Indignatie redactie 
Het begon ongeveer vier jaren geleden. Een piep in mijn oor. Zoals je wel eens hoort als je na een concert de volgende dag weer wakker werd. Hinderlijk voor een dag, maar daarna is het ook weer weg. Maar deze piep is nooit meer weggegaan. Twee weken geleden werd het geluid ineens aanmerkelijk harder. Dit is een persoonlijk verhaal over tinnitus. Als waarschuwing.
tinnitus Het is moeilijk om aan te geven hoe belastend het is om altijd en overal geluid te horen. Een zeer irritant en doordringend geluid dat er feitelijk helemaal niet is, maar door je hersenen toch heel erg luid en constant in je hoofd wordt afgespeeld.
Het voelt alsof er een vibrerende stroomlijn van geluid tussen je beide oren zit. Een geluid dat hoog en schril is en nooit stopt. Soms vergezeld van een diepe brom. Er is geen ontsnappen aan. Als ik in de avond mijn hoofd op het kussen leg, komt het helemaal oorverdovend hard binnen. Het kost mij moeite om in slaap te vallen. Iedere avond opnieuw.
En als ik wakker word, dendert het weer door. Uur na uur. Altijd. Waar ik ook ben, waar ik ook ga.
In het begin was er goed mee te leven. Door omgevingsgeluid werd de piep doorgaans wel weggedrukt. Maar sinds kort is het volume zo hard dat er met geen mogelijkheid meer aan te ontsnappen is. Zelfs in de auto weet het motorgeluid de piep niet meer weg te drukken. Zelfs het aanzetten van de televisie of de radio brengt geen verlichting. Helemaal niets helpt.
Het geluid knalt overal dwars doorheen.
Huisarts
Drie jaar geleden stapte ik naar de huisarts omdat ik er steeds meer last van begon te krijgen. Die stuurde mij door naar de specialist in het ziekenhuis, waar zich een ietwat bijzonder tafereel afspeelde. De specialist verwees mij naar een klein, glazen hok. De medewerker zette mij een koptelefoon op en sprak vervolgens vanaf de andere kant van het glas de enigszins komische woorden: drukt u maar op de knop als u een piep hoort.
Tsja. Die hoor ik dus voortdurend. Dat is nou net het hele probleem.
Uit de gehoortest bleek dat ik op zich een prima gehoor had. Het werd allemaal wat minder, maar niet afwijkend ten opzichte van mijn leeftijd. Dat ik last had van tinnitus, daar konden ze niets aan doen. Het was volgens de artsen een kwestie van ermee leren leven.
‘We hebben er nog geen behandeling voor. We kunnen u doorsturen naar een psycholoog. Die kan u handvaten geven om er mee om te gaan. Succes er mee’
En zo sta je weer buiten. Met je piep in je oor. Geen steek wijzer. Wel een stuk machtelozer.
Loeihard
Hoe ik er aan ben gekomen is mij onduidelijk. In mijn jongere jaren was ik wel te vinden in zalen waar de muziek loeihard over de aanwezigen werd uitgestort. In een tijdperk waarin niemand nadacht over oordopjes en bezoekers doodleuk een biertje dronken op een meter afstand van een metershoge muur aan boxen.
Maar ik ben nou ook weer nooit zo’n fervente concertganger geweest. Ergens moet er iets van schade zijn ontstaan. Misschien wel in kroegen waar je zo’n beetje in de oren van je gezelschap moest schreeuwen om boven het lawaai uit te komen. De precieze oorzaak is mij onduidelijk, maar dat maakt ook niet meer uit. De gevolgen zijn er.
Iedere dag, ieder uur, iedere seconde.
Er zijn momenten dat ik er gek van word. Dat ik hard moet werken om niet met de handen stevig tegen mijn oren gedrukt uit pure wanhoop te schreeuwen dat het moet stoppen. Of het alsjeblieft kan stoppen. Het sloopt je concentratievermogen en vreet energie.
Honderdduizenden
Ik ben bepaald niet alleen. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 20% van de volwassenen tinnitus heeft, de helft heeft er ook daadwerkelijk in het dagelijkse leven last van. Dat is nogal wat. Het wil zeggen dat honderdduizenden mensen in verschillende gradaties worstelen met een immer aanwezig geluid in de hersenpan.
Mijn voormalige collega Sebastiaan Quekel van het AD vroeg ook al eens op indringende wijze aandacht voor het probleem.
Gevolgen
De gevolgen van de lawaaiterreur kunnen groot zijn. Er zijn zelfs gevallen bekend waarbij mensen uit wanhoop zelfmoord plegen. Ze waren niet meer bestand tegen dat wat er altijd is. Waar geen ontkomen aan is. Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om tinnitus te verminderen, zoals hier te lezen is, maar een medische behandeling om de klachten helemaal te doen laten stoppen is er nog niet.
Voor mijzelf is het te laat, ik zal ermee moeten leren leven. Omgaan met tinnitus is een kwestie van acceptatie. Je moet afleiding zoeken, je gedachten ergens anders op richten. Het geluid ga ik nooit meer wegkrijgen, hoe graag ik dat ook wil. Het is een kwestie van negeren.
Maar het zou mooi zijn als er toch wat meer wordt gedaan aan dit probleem. Aan de bewustwording misschien bij ouders. Dat ze hun kinderen wijzen op de gevaren. Aan onderzoek naar manieren om tinnitus wel effectief te kunnen behandelen. Aan regels voor geluidsoverlast.
Horeca
Hoewel er verschillende oorzaken zijn voor tinnitus (waaronder afwijkingen in het gehoororgaan en de hersenen), gaat men er in zijn algemeenheid van uit dat blootstelling aan harde muziek een belangrijke oorzaak is. Opvallend genoeg neemt de evenementenbranche zelf nauwelijks verantwoordelijkheid in deze zaak.
Na een advies van de vereniging van keel- neus- en oorartsen om de volumeknop in het uitgaansleven terug te draaien naar 100 decibel (in plaats van 103 decibel), omdat tienduizenden jongeren gehoorschade oplopen, kwam er meteen weerstand uit die branche.
Volgens de horeca zou de verlaging ten koste gaan van ‘de beleving’ en dus leiden tot minder bezoekers. Het belang van de koopman is nooit ver weg in Nederland en het kabinet was er helaas gevoelig voor. Vorig jaar werd duidelijk dat clubs, kroegen en festivals hun decibellen niet hoeven te verlagen. Zelfs een vermindering van drie decibel was teveel moeite. Het moet allemaal maar op vrijwillige basis.
Een gemiste kans.
Individu
De verantwoordelijkheid zal dus moeten worden genomen door het individu. Ik weet dat veel jongeren niet per definitie bezig zijn met de verre toekomst. Wie dan leeft, wie dan zorgt immers. Maar ik weet inmiddels ook hoe het is om te leven met een doordringende piep die er altijd is en er vermoedelijk altijd zal zijn.
En dat is op zijn zachts gezegd geen pretje. Ik kan mij zelfs goed voorstellen dat mensen niet meer willen leven omdat ze niet kunnen ontsnappen aan hun eigen hoofd. Omdat ze geen rust meer krijgen en altijd aan moeten staan.
Het is uiteraard fijn om uit te gaan en de muziek door je heen te laten golven. Ik snap heel goed dat dit hoort bij de beleving van muziek. Maar ik weet ook dat die tijdelijke beleving absoluut niet opweegt tegen een leven waarin je nooit meer echt rust zal ervaren. Waarin je soms moet vechten om niet helemaal gek te worden.
Neem het maar van mij aan: bescherm je gehoor. Wees er zuinig op. Draag speciale oordoppen als je naar een evenement gaat en speel geen keiharde muziek op je koptelefoon.
‘Beleving’ is hartstikke mooi, maar je wil niet de rest van je leven tinnitus beleven.
