Trumps ‘wederzijdse tarieven’ escaleren economische oorlog tegen de wereld

De invoering van het nieuwe Amerikaanse tariefstelsel dat president Trump gisteren presenteerde, is een economische oorlogsverklaring aan de rest van de wereld.

Trump Het is voortgedreven door twee onderling verbonden doelstellingen. Op economisch vlak probeert het honderden miljarden dollars aan tariefverhogingen binnen te halen, die uiteindelijk worden betaald door Amerikaanse bedrijven en consumenten, om de steeds slechter wordende handels- en financiële positie van de VS te versterken, terwijl het zijn wereldwijde economische rivalen, met name China, verzwakt om zijn handelspositie te verbeteren.

Het doel is ook om de militaire capaciteit van de VS te vergroten door middel van tarieven waarmee bedrijven, zowel binnen- als buitenlands, worden gedwongen hun activiteiten op Amerikaanse bodem uit te breiden. Een groot deel van de activiteiten is nodig om het leger te bevoorraden.

Onder het nieuwe regime zal de VS “wederkerige tarieven” opleggen aan een reeks landen. Het tarief wordt niet bepaald door het tarief dat daadwerkelijk wordt geheven op Amerikaanse export.

In plaats daarvan is er een nummer toegekend aan elk van de betrokken landen. Dit omvat niet alleen het tarief dat wordt geheven op Amerikaanse export, maar ook alle maatregelen zoals subsidies, regelgeving, bioveiligheidsmaatregelen voor landbouwproducten en de waarde van de munteenheid, waarvan de VS vindt dat ze hetzelfde effect hebben als een tarief om de VS te discrimineren.

Het wederkerige tarief dat in rekening wordt gebracht, is vastgesteld op de helft van dat aantal. Dus voor China, een belangrijk doelwit van het nieuwe regime, is het nummer dat door Amerikaanse economische functionarissen aan het land is toegewezen 67, en het wederkerige tarief zal 34 procent zijn. Dit komt bovenop het tarief van 20 procent dat al op Chinese goederen is opgelegd, waardoor het totale tariefniveau op 54 procent komt.

Een van de directe gevolgen van de tariefsverhoging, die op 9 april ingaat, is een flinke prijsstijging voor een groot aantal goederen die in China worden geproduceerd en door Amerikaanse consumenten worden gekocht.

De Europese Unie, die Trump heeft bekritiseerd als een organisatie die is opgericht om de VS te ‘neuken’, heeft nummer 39 gekregen en de tarieven zullen 20 procent bedragen.

Zuidoost-Aziatische landen, waarvan er een aantal een productiecentrum zijn geworden voor veel bedrijven die proberen te ontsnappen aan de gevolgen van handelsverboden op China, worden nog harder getroffen. Het tarief voor Thailand bedraagt ​​36 procent, Maleisië 24 procent en Vietnam 46 procent.

Het tarief voor Zuid-Korea, dat al getroffen is door het tarief van 25 procent op “buitenlandse” auto’s, dat om middernacht in werking trad, zal 25 procent zijn. En de lijst gaat maar door.

Alle landen die niet worden getroffen door een “wederkerig tarief” krijgen een tarief van 10 procent opgelegd op hun export, in een maatregel die er deels op gericht is om te voorkomen dat bedrijven een deel van hun activiteiten verplaatsen naar landen die niet specifiek door de VS worden aangevallen. Nu is er geen plek meer ter wereld waar ze heen kunnen.

Trump begon zijn presentatie van het nieuwe tariefstelsel in de rozentuin van het Witte Huis met zijn inmiddels gebruikelijke tirade tegen de rest van de wereld.

“Al tientallen jaren wordt ons land geplunderd, geplunderd, verkracht en geplunderd door landen dichtbij en ver weg, zowel door vrienden als vijanden,” zei hij, en later merkte hij op dat in sommige gevallen vrienden erger waren dan vijanden.

“Jarenlang werden hardwerkende Amerikaanse burgers gedwongen om aan de zijlijn te blijven staan ​​terwijl andere landen rijk en machtig werden, grotendeels ten koste van ons, maar nu is het onze beurt om te floreren.”

De herhaalde beweringen van Trump dat de tariefmaatregelen een nieuw gouden tijdperk voor de VS zullen opleveren, zijn echter fictie. Ze zullen de inflatie niet omlaag brengen, maar de prijzen van een groot aantal goederen verhogen. De autotarieven zullen de prijzen van auto’s met $ 3.000 tot $ 10.000 verhogen.

Duizenden banen zullen verloren gaan en alle nieuwe fabrieken die in de VS worden opgezet, zullen sterk geautomatiseerd zijn en slechts een beperkt aantal arbeidskrachten nodig hebben om kosten te besparen.

Bovendien bestaat de zogenaamde “American-made” niet. Elke auto ter wereld, ook in de VS, is het product van een complexe internationale arbeidsverdeling. Bijvoorbeeld, de Ford F-150 pick-up truck, een van de standaarddragers voor wat als een “Amerikaanse” auto wordt beschouwd, bestaat uit duizenden onderdelen die van over de hele wereld worden geïmporteerd.

Trump beweert dat het nieuwe tariefstelsel een wondermiddel is dat zowel de Amerikaanse staatsschuld zal afbetalen als het handelsdeficit zal verkleinen.

Volgens Capital Economics wordt er echter geschat dat de verwachte opbrengsten uit de tarieven hooguit 800 miljard dollar zullen bedragen.

Alleen al de rentelasten op de Amerikaanse staatsschuld, die nu rond de 36 biljoen dollar liggen en nog steeds stijgen, bedragen elk jaar 1 biljoen dollar. Daarmee is het snel de grootste post op de begroting geworden.

Het handelsbeleid van de Trump-regering is intern tegenstrijdig. Enerzijds wil het de Amerikaanse exportmarkten uitbreiden door de waarde van de Amerikaanse dollar te verzwakken, waardoor Amerikaanse goederen goedkoper worden op de wereldmarkt. Maar het behoud van de reservevalutastatus, die Trump als een existentiële kwestie voor de VS beschouwt (het verliezen ervan, zo heeft hij gezegd, zou gelijkstaan ​​aan het verliezen van een oorlog), is afhankelijk van een sterke dollar.

Bovendien, hoezeer Trump ook teruggrijpt op president William McKinley en zijn tariefstelsel van begin 20e eeuw, de Amerikaanse economie is allang de nationale grenzen ontgroeid en afhankelijk van een groeiende wereldeconomie.

Maar de wereldeconomie, die al een van de laagste groeicijfers in decennia kent, staat nu op het punt om nog een grote klap te krijgen. Volgens berekeningen die eerder deze week in de Financial Times zijn gepubliceerd , zou de totale klap voor de wereldeconomie in de orde van $ 1,4 biljoen kunnen liggen als er, zoals vrijwel zeker is, vergeldingsmaatregelen komen.

Bovendien is er sprake van toenemende nervositeit op de financiële markten, die toch al in een kwetsbare toestand verkeren vanwege de stijging van de wereldwijde schuldenlast, zowel bij overheden als bij bedrijven.

Dit werd deze week uitgedrukt in de brief van Larry Fink, de CEO van BlackRock, ’s werelds grootste vermogensbeheerder, aan aandeelhouders. Hij zei dat “het protectionisme weer met kracht is teruggekeerd” en dat mensen in zijn gesprekken “bezorgder waren over de economie dan ooit tevoren.”

In het recente verleden moeten we de wereldwijde financiële crisis van 2008 en de financiële crisis van maart 2020 niet vergeten, waarbij de Amerikaanse markt voor staatsobligaties bevroor.

Trump legt het vergaande tariefregime op onder de International Emergency Economic Powers Act van 1977, aangenomen onder de Democratische regering van Carter, die hem de bevoegdheid geeft om een ​​nationale noodtoestand uit te roepen als er een “ongebruikelijke en buitengewone” dreiging van buiten de VS is die gevolgen heeft voor de nationale veiligheid, het buitenlands beleid of de economie.

Het zogenaamde Fact Sheet dat door het Witte Huis werd uitgegeven, zei dat de nationale noodsituatie het resultaat was van het grote en aanhoudende handelstekort. Het bedroeg $918 miljard in 2024, een stijging van 17 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.

De verklaring van het Witte Huis maakte duidelijk dat militaire overwegingen een centrale drijvende kracht zijn achter het nieuwe tariefstelsel. De “wederkerige tarieven” zijn gericht tegen landen “waarmee de VS de grootste handelstekorten heeft,” maar vrijwel elke keer dat economische zaken in het document ter sprake komen, worden ze gekoppeld aan militaire kwesties.

Er werd gesteld dat het ‘schadelijke’ economische beleid en de praktijken van handelspartners het vermogen van de VS om goederen te produceren voor het publiek en het leger ondermijnden, ‘en de nationale veiligheid bedreigden’.

“’Made in America’,” zo werd verklaard, “is niet zomaar een slogan – het is een economische en nationale veiligheidsprioriteit van deze regering.”

De Amerikaanse voorraden militaire goederen waren “te laag om verenigbaar te zijn met de nationale defensiebelangen”, en ontwikkelingen op het gebied van bio-productie, batterijen en micro-elektronica moesten worden doorgevoerd “om de defensiebehoeften te ondersteunen”.

De nadruk op niet-tarifaire belemmeringen, met name met betrekking tot China, werd uitgelegd door het rapport. Deze ondermijnen niet alleen het concurrentievermogen van de VS, maar bedreigen ook “de Amerikaanse economische en nationale veiligheid door onze afhankelijkheid van door het buitenland gecontroleerde toeleveringsketens voor cruciale industrieën en alledaagse goederen te vergroten.”

Het informatieblad schetst de kern van de economische oorlog.

“De IEEPA-order van vandaag”, zo luidde het, “bevat ook de bevoegdheid tot wijziging, waardoor president Trump het tarief kan verhogen als handelspartners wraak nemen of de tarieven kan verlagen als handelspartners belangrijke stappen ondernemen om niet-wederkerige handelsregelingen te herstellen en zich op het gebied van economische en nationale veiligheid op één lijn te brengen met de Verenigde Staten.”

Met andere woorden: ga in de rij staan, anders word je geraakt – en nog harder als je een vinger uitsteekt.

De tariefmaatregelen zijn niet alleen een voorbereiding op oorlog, dat zijn ze zeker, en in vroegere tijden had men ze kunnen beschouwen als een oorlogsdaad. Tegenwoordig zijn de grenzen tussen de staten van oorlog en vrede vervaagd, omdat de oorlog op economisch vlak direct verbonden is met de expansionistische drang van het Amerikaanse imperialisme, de dreigementen om Canada de 51e staat te maken, de voortdurende operaties om Groenland over te nemen en de toegenomen bombardementen op de Houthi’s in Jemen, om er maar een paar te noemen.