De betogers die het Capitool bestormden op 6 januari 2021 hebben dat gedaan na “aanmoedigingen” door Donald Trump. Dat zegt Bennie Thompson, de Democratische voorzitter van de commissie die de bestorming onderzoekt, bij de start van de eerste openbare hoorzitting.
“Het geweld was geen ongeluk, maar Donald Trumps laatste poging om overeind te blijven”, zei Thompson. En opvallend: dochter Ivanka Trump lijkt niet meer te geloven in verkiezingsfraude.
Donald Trump was het middelpunt van een wijdvertakte samenzwering om de resultaten van de presidentsverkiezingen ongedaan te maken en dat mondde uit in een “poging tot staatsgreep”. Voorzitter Bennie Thompson, een Democraat uit Mississippi, wond er geen doekjes om toen hij tijdens de eerste openbare hoorzitting omschreef wat er tijdens de bestorming van het Capitool gebeurd was in Washington.
BEKIJK – Voorzitter Bennie Thompson: “Ik kom uit een deel van het land waar mensen de acties van de slavernij, de Klu Klux Klan en lynchpartijen rechtvaardigen. Ik word aan dat duistere verleden herinnerd.”
Wat is er toen gebeurd?
Op 6 januari 2021 bestormden honderden mensen het Amerikaanse parlement, uit ontevredenheid over de uitkomst van de presidentsverkiezingen, gewonnen door Joe Biden. Ze werden aangemoedigd door Donald Trump. Vier mensen kwamen om het leven, van wie er een werd doodgeschoten door de politie. Vier politieagenten die bij de verdediging van het complex betrokken waren, pleegden later zelfmoord. Meer dan honderd mensen raakten gewond.
Ivanka Trump “accepteert” stelling dat er geen verkiezingsfraude is gepleegd
Op het moment van de bestorming was duidelijk dat Joe Biden de winnaar was van de verkiezingen, maar Trump hield vol dat er op grote schaal was gefraudeerd. Na bijna een jaar onderzoek opende de hoorzitting van de onderzoekscommissie met het tonen van fragmenten uit gesprekken met leden uit de naaste omgeving van oud-president Trump.
Zo was er een getuigenis te zien van de voormalige minister van Justitie Bill Barr. Hij zei dat de beweringen van de voormalige president dat de verkiezingen waren gestolen, ongegrond waren.
“We kunnen niet leven in een wereld waarin de zittende regering aan de macht blijft op basis van haar opvatting, niet ondersteund door specifiek bewijs, dat er fraude is gepleegd bij de verkiezingen”, zei de voormalige minister.
Iets later volgde ook Ivanka Trump, de dochter van de ex-president. Zij “aanvaardde” de verwerping door Barr van de samenzweringstheorie van haar vader.
BEKIJK – De getuigenis van Bill Barr gevolgd door de reactie van Ivanka Trump:
“Uitgekiend plan van Trump”
Volgens de Republikeinse vicevoorzitster van de onderzoekscommissie Liz Cheney was er een “uitgekiend plan” van de toenmalige president om de verkiezingsuitslag te veranderen. De aanzet voor de bestorming was een tweet van Trump, aldus Cheney, waarin hij zijn aanhangers opriep naar Washington te komen. “Het zal wild worden”, schreef hij in die tweet.
Toen Trump-aanhangers op 6 januari 2021 scandeerden dat ze vicepresident Pence wilden ophangen, reageerde Trump daar positief op, zei Cheney. De Republikeinse deelde daarop de reactie van Trump volgens zijn eigen adviseurs: “Het is zijn verdiende loon”. De zaal leek zichtbaar geschrokken.
BEKIJK – Liz Cheney vertelt hoe de toenmalige president Trump reageerde toen zijn aanhangers “Hang Mike Spence” scandeerden:
De commissie toonde ook fragmenten van een documentairemaker die leden van de extremistische militie Proud Boys volgde. Uit getuigenissen blijkt dat de leiders van de Proud Boys en de Oath Keepers elkaar aan de vooravond van de bestorming in een parkeergarage in Washington hebben ontmoet. “Trump heeft me maar twee dingen gevraagd: op hem stemmen en op 6 januari komen”, vertelde een lid van de Proud Boys aan de commissie.
Ik gleed uit over het bloed van mijn collega’s.
Caroline Edwards, politieagente
Eén van de meest schokkende getuigenissen kwam van Caroline Edwards, een politieagente die erbij was die avond en zelf gewond geraakte. Ze vertelde hoe de politie door de massa werd teruggedrongen en vergeleek het met een oorlogssituatie. “Ik gleed uit over het bloed van mijn collega’s.”
Heksenjacht
Oud-president Trump zelf reageerde intussen via zijn social mediakanaal. Hij meent dat de onderzoekscommissie weigert om positieve getuigenissen te laten horen en niks zegt over de massale verkiezingsfraude. Ook in Republikeinse kringen werd al gereageerd.
Volgens onze correspondent Björn Soenens blijven veel Republikeinse politici erbij dat het een ‘heksenjacht’ is. “Ze gaan het proberen spinnen dat de onderzoekscommissie tijdverlies is. Maar het werk van die commissie is nog niet afgelopen. Het is de bedoeling om de link tussen het toenmalige Witte Huis en de extreme milities aan te tonen.”
De eerste openbare hoorzitting werd rechtstreeks in primetime uitgezonden door de grote nieuwszenders, behalve door het conservatieve Fox News. De onderzoekscommissie bestaat uit zeven Democraten en twee Republikeinen. De komende weken zijn er meer hoorzittingen gepland om de onderzoeksresultaten te presenteren. Daarin zou sprake zijn van een zevenpuntenplan waarmee Trump met voorbedachten rade een machtsgreep wilde plegen.