Tradwives zijn de voorbode van een systematische ineenstorting

Tradwives – Nostalgie naar een vervlogen genderregime is meer dan een vreemde trend op sociale media. Het weerspiegelt de druk op een breder systeem – op elites die te maken krijgen met technologische ontwrichting die sociale onrust kan veroorzaken, en op gewone vrouwen die bezwijken onder de druk van moderne arbeid.

Vrouwenbladen, ooit vol met obscure regels voor vrouwelijke onderdanigheid Tradwives , zijn sinds de publicatie van Betty Friedans feministische klassieker  The Feminine Mystique onherkenbaar geëvolueerd . Nu kijken feministen uit de 21e eeuw met afschuw toe hoe zelfbenoemde ’tradwives’ hun schoenen vullen met advies over  het huwelijk  (“Als traditionele echtgenotes zijn we geroepen om onze mannen te eren en te verheffen, niet om ze af te breken”) en over  werk  (“Er is niets mis met een baantje, bijvoorbeeld oppassen tijdens een afspraakje”).

Antropoloog Kristen Ghodsee ziet het fenomeen van de traditionele vrouw als meer dan alleen een vreemde trend op sociale media. De modieuze nostalgie naar een geromantiseerd, vervlogen genderregime weerspiegelt de druk op een breder systeem – zowel op de elite, die grote economische veranderingen tegemoet ziet die massale onrust kunnen veroorzaken, als op gewone vrouwen, die graag willen ontsnappen aan de knellende dubbele verwachtingen van uitbuitende arbeid en niet-ondersteunde zorg.

Kristen Ghodsee is de auteur van  Why Women Have Better Sex Under Socialism ,  Everyday Utopia en  vele andere boeken, en is hoofd van de afdeling Russische en Oost-Europese studies aan de Universiteit van Pennsylvania. Gebaseerd op haar onderzoek naar de genderdimensies van het Oost-Europese socialisme en de overgang naar het kapitalisme, sprak ze met  Meagan Day van Jacobin over hoe traditionele genderrollen zijn gebruikt om economische schokken op te vangen, de maatschappelijke toepassingen van patriarchale autoriteit, en hoe de werkelijke ontevredenheid van vrouwen over slechte arbeidsomstandigheden (betaald en onbetaald) wordt omgeleid van collectieve actie naar individuele afwijzingsfantasieën die uiteindelijk hun autonomie ondermijnen.

Meagan Day

Waarom doet het tradwife-fenomeen zich nu voor?

Kristen R. Ghodsee

Ik heb hierover nagedacht vanuit het perspectief van een antropoloog en historicus van Oost-Europa. Ik heb twee samenhangende observaties. Ten eerste betoogt Hobbes in Thomas Hobbes’  Leviathan uit 1651 , een fundamentele tekst voor de westerse beschaving en een rechtvaardiging voor de staat, dat mensen de soeverein niet van nature zullen gehoorzamen, ook al hebben ze die nodig. Ze moeten getraind worden in de gewoonte van gehoorzaamheid. Hij legt uit dat mensen gehoorzaamheid leren van de pater familias – de vader in het gezin en het hoofd van het huishouden.

Hobbes baseerde zijn theorie specifiek op het republikeinse Romeinse ideaal van  patria potestas , waarbij de vader onbetwiste macht had over het leven en de dood van zijn kinderen en slaven. Traditionele genderrollen binnen het kerngezin bereiden mensen erop voor om het leiderschap van de vorst of dictator onvoorwaardelijk te accepteren.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat we, terwijl we getuige zijn van een wereldwijde verschuiving naar neodictatuur en rechtse, sterke politiek, ook een hernieuwde nadruk zien op het traditionele kerngezin, geleid door een sterke, mannelijke vader die mensen leert gehoorzaam te zijn. Het fenomeen van de traditionele vrouw en de manosfeer zijn twee kanten van dezelfde medaille en weerspiegelen deze verschuiving naar autoritaire politiek.

Mijn tweede observatie heeft betrekking op economische schokken. Na de val van de Berlijnse Muur in 1989, toen de Oost-Duitse economie werd ontmanteld door de privatisering en liquidatie van staatsbedrijven, bereikte de werkloosheid in 1991 ongeveer  40 procent.  De oplossing? Vrouwen terug naar huis dwingen. Ambtenaren redeneerden dat, aangezien vrouwen van nature huisvrouwen zijn, het logisch was om de werkloosheid te verlagen door vrouwen van de arbeidsmarkt te halen. Traditionele genderrollen binnen het kerngezin bereiden mensen erop voor om het leiderschap van de vorst of dictator onvoorwaardelijk te accepteren.

In 1991 vertelde de Bulgaarse minister van Financiën, Ivan Kostov, die later premier werd, aan de Wereldbank dat “de werkloosheid een brandend probleem is en dit jaar de 10 procent heeft bereikt. Een oplossing zou kunnen zijn om vrouwen, van wie 93 procent werkt, aan te moedigen om uit de beroepsbevolking te stappen en terug te keren naar hun gezin, zelfs als dit een tijdelijk verlies aan koopkracht in het gezin betekent.”

Deze strategie is herhaaldelijk toegepast. Bij een economische schok – of het nu gaat om de introductie van kapitalisme in voorheen socialistische samenlevingen of, in onze huidige tijd, de komst van kunstmatige intelligentie (AI) – moeten overheden de beroepsbevolking snel inkrimpen zonder sociale onrust te veroorzaken. Vrouwen terug naar huis sturen is een oplossing. Er zijn historische voorbeelden hiervoor, zelfs in de Verenigde Staten, zoals toen vrouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog werden opgenomen in de beroepsbevolking en na de oorlog weer naar huis werden gestuurd.

Ik denk niet dat Donald Trump vierdimensionaal schaak speelt – mensen geven hem te veel krediet. Maar mensen zoals Elon Musk denken zeker na over de veranderingen die AI op de arbeidsmarkt zal veroorzaken. AI zal binnenkort veel banen elimineren. Er is een dringende noodzaak om hoge werkloosheid te voorkomen die sociale chaos zou kunnen veroorzaken. Het bevorderen van traditionele genderrollen met gescheiden werksferen, betaald werk en onbetaald huishoudelijk werk, heeft het mooie effect dat de formele beroepsbevolking krimpt wanneer banen verdwijnen. Het is waarschijnlijk dat sommige van de machtige mensen die traditionele genderrollen bevorderen, zich dit realiseren.

Maar er is een tegenstrijdigheid: dezezelfde mensen maken producten die de behoefte aan menselijke arbeid verminderen, terwijl ze tegelijkertijd beweren dat we meer mensen nodig hebben. In een recent interview met Fox News, toen hem gevraagd werd wat hem ’s nachts wakker houdt,  zei Musk  dat het dalende geboortecijfer het belangrijkste is. Dat is zijn grootste zorg. Dit is logisch als je een oligarch bent, aangezien tweederde van de Amerikaanse economie bestaat uit consumentenbestedingen. Je hebt een probleem als er niet genoeg mensen zijn om je producten te kopen.

Traditionele genderrollen zijn nuttig bij het aanpakken van beide problemen, door het idee te promoten dat vrouwen zowel de arbeidsmarkt verlaten als meer kinderen krijgen. Elites zoals Musk beseffen dat het versterken van traditionele genderrollen vrouwen stimuleert om te accepteren dat ze geen baan hebben en economisch afhankelijk zijn van een partner. Dit is een manier om de komende externe schok voor het systeem te doorstaan, en om meer kinderen te krijgen, wat belangrijk is om een ​​dalende consumptie te voorkomen.

Meagan Day

Is hun idee dat het sturen van vrouwen naar huis de beroepsbevolking voldoende zal doen krimpen om de lonen van de overgebleven werknemers (mannen) te verhogen en daarmee het mythische gezin met één inkomen nieuw leven in te blazen?

Kristen R. Ghodsee

Ja, in theorie, want een kleinere beroepsbevolking betekent opwaartse loondruk. Maar er zijn andere effecten, en daar komt de Hobbesiaanse theorie om de hoek kijken. Als je één patriarch hebt met een gezinsinkomen, versterkt dat het traditionele patriarchale kerngezin, dat gehoorzaamheid afdwingt bij vrouwen en kinderen die voor materiële ondersteuning afhankelijk zijn van de vader.

Dit creëert een patriarchale gezinsdynamiek die mensen traint om onderdanig te zijn aan willekeurig gezag, afwijkende meningen dempt en de autonomie en het vermogen van vrouwen om uit misbruiksituaties te komen, aantast. We weten eigenlijk niet zeker of het terugsturen van vrouwen de lonen van mannen zou verhogen, vooral niet met zo’n ingrijpende schok als AI. Maar zelfs als dat wel zo zou zijn, zouden de culturele problemen ondraaglijk zijn vanuit het perspectief van vrouwenrechten.

Meagan Day

We hebben het gehad over wat er in de hoofden van de elite omgaat, maar hoe zit het met gewone mensen? Waarom consumeren gemiddelde vrouwen content over travestieten?

Kristen R. Ghodsee

Het is niet goed, leuk of aardig om een ​​Amerikaanse arbeider te zijn. Kapitalisme is waardeloos. Veel werkende vrouwen hebben het niet naar hun zin. Ze zijn geïntrigeerd door alternatieven, maar die zijn er niet, dus zoeken ze hun heil in een geromantiseerd verleden.

Het heeft nu een nieuw gezicht, maar het is niet helemaal nieuw. Ik herinner me nog dat er, toen Trump in 2016 werd verkozen, een peiling was waarin Amerikaanse vrouwen werd gevraagd of ze net als Hillary Clinton of Melania Trump wilden zijn. Melania’s imago – luierend bij het zwembad in haar badpak met een grote Gucci-zonnebril – won het van de hoogopgeleide politica Hillary Clinton. Het is niet goed, leuk of aardig om een ​​Amerikaanse werknemer te zijn. Kapitalisme is waardeloos. Veel vrouwen op de arbeidsmarkt hebben het niet naar hun zin.

Dit weerspiegelt een vorm van vrouwenhaat in de Amerikaanse cultuur die nooit echt is verdwenen en die vrouwen zelf internaliseren. Meisjes groeien op met Assepoesterverhalen van allerlei aard – van de originele Disney-versie tot  Pretty Woman  – over hoe ze door een rijke man worden uitgekozen en gered van een leven vol brute, afschuwelijke arbeid. Deze verhalen zijn krachtig.

Mensen willen gerespecteerd worden, en in de kapitalistische samenleving is die waardering gekoppeld aan rijkdom – rijkdom in geld, maar ook rijkdom in tijd. De inhoud van de travestiet is rijkdomsporno, maar dan van een andere soort. Het is allemaal gebaseerd op het bestaan ​​van een goed verdienende echtgenoot.

Meagan Day

Ben je bekend met de ‘soft life’-trend? Het is social media content, voornamelijk van en voor vrouwen uit de generatie Z en millennials, over een ‘soft leven’ leiden: werk niet zo hard, span je niet in, stop met haasten, doe het rustiger aan, ontspan. Het is vooral sterk geësthetiseerde content over het drinken van groene sappen en zelfzorg.

Het is niet zo ideologisch als de inhoud van een traditionele vrouw, maar het spreekt wel dezelfde onvrede met werk aan. Het is aantrekkelijk. Maar de realiteit is dat een echt ‘soft leven’ onder het kapitalisme een rijke echtgenoot of rijke ouders vereist. Het is niet mogelijk om zo te leven zonder een deel van de met moeite verworven onafhankelijkheid en autonomie op te geven. Gezien de werkdruk in het algemeen, om nog maar te zwijgen van de balans tussen werk en gezin, vragen sommige vrouwen zich oprecht af of dat beroep de moeite waard is.

Kristen R. Ghodsee

Het is triest, want er is hier bijna sprake van een ontluikende antikapitalistische impuls die wordt gekaapt voor reactionaire doeleinden. Het gevoel dat je krijgt als je naar de uitbuitende klassenverhoudingen van het kapitalisme kijkt en denkt: “Ik wil hier niet meer aan meedoen”, zou kunnen leiden tot collectieve organisatie, maar in plaats daarvan verwordt het tot individuele ontsnappingsfantasieën. De weg van de traditionele rechtvaardigheid lijkt makkelijker en sociaal acceptabeler dan je aansluiten bij een politieke organisatie en vechten voor rechtvaardigheid.

De waarheid is dat links wel degelijk goede antwoorden heeft op de vragen waar vrouwen mee worstelen, zoals het combineren van werk en gezinsleven, of zelfs het krijgen van kinderen, als ze dat willen. Rechts daarentegen heeft niet echt goede antwoorden.

Er is die misogyne opvatting dat feminisme vrouwen egoïstisch heeft gemaakt, dat ze niet doen wat ze van nature zouden moeten doen – kinderen krijgen – en in plaats daarvan “kinderloze kattenvrouwtjes” worden. Maar vrouwen zijn rationele wezens die kijken naar de arbeidsmarkt, de kosten van het opvoeden van kinderen, het gebrek aan overheidssteun en alle afwegingen die ze zouden moeten maken, en sommigen kiezen ervoor om geen kinderen te krijgen.

In Oost-Duitsland en Bulgarije, onder het socialisme, subsidieerde de staat kinderopvang. Er waren kinderbijslag, betaald ouderschapsverlof met behoud van baan en andere gezinsvriendelijke maatregelen. Dat was een systeem dat vrouwen ondersteunde om te werken en kinderen te krijgen als ze dat wilden, en de meesten deden beide. Belangrijker nog, tijdens een enquête gaven de meeste vrouwen aan dat ze  beide wilden  doen.

Toen die bedrijven met de introductie van het kapitalisme werden geprivatiseerd, verdwenen die middelen. Ambtenaren probeerden vrouwen thuis te dwingen, denkend: “In plaats van dat de staat voor deze diensten betaalt, zullen vrouwen het gratis doen, want dat is wat vrouwen horen te doen.” Ze geloofden oprecht, net als rechts in Amerika vandaag de dag, dat de meeste vrouwen gelukkiger zouden zijn thuis met hun kinderen, yoga doen, soapseries kijken, zuurdesem maken of koeien melken. Ze dachten: “We sturen vrouwen naar huis om werk te doen waar we anders voor betalen, ze zullen meer kinderen krijgen en iedereen zal gelukkiger zijn.” Vrouwen thuis dwingen zonder investeringen in overheidssteun zal het geboortecijfer verlagen, niet verhogen.

Maar het bewijs spreekt dit tegen. Bulgarije  is volgens de Verenigde Naties het snelst krimpende land ter wereld door emigratie en zeer lage geboortecijfers, en dit is al  sinds  de invoering van het kapitalisme het geval. We zien vergelijkbare patronen in Zuid-Korea en Japan. Zodra vrouwen economisch onafhankelijk zijn en zelf beslissingen kunnen nemen over hun leven, betekent het krijgen van een kind dat ze die autonomie verliezen, tenzij er massale overheidssteun is. Historisch bewijs  suggereert  dat het terugsturen van vrouwen naar huis zonder dergelijke investeringen de geboortecijfers zal verlagen in plaats van verhogen.

Meagan Day

De ideeën van rechts zijn misschien niet functioneel, maar ze zijn nog steeds aantrekkelijk voor mensen die wanhopig op zoek zijn naar een alternatief voor de onhoudbare huidige situatie. Hoe kunnen we vrouwen die willen ontsnappen aan de werkdruk onder het kapitalisme ervan overtuigen om te kijken naar een progressieve toekomst in plaats van een reactionair verleden?

Kristen R. Ghodsee

Er is een prachtig essay van Nadezjda Kroepskaja uit ongeveer 1899, getiteld ” De Arbeidster “, over wat te doen met Russische boerenvrouwen die grotendeels analfabeet en politiek onwetend waren. Ze stelt dat vrouwen alleen gepolitiseerd raken door politieke evenementen bij te wonen – je moet mensen samenbrengen, en wanneer een vrouw de kracht van haar kameraden voelt, begrijpt ze plotseling haar macht. Hoe vaker ze aanwezig is, hoe radicaler ze wordt.

Liberale feministen zijn kortzichtig als ze denken dat je mensen kunt overtuigen dat de wereld anders zou kunnen zijn. We moeten begrijpen dat mensen, na de basisbehoeften – zoals water, onderdak, voedsel, gezondheidszorg en onderwijs – respect het meest nodig hebben. Ze moeten zich onderdeel voelen van een gemeenschap die hen liefheeft, bewondert en waardeert. De ervaring van deel uitmaken van die gemeenschap kan hun bewustzijn razendsnel veranderen. Het is het tegengif tegen het geïsoleerd scrollen op sociale media en het vallen in een valkuil van traditionele vrouwen.

Dit moet op de grond beginnen: door bijeenkomsten te organiseren waar mensen kunnen praten en elkaar kunnen leren kennen, of gewoon samen wat kunnen gaan drinken en over politiek en hun leven kunnen praten. We moeten creatief zijn. Het doel is om een ​​platform te creëren waar vrouwen hun persoonlijke problemen kunnen verbinden met het bredere systeem. Want als we dat niet doen, zal rechts misbruik maken van de onvrede van vrouwen om hun agenda te promoten, en dat is wat we vandaag de dag zien.