, evenals de mogelijkheid het te ‘liken’ of te retweeten.
Controversieel
Zo’n ingreep is om meerdere redenen niet zonder controverse, zegt Bart Brouwers, hoogleraar Journalistiek en Mediastudies aan de Universiteit Groningen. ‘Ik vind dit heel lastig te verteren’, aldus Brouwers. Hij doelt op de volstrekte willekeur waarmee Twitter opereert. ‘Als je een kijkje op Twitter neemt, zie je berichten voorbij komen die honderd keer erger zijn dan zo’n tweet van Baudet. Waarom wordt juist zijn tweet er dan uitgepikt?’
Als je naar de huisregels van Twitter kijkt, dan handelt het bedrijf overigens volgens het boekje, benadrukt Brouwers. Hij noemt het ook goed dat dit soort bedrijven spelregels hebben. Vraag blijft: waarom deze tweet en andere niet? Onlangs nog berichtte Nieuwsuur over de tweets van Forum voor Democratie-kandidaat Ab Kuijer (plek 31 op de kieslijst) die op Twitter grossiert met bekende complottheorieën. Zo suggereert hij dat Mark Rutte pedofiel is en dat de miljardairs George Soros en Bill Gates achter de coronapandemie zitten. Twitter greep niet in, maar Kuijer deactiveerde zelf zijn Twitter-account na de berichtgeving van Nieuwsuur.
Macht
Het was een paar maanden geleden een veelgehoord bezwaar, toen Trump van verschillende grote sociale netwerken werd geweerd: de techbedrijven hebben wel erg veel macht. En ook nu, bij deze laatste ingreep in Nederland, is het de vraag in hoeverre die macht wenselijk is. ‘De willekeur waarmee de techbedrijven het probleem van desinformatie te lijf gaat in combinatie met hun grote macht is erg problematisch’, aldus Brouwers. In andere woorden: macht komt samen met verantwoordelijkheden.
Twitter laat zelf niets los over de redenen van de laatste ingreep. Ook op eerdere vragen van de Volkskrant aan het netwerk over maatregelen rondom de Nederlandse verkiezingen hield het bedrijf de lippen op elkaar. De pr-afdeling wilde alleen kwijt dat ‘een gezonde publieke conversatie’ Twitters topprioriteit is.
Brouwers: ‘Twitter, maar ook de andere techbedrijven, zijn zo gesloten als de pest’, weet Brouwers. ‘Terwijl ze wel invloed hebben op ons maatschappelijke handelen en dus ook op onze democratie.’
Zwarte Piet
Toen Facebook vorig jaar een korte video met Zwarte Piet verwijderde, klonk in ons land protest. Niet eens zozeer over de vraag of dat juist was of niet, maar vooral over het feit dat een bedrijf uit Silicon Valley zijn normen en waarden aan ons Nederlanders oplegt. Die kaart speelt ook het Forum voor Democratie: ‘Amerikaans BigTech-bedrijf censureert Nederlandse partijleider een week voor de verkiezingen. Als dat geen buitenlandse inmenging in de Nederlandse democratie is, wat dan wel?’ Brouwers gaat hier niet in mee: ‘Als Hyves dit had gedaan, was dat principieel niet anders geweest.’
Amerikaans #BigTech-bedrijf censureert Nederlandse partijleider een week voor de verkiezingen. Als dat geen buitenlandse inmenging in de Nederlandse democratie is, wat dan wel?#FVD wil een anti-censuurwet. Niet-strafbare uitingen op social media mogen niet worden gecensureerd! https://t.co/rf79yLSF2D
— Forum voor Democratie (@fvdemocratie) March 8, 2021
Het doel van Twitter is het tegengaan van desinformatie, maar het effect is nu omgekeerd, ziet Brouwers. ‘De impact van dat bericht van Baudet is nu vele malen groter. Verder is het spannend wat er op de iets langere termijn gaat gebeuren. Bij Trump begon het ook met dit soort labels, maar uiteindelijk werd de toenmalig president helemaal geschorst. De huisregels van Twitter voorzien hier ook in: bij herhaaldelijke overtredingen kan een definitieve schorsing volgen. Brouwers is benieuwd wat Forum-leden en -politici nu gaan doen: ‘Reken maar dat ze Twitter nu gaan uittesten. De doos van Pandora is geopend.’
IS BAUDETS TWEET ÉCHT MISLEIDEND?
Misleidend’, zoals de censor van Twitter aangeeft, is Baudets tweet inderdaad. Maar ‘deels onjuist’ had ook gekund. Zo waren er begin januari niet 151 mensen onder de 70 aan corona overleden, maar 1.177, volgens het eerste epidemiologische overzicht van het RIVM van dit jaar. Baudet haalt zijn 151 sterfgevallen uit het RIVM-weekoverzicht van 2 maart: het zijn de 70-minners die aan de ziekte overleden zónder onderliggende aandoening. Wat Baudet negeert, is dat er op die datum ook 383 mensen waren overleden waarbij er geen onderliggende aandoening bekend was. In totaal waren er op 2 maart al 1.494 mensen onder de 70 overleden, haast tien keer zoveel als Baudet vermeldt.
Onjuist is ook dat de bijwerkingen van de vaccins ‘heftig’ zijn. Voor veruit de meeste mensen (50 tot 90 procent) bestaan de bijwerkingen uit pijn rond de injectieplek, vermoeidheid of hoofdpijn. Ook lichte verhoging en spierpijn komen regelmatig voor. Ongeveer 5 tot 10 procent moet een pijnstiller nemen of meldt zich een dagje ziek. De ernstigste bijwerking – allergische reactie, ofwel ‘anafylactische shock’ – blijkt na miljoenen inentingen bij een op de 220 duizend mensen voor te komen, blijkt uit cijfers van de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC.
Baudets derde bewering – het ‘langetermijneffect op het immuunsysteem is volstrekt onbekend’ – is uiteraard correct, omdat de eerste menselijke proefpersonen pas afgelopen lente werden ingeënt. De ervaring met andere vaccins leert echter dat het in praktijk nooit voorkomt dat een nieuw vaccin na verloop van tijd een grootschalige langetermijnbijwerking blijkt te hebben. Logisch, want een vaccin is geen middel dat zich geleidelijk ophoopt in het lichaam, maar een eenmalige ‘klap’ tegen het immuunsysteem.
Het langetermijneffect waar wetenschappers beducht op zijn, is dat het vaccin wellicht sneller uitgewerkt raakt dan verwacht, of niet bestand is tegen nieuwe, gemuteerde varianten van het virus. Ook is denkbaar dat er op lange termijn zeldzame bijwerkingen aan het licht komen die zo zeldzaam zijn dat ze pas opvallen als er miljoenen mensen worden ingeënt. Maar zulke zeldzame bijwerkingen zijn, na tientallen miljoenen inentingen, nog altijd niet opgedoken.
