Ursula Von der Leyen krijgt njet van International Press Association

Voorzitter Ursula Von der Leyen van de Europese Commissie wou eigen persgevolg

De voorzitster van de EUropese Commissie Ursula Von der Leyen ambieerde een eigen persgevolg dat overal met haar meereist. Zoals bij de Amerikaanse president. De International Press Association (IPA) hield de boot af. Want Ursula is volgens de journalistenvereniging te saai en te zuinig.

Von der Leyen reist veel. Haar persdienst verdeelt daar dagelijks foto’s en speeches van. Een fors team bij de Europese Commissie gooit al die foto’s van Von der Leyen op sociale media als betrof het de personencultus van een Noord-Koreaanse leider. Naar voorbeeld van de Amerikaanse presidenten wou Von der Leyen een eigen ‘press pool’. Een groepje journalisten dat overal meereist op campagne of op buitenlandse reizen. Die journalisten en fotografen brengen dan exclusief verslag uit. In de privéjet (of bij een Amerikaanse president in Airforce One) kunnen de journalisten dan een informele briefing of een one-on-one krijgen met Madame le président.

Geprivilegieerden

Onlangs contacteerde Von der Leyen de International Press Association (IPA). Dat is een organisatie in Brussel die buitenlandse correspondenten onder meer helpt met chartervluchten naar Europese topbijeenkomsten. Het is een organisatie die los staat van de accreditatie van journalisten bij de EU, maar wel nauwe contacten onderhoudt met de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese Raad. IPA telt zo’n vierhonderd leden, ongeveer de helft van de 800 vaste buitenlandse EU-correspondenten.

De geprivilegieerde journalisten wou Von der Leyen graag selecteren met IPA om de indruk van favoritisme te vermijden. De woordvoerder van Von der Leyen, Eric Mamer, zat daarom aan tafel met de IPA. Mamer vroeg IPA om een persgevolg samen te stellen. Een pool. Die naam komt van pooling of samenwerken. Normaal is een press pool een instrument om enkele journalisten de kans te geven bij de topfiguren te komen wanneer veiligheidsmaatregelen vrije toegang onmogelijk maken. Meestal gaat het om fotografen. Die leden van de pool delen dan hun foto’s met de collega’s die geen toegang kregen. Maar dat was niet de vraag van Mamer.

De Engelstalige freelance journalist Justin Stares kwam het verhaal te weten omdat IPA de notulen van de vergadering rapporteerde. Het antwoord van Katalin Halmai, voorzitter van IPA, was een droge afwijzing. De IPA besprak in haar raad van bestuur uitvoerig het voorstel en besloot dat de IPA niet zinnens was om die taak op zich te nemen. Na overleg met leden en afgevaardigden van de journalisten zag de IPA geen manier om akkoord te gaan met een pool-systeem. Eén van de belangrijkste argumenten was dat Von der Leyen gewoon niet interessant genoeg is vanuit journalistiek standpunt.

EU, von der Leyen en Pfizer: schandaal ter waarde van miljarden duurt voort

Geen geld

Een tweede probleem bij de ambities van Von der Leyen is dat ze niet wou betalen. De Europese Commissie bood geen geld. Voor journalisten uit kleine lidstaten is het volgens de IPA onmogelijk om drie dagen uit te trekken om met Von der Leyen op reis te gaan. Dat argument legt natuurlijk de vinger op een wonde. Veel correspondenten in Brussel zijn freelance journalist. De keerzijde van die medaille is natuurlijk dat, als de Commissie zou betalen, je bezwaarlijk van een onafhankelijke press pool kan spreken.

Een ander bizar argument van IPA was jaloezie. Omdat uit sommige landen maar een paar correspondenten in Brussel vertoeven zou de keuze voor de ene de jaloezie van de anderen opwekken.

Ook de voertaal bleek een probleem. De press pool zou alles in het Engels doen. Dat laatste was een doorn in het oog van de binnen IPA sterke francofone pers die erop wees dat Frans de officiële werktaal is van de EU. De keuze voor Frans zou dan weer een struikelblok zijn voor vele correspondenten die geen Frans machtig zijn. De Commissie zou dan een hele meute tolken moeten toevoegen aan de press pool.