De meest geminachte bevolkingsgroep vandaag de dag zijn ongetwijfeld de complotdenkers. Met name door weldenkend Nederland wordt er steevast laatdunkend geschreven over deze gekkies, die zelfs als een gevaar voor de samenleving worden beschouwd, hoewel er ook wel verlichte journalisten zijn die “het gesprek met ze aan willen gaan”.
Ik moet dan altijd denken aan Mart Smeets, ook zo’n monument van de gevestigde orde, die toch aardig in zijn hemd stond toen bleek dat de door hem jarenlang verafgode held Lance Armstrong al die tijd keihard had samengezworen met een klein groepje mensen om zichzelf van doping te voorzien.
Je moet wel bijzonder naïef zijn, denk ik dan, om niet in complotten te geloven.
Zijn er werkelijk mensen die geloven dat de machtigen der aarde niet op slinkse wijze proberen hun politieke en financiële belangen veilig te stellen? Zijn er journalisten die zoiets geloven?
Zijn er bijvoorbeeld mensen die echt geloven dat Jeffrey Epstein zelfmoord kon plegen omdat de camera’s in zijn cel het toevallig niet deden en de bewakers in slaap waren gevallen? Dit in zo’n beetje de zwaarst beveiligde gevangenis van de V.S., waar maffia-kopstukken van de Gambino familie, de Mexicaanse drugsbaron Joaquín El Chapo Guzmán en berucht wapenhandelaar Viktor Bout ooit werden vastgehouden?
Is er iemand die echt gelooft dat president Kennedy door een “lone gunman” werd doodgeschoten – die prompt daarna zelf door een andere “lone gunman” werd geliquideerd? Lee Harvey Oswald was een ex-marinier en zelfbenoemde Marxist die naar de Sovjet-Unie overliep, drie jaar daar verbleef (in die tijd geen eenvoudige zaak), toch gewoon weer het land in mocht, en vervolgens contacten had met Cubaanse en Russische geheim agenten. Klinkt niet echt als een “lone gunman”.
Belangrijker is dat er alle reden was om JFK uit de weg te ruimen. Hij heulde met de Sovjets (hij had gezorgd dat er een einde kwam aan bovengrondse kernproeven en had de Amerikaanse kernrakketten in Turkije weggehaald onder Sovjet-druk), hij had de anti-Castro Cubanen in de steek gelaten (bij de Bay of Pigs operatie), hij wilde de V.S. terug laten trekken uit Vietnam, en had letterlijk bezworen de CIA in duizend stukken te scheuren – om maar een paar aanleidingen te noemen.
Hij was overigens niet te beroerd om diverse moordaanslagen op Castro goed te keuren – met vergiftigde tandpasta en dat soort fratsen.
Of denkt u nu dat dit ook weer een complot-theorie is? Nee, gewoon geboekstaafde geschiedenis gebaseerd op gedeclassificeerde CIA documenten. Je kunt het ook gewoon lezen in standaard geschiedenisboeken, zoals Legacy of Ashes, The History of the CIA (2007), geschreven door New York Times journalist en Pullitzer Prize winnaar Tim Weiner.
De complotten die door de CIA werden gesmeed tijdens de jaren van de Koude Oorlog zijn legendarisch. “Covert action” heette dat en het was officieel beleid. De meester-samenzweerders in die tijd waren de Dulles broertjes – John Foster Dulles, minister van Buitenlandse Zaken onder Eisenhower en Allen Dulles, hoofd van de CIA (zie ook de magistrale boeken van historicus Stephen Kinzer over deze periode.)
Het eerste befaamde complot – dat tot op de dag vandaag repercussies heeft – vond plaats in 1953 in Iran waar geheim agent Kermit Roosevelt (neefje van) de internationaal beroemde, geliefde premier Mohammed Mossadeq, die de olie-industrie wilde nationaliseren, af wist te zetten door een “revolutie” te ontketenen met heel veel smeergeld. Dat deze coup werd gevolgd door 25 jaar terreur van de Sjah, wiens martelkamers grensden aan de ambassade van de V.S. in Teheran, mocht de pret niet drukken.
De CIA-agent Adam Malik was minister van buitenlandse zaken en vice-president onder Soeharto in Indonesië. Hij werd later voorzitter van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
In 1954 volgde een andere democratische gekozen leider, Jakob Arbenz, in Guatemala, die door een CIA-coup werd verwijderd, gevolgd door tientallen jaren burgeroorlog en honderdduizenden doden. Guatemala was het domein van de United Fruit Company, een machtig Amerikaans concern dat werd vertegenwoordigd door het advocatenkantoor Frost & Sullivan – waar John Foster Dulles carrière maakte.
Wegens groot succes werd deze tactiek geprolongeerd: in Argentinië, Congo (waar Patrice Lumumba werd vermoord en de gruwelijke dictator Mobutu in het zadel werd geholpen), Indonesië (400.000 “communisten” vermoord), Irak (waar de partij van Saddam Hussein in het zadel werd geholpen), Vietnam natuurlijk (waar president Ngo Dinh Diem werd vermoord en de aanleiding voor de oorlog een gefabriceerd incident was in de Golf van Tonkin), Chili, Haïti, Ecuador, El Salvador, Panama, Peru, de Filippijnen, Dominicaanse Republiek, Venezuela, Pakistan, Afghanistan (Amerikaanse steun voor de Jihad begon al in 1957), Bolivia, Columbia, Laos, Jordanië, Libanon en dan vergeet ik er vast nog een heleboel.
De CIA-agent Adam Malik was minister van buitenlandse zaken en vice-president onder Soeharto in Indonesië. Hij werd later voorzitter van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. In Thailand steunde de CIA de opium-junta. In landen als Japan, Italië, Duitsland, Frankrijk en Griekenland ging het iets anders toe – daar werden de politici gewoon gekocht. Iedere Christen-Democraat die ooit een verkiezing won in Italië tijdens de Koude Oorlog werd door de CIA betaald, schrijft Weiner. In Japan werd de voormalige fascist en misdadiger Nobusuku Kishi omgetoverd tot premier met behulp van de buitenlandredacteur van Newsweek, Harry Kern – een goede vriend van Allen Dulles.
Dulles had uitstekende contacten met de mainstream media uit die tijd. Weiner:
“Dulles kept in close touch with the men who ran The New York Times, the Washington Post and the nation’s leading weekly magazines. He could pick up the phone and edit a breaking story, make sure an irritating foreign correspondent was yanked from the field, or hire the services of men such as Time’s Berlin bureau chief and Newsweek’s man in Tokyo. It was second nature for Dulles to plant stories in the press. American newsrooms were dominated by veterans of the government’s wartime propaganda branch, the Office of War Information …. The men who responded to the CIA’s call included Henry Luce and his editors at Time, Life and Fortune; popular magazines such as Parade, The Saturday Review and Reader’s Digest; and the most powerful executives at CBS news. Dulles built a public relations and propaganda machine that came to include more than 50 news organizations, a dozen publishing houses, and personal pledges of support from men such as Axel Springer, West Germany’s most powerful press baron.”
vrij vertaald;
“Dulles hield nauw contact met de mannen die de New York Times, de Washington Post en de toonaangevende weekbladen van het land leidden. Hij kon de telefoon pakken en een brekend verhaal bewerken, ervoor zorgen dat een irritante buitenlandse correspondent van het veld werd gerukt, of de diensten inhuren van mannen zoals de chef van het bureau van Time in Berlijn en de man van Newsweek in Tokio. Het was voor Dulles een tweede natuur om verhalen in de pers te planten. Amerikaanse redactiekamers werden gedomineerd door veteranen van de oorlogspropagandatak van de regering, het Office of War Information …. De mannen die gehoor gaven aan de oproep van de CIA waren onder meer Henry Luce en zijn redacteuren bij Time, Life and Fortune; populaire tijdschriften zoals Parade, The Saturday Review en Reader’s Digest; en de machtigste leidinggevenden bij CBS News.
Wie denkt dat deze praktijken stopten onder John F. Kennedy moet ik teleurstellen. Weiner meldt dat onder Eisenhower 170 grote geheime CIA operaties plaatsvonden in 8 jaar tijd. Onder JFK waren het er 163 in minder dan drie jaar.
Daar zat een complot bij om de president van Brazilië af te zetten. Ook liet JFK de telefoons van prominente journalisten aftappen en zette hij een grootschalig programma op om post te onderscheppen en openen. Tot twee keer toe gaf JFK de CIA opdracht een moordcommando te vormen. Ook werden plannen gesmeed om de oogsten in Cuba te vernietigen met chemische wapens, een plan dat later werd uitgevoerd in Cambodja.
Dit is een hele kleine bloemlezing van een paar ordinaire praktijken van de CIA in de jaren vijftig en begin zestig. Dan heb ik het nog niet over de FBI van J. Edgar Hoover, een roemruchte spionnen-club, of de CIA onder Kissinger, of de praktijken van andere geheime diensten in de wereld, die natuurlijk precies hetzelfde deden.
Deze context is ook belangrijk om in gedachten te houden als het gaat om de moord op John F. Kennedy. De luitjes die in die tijd de CIA en FBI runden hadden vele staatsgrepen gepleegd en regeringsleiders uit de weg geruimd. De moord op de Vietnamese president Ngo Dinh Diem door de CIA vond plaats op 2 november 1963 – slechts 20 dagen voor de moord op Kennedy, die overigens behoorlijk overstuur was door de dood van Diem, die net als hij Katholiek was.
Als je dan weet dat Allen Dulles lid was van de Warren Commission die de moord op Kennedy onderzocht, wat moet je dan nog meer weten om op zijn minst enig geloof te hechten aan een complot?
Dit zijn maar een paar voorbeeldjes. Ooit gehoord van Project Sunshine? Dit was een actie waarbij de Amerikaanse regering lijken en lichaamsdelen roofde om experimenten mee uit te voeren met radioactieve straling.
MK Ultra? Dit was een complot waarbij onwetende burgers LSD kregen toegediend. Waar gebeurd.
Zijn anti-vaccers paranoïde? Van 1954 tot 1961 kregen meer dan 100 miljoen Amerikanen een polio-vaccinatie toegediend dat vervuild was met een kankerverwekkend virus.
In 1990 nadat Irak Koeweit was binnengevallen getuigde een 15-jarig meisje dat Iraakse soldaten baby’s uit ziekenhuizen haalden en wegsmeten – een PR-stuntje bedacht door Hill & Knowlton. Wellicht was dit gerenommeerde internationale PR-bureau geïnspireerd door het beroemde Bryce rapport uit 1915, de eerste publicatie van het Britse War Propaganda Bureau, waarin Duitse soldaten op basis van honderden ooggetuigenverslagen werden beschuldigd van gruwelijke praktijken in het bezette België. Dat rapport kwam tot stand onder leiding van een comité van befaamde politici uit die tijd – en bleek totaal verzonnen.
CIA-directeur Dulles kept in close touch with the men who ran The New York Times, the Washington Post and the nation’s leading weekly magazines. He could pick up the phone and edit a breaking story
Oh, maar dit was natuurlijk allemaal VROEGER. In DE VERLEDEN TIJD. Zoiets komt vandaag de dag natuurlijk niet meer voor. We hebben nu allemaal leiders die DEUGEN….
Of zou het zo zijn dat de complotten die op dit moment worden uitgevoerd gewoon nog niet bekend zijn? Lijkt me iets aannemelijker. Een van de meest recente complotten die naar buiten is gekomen was natuurlijk de door de V.S. gesteunde staatsgreep in Oekraïne in 2014. Die kon zelfs door de BBC, spreekbuis van het establishment, niet helemaal worden ontkend, hoewel zij het omschreven als een “foreign policy process”.
Uiteraard is niet iedere complot-theorie waar. Wie met een theorie aankomt dient die te onderbouwen met bewijs of op zijn minst aannemelijke argumenten. Maar om te geloven dat onze elites zich niet bezighouden met samenzweringen getuigt van onverantwoordelijke naïviteit.
Elites zijn uit op macht en geld. Dat is al een tijdje bekend. Ook zijn er ideologische stromingen die erop uit zijn om de wereld naar hun hand te zetten. Lijkt me ook niet echt nieuws. De taak van de media is om hier onderzoek naar te doen, corruptie bloot te leggen en complotten te ontmaskeren. Niet om critici weg te zetten als complot-denkers.