Heeft de wereld een ‘nieuw Twitter’ nodig? Het commentaar in de media en de politiek is daar zeker van sinds de god Musk het origineel kocht en vrijwel geen enkele ideologische steen onberoerd bleef. Hoewel er aanvankelijk grote verwarring heerste, bleef de beschamende stilte rond de onthullingen van de “Twitter-bestanden”nu voorbij, wat een heel moeras van censuur, chantage en manipulatie door politici en de media aan het licht bracht en Musk deed twijfelen of hij de winkel ooit onder controle zou krijgen.
Twitter (X), Dit is tot op de dag van vandaag nog steeds niet zeker. Als hij een achterdeur sloot om gebruikers te manipuleren, gingen er twee nieuwe open. De media voelden zich beroofd van hun geliefde speeltuin en statussymbolen (blauw vinkje). De elitaire uitstraling is niet langer te danken aan connecties of wordt heimelijk verkocht aan de hoogste bieder; in plaats daarvan kan iedereen nu voor acht dollar per maand een certificaat van echtheid en andere diensten kopen. Hoe durf je, Elon, journalistieke hulpmiddelen zo goedkoop te verkopen!
Sindsdien hoopt de journalistiek dat er snel gras zal groeien over de overname en de omringende omstandigheden, zo dik en sterk dat het de nieuwe mediaverhalen kan ondersteunen die zijn bedacht voor het ooit geliefde en nu gehate blauwe vogeltje. Ze gaan ongeveer zo: vóór de vijandige overname van Musk was Twitter een toevluchtsoord van de waarheid waar alle ideeën en informatie zich vrijelijk konden ontwikkelen. Iedereen hield van elkaar, lammeren en leeuwen wisselden saladerecepten uit en allerlei soorten geheime diensten beefden bij de onthullingen van dappere journalisten met blauwe sterren.
Maar toen veranderde alles toen de duistere en controversiële multimiljardair…je weer achter de spar vandaan kunt komen, beste lezers. Want zoals we weten, was het precies andersom. Dat weerhield ZEIT er natuurlijk niet van om een van haar jonge journalistieke hoopvolle mensen, Sasan Abdi-Herrle, de opdracht te geven precies zulke onzin te schrijven en vanaf het begin hardop de vraag te stellen: heeft de wereld een nieuw Twitter nodig ?
“Laten we beginnen met een verreikende claim: de wereld heeft een sociaal netwerk nodig dat binnen enkele seconden informatie, classificaties en meningen levert. En Threads van het metabedrijf van Mark Zuckerberg zou dat netwerk kunnen zijn.”
‘Classificaties’ is de korte vorm van ‘wat moet je ervan denken’ en beschrijft die extra klodder opinieboter op het bruine brood van het nieuws. Er is ergens brand, voorbijgangers worden neergestoken, de gemoederen ‘koken’ in een Berlijns buitenzwembad…? Mijn hemel, hoe kun je dit nieuws ooit begrijpen tenzij een professional op het gebied van vuur, messen en klimaatverandering het classificeert op basis van actuele onderzoeken en onderzoeken en er een mening over geeft? Denk maar aan het water en de molens! Hadden we maar de oude, goede Twitter terug!
“Om je te helpen dit te begrijpen, volgen hier een paar vragen die je jezelf onlangs zou kunnen stellen als iemand die geïnteresseerd is in de wereld. 1) Wat gebeurde er in Rusland tijdens de poging tot staatsgreep van Wagner? 2) Wat zeggen wetenschappers over de alarmerende opwarming van de oceanen? 3) Hoe verloopt het politieke debat over de warmtewet? 4) Zijn de bezuinigingen op de ouderschapsuitkering een klap voor de gelijkheid of gewoon oké? Totdat Elon Musk het overnam, had je op Twitter een mengelmoes van informatie en antwoorden op deze en vele andere vragen kunnen vinden.”
Het spijt me, wat? Hadden we dit allemaal in 2021 op Twitter kunnen vinden? Dit is uiteraard onzin. 1) de hele wereld stond zelfs in 2023 op verlies toen het gebeurde. 2) de wetenschappers zijn verbaasd dat de oceanen (vooral de Stille Oceaan) integendeel nog steeds aan het afkoelen zijn in plaats van warmer te worden . 3) en 4) noch de oude, noch de nieuwe Twitter leggen enige beperkingen op, waar de ZEIT-auteur duidelijk niet blij mee was .
Maar laten we het gewoon doen zoals hij en mentaal door de tijd reizen, terug naar de gouden eeuw, toen Twitter nog niet onderworpen was aan de duistere Musk. En we stellen vragen die Twitter destijds had kunnen beantwoorden als het zo vrij en geweldig was geweest als Sasan Abdi-Herrle ons wil laten geloven.
Terug naar 2020/21
1) Hoe verloopt het onderzoek van de FBI naar de beschuldigingen van omkoping, vriendjespolitiek, prostitutie, drugshandel en verraad van geheimen tegen Hunter, Jim en Joe Biden na analyse van de documenten op Hunters laptop? 2) Hoe verklaart de ‘wetenschap’ de opwarming van de atmosfeer van Mars, die tegelijkertijd plaatsvindt met de uitsluitend antropogene opwarming van de aarde?
Musk heeft hier zeker de hand in, daar wil hij immers naartoe! 3) Waarom was het Noordpoolgebied in de zomers van 2020/21 nog niet ijsvrij? Leest ze de krant niet? En tot slot 4), hoe goed, effectief en vrij van bijwerkingen zijn de Covid-remedies? Wat hebben de uitvinders precies getest in hun klinische onderzoeken en wat niet? Waar komt het virus vandaan en hoe goed beschermt de natuurlijk verworven immuniteit vergeleken met de eerste, tweede, derde of achtste schoppen?
Vragen op vragen waarop het oude Twitter geen of slechts één antwoord had, als dergelijke vragen niet onmiddellijk tot de vraag en het verwijderen van de vraagsteller leidden. In het beste geval stuitte je op dubieuze factchecks van stroman-ngo’s die betrokken waren bij het assortiment parasitaire maretak, bevond je je beperkt in je bereik en kreeg je een stortvloed aan kritiek van verslaggevers, verklikkers en agitatoren te verduren.
Of om het anders te zeggen in de richting van Sasan Abdi-Herrle: wat moet je ’s ochtends in je ontbijtgranen of ’s avonds in je thee hebben om de gecensureerde, bespioneerde, privacy respecterende en FBI-agenten te zien? De CIA controleerde Twitter als een toevluchtsoord van vrijheid voordat Musk het tekenen overnam, als een bron van een mengelmoes van de beste informatie en een amfitheater van geanimeerd discours?
De journalistieke countryclub
Het verdriet in de politiek en de media dat Musk hun prachtige blaas heeft doorboord, is al enige tijd voelbaar.
“En toch mogen we de waarde van Twitter en de kracht van een potentiële opvolger [waarmee we uiteraard Threads bedoelen] niet negeren. Want ook al is het aantal gebruikers klein vergeleken met Facebook of Instagram: Twitter had effect [let op de verleden tijd, noot d. Auteur] buiten zijn grenzen.
In plaats van in de klassieke media werd daar vaak vooraf en achteraf over onderwerpen onderhandeld. Politici vertrouwden op tweets en maakten hun beslissingen eerst openbaar op Twitter; NGO’s en journalisten gebruikten de informatie om hun onderwerpen vast te stellen en redactionele beslissingen te nemen. Wat er op Twitter stond, zou, in ieder geval via bendes, ook ‘normale mensen’ kunnen treffen.
Normale mensen, tenminste via banden. Zelden werd neerbuigendheid zo bot gecommuniceerd. Wat zouden ‘de burgers daar buiten’ zijn zonder hun uitleggers, classificatoren en opiniemakers. Twitter was klein, maar behoorde volledig toe aan de filers.
De regels van Twitter legden hen geen beperkingen op, de censuur had geen invloed op hen, maar beschermde hun verhalen, en geloofwaardigheid en reputatie kwamen in de vorm van een klein blauw vinkje dat voor ‘normale mensen’ bijna onmogelijk te bereiken was. Twitter was de journalistieke countryclub en het embleem op de revers vertelde de “gewone mensen” voor de etalages: je hoort er niet bij, je mag alleen maar kijken.
Stervend platform
“Nu is Elon Musk volhardend in het verspillen van deze prominente rol. Iedereen die vandaag Twitter opent, zal een uitstervend platform vinden. Veel invloedrijke stemmen hebben hen verlaten. Het algoritme levert geen harde informatie meer op, maar eerder ideologie en vooral een hoop bullshit. Er zijn ook technische problemen en enkele afwijkingen in de gebruikersinterface. Musks utopie van de vrijheid van meningsuiting blijkt steeds meer een libertaire dystopie te zijn.”
Het stervende platform verkeert vreemd genoeg nog steeds in goede gezondheid. Wat het verkeer dempt, zijn de barrières die zojuist zijn opgeworpen voor datamining daar. Nieuwe functies, zoals de mogelijkheid om video’s via Twitter te streamen, zorgen voor een groot bereik van mensen zoals Tucker Carlsonom hun publiek te vinden. Veel invloedrijke stemmen die van het platform werden verbannen, zijn teruggekeerd van hun verbanning, terwijl anderen nu leren dat hun invloed vaak niet zo groot was als ze dachten.
Het Twitter-algoritme dat ‘solide informatie’ verschafte, was een grap en zo gemanipuleerd dat het uiteindelijk alleen maar ideologie en onzin opleverde en vooral één doel diende: het controleren van echte trends en, indien nodig (meestal gedefinieerd door de Amerikaanse drieletterige autoriteiten) of voorkomen. Ik houd in ieder geval veel meer van Musks libertaire idee van vrijheid van meningsuiting dan van de Twitter van de oude journalist, die werd bepaald door politieke macht en censuur.
“Het resulterende gat doet pijn – en Threads heeft alles wat nodig is om het op te vullen. Een voordeel zou kunnen zijn dat de verantwoordelijken het wiel niet opnieuw willen uitvinden. Threads is een ‘serieus beheerde versie van Twitter’, kondigde Meta bescheiden aan vóór de lancering. En de app, die door de fusie met Instagram binnen een paar dagen ruim 100 miljoen gebruikers heeft aangetrokken, voelt eigenlijk aan als een nette, beschaafde versie van zijn blauwe concurrent.”
Terwijl het oude Twitter nog een kleine maar fijne zeepbel van hoogwaardige journalistiek was, is de omvang plotseling een argument. Het valt nog te bezien wat we moeten denken van het snelgroeiende aantal gebruikers op threads. Registratie vindt plaats via Instagram en Threads gaat een permanente relatie aan met het Insta-account. Als je het Threads-account verwijdert, is het Insta-account ook verdwenen.
Velen zullen zich hebben aangemeld om hun gebruikersnaam te reserveren, maar zonder hashtags, zonder zoeken naar inhoud, zonder trends en directe berichten is het gebruik nog steeds zeer beperkt. Het enige waar Threads-gebruikers niet zonder hoeven, is censuur vanaf het begin. Het tijdschrift voelt zich meteen weer thuis op Twitter.
Tegen de EU-regels
De Threads-app is nog niet eenvoudig te gebruiken in de EU. Functionarissen voor gegevensbescherming voelen zich niet op hun gemak met de 1-2-Fix-overdracht van gegevens vanaf een ander netwerk (Instagram) om een Threads-account aan te maken. Het grappige is dat het commentaar dat Musk uit de Twitter-hemel heeft verdreven zich altijd uitspreekt tegen de EU en haar obsessie met regulering en betutteling van burgers.
Hier kunnen de zaken echter niet snel genoeg gebeuren zodat de Europese Commissie eindelijk de “Go!” kan geven voor de langverwachte Twitter-vervanging. Ja, je gebruikt zelfs allerlei trucs en trucs om toegang te krijgen tot zo’n threads-account, terwijl je de toepasselijke EU-wetgeving inzake gegevensbescherming omzeilt. Ik had niet verwacht dat deze statism-fans zo resistent zouden zijn tegen het EU-centralisme en de Network Enforcement Act. Proost!
Ondertussen vegen de door Musk teleurgestelde journalisten op Mastodon de spinnenwebben uit hun smalle, eenzame bubbels en houden ze Twitter nog steeds in de gaten. En al was het maar om boos te worden op het plebs met de nieuwe blauwe Twitter-vinkjes, omdat deze nu officieel als servicepakket worden verkocht in plaats van via initiatie te worden toegekend aan geselecteerde adepten van het huidige verhaal. Markteconomie in plaats van nepotisme – en dat van een kapitalist! Hoe durf je, Elon!
Maar de grootste critici van de hooks mogen niet naar gisteren vragen. Want ook al heeft ZEIT-auteur Sasan Abdi-Herrle nooit een blauw vinkje gehad, veel van zijn collega’s missen hem enorm. Ook een snelle blik in het verleden helpt bij de juiste indeling. Gebruik de Wayback Machine om naar de blauwe vinkjes op de profielen van gisteren te zoeken.