Grote kans dat u mij dat gretig nazegt, nu de onvrede van het ‘Malieveld‘ spat, waar werkgevers en werknemers zij aan zij het ene na het andere massaprotest organiseren, en bijgevolg het hele land plat leggen met verstikkende verkeersopstoppingen. ‘Manifestaties‘ die consequent op sympathie van uw vertegenwoordigers kunnen rekenen, die op de podia hun opwachting maken om het ontevreden volk toe te spreken, en beloften te doen.
Terwijl ik nadacht over deze bijdrage, dwaalden mijn gedachten naar mijn tijd op de middelbare school, en hoe wij tijdens de ‘tekenles‘ te voet op excursie gingen naar een tentoonstelling van het werk van de nog niet zo heel erg bekende Karel Appel, in een kleine, geïmproviseerde, onbeveiligde tentoonstellingsruimte. De tekenleraar, later conservator van een museum, was een grote fan. Zelf begreep ik wel waarom de kunstenaar zei: ‘Ik rotzooi maar wat aan‘. Daarmee geef ik geen oordeel over de artistieke kwaliteiten van het werk van Appel, of enige andere kunstenaar. Ik wil er slechts mee zeggen dat er grote verschillen zijn tussen mensen als het er om gaat schoonheid en kwaliteit te beoordelen. Wat los staat van ‘waarde‘. Je kunt de ‘waarde‘ van iets zien, ook al vind je het foeilelijk en kwalitatief ver onder de maat, als je beseft dat er een ‘markt‘ voor is, of kan worden gecreëerd. Zie de ‘Tulpenmanie‘.
Dat is een opstapje naar mijn stelling dat we het verschil tussen het persoonlijke, en het collectieve uit het oog hebben verloren, al lijkt het tegenovergestelde het geval, door de grote nadruk op ‘Identity‘ in het publieke discours. In eerdere bijdragen verwees ik al naar de kardinale fout in het denken van Carol Hanisch, die het essay ‘The personal is political‘ schreef, als representante van wat de ‘Tweede Golf‘ van het feminisme wordt genoemd, tevens geïdentificeerd met de ‘studentenbeweging‘ uit de jaren zeventig, die de ‘deskundigen‘ van nu voortbracht. Later kaapten ze de termen ‘Liberalisme‘ en ‘Verlichtingsdenken‘, met als focus de ‘mensenrechten‘ in engere zin. Als een consumptie-artikel.
Die ontwikkeling verwijst op indringende wijze naar de constatering van Pink Floyd gitarist en activist Roger Waters dat we al doende de concurrerende dystopische toekomstvisies van Aldous Huxley en George Orwell vervlochten hebben tot één ‘matrix‘, die zelfs de illusie van bestuur heeft weggezuiverd uit ons dagelijks leven. Wat weer verwijst naar mijn recente opmerkingen over de risico’s van automatisering en robotisering, waar de gebruiker steeds vaker in opperste verwarring naar een apparaat, een discussie op de televisie, een ‘wetenschappelijke‘ conclusie, of een advies van de ‘TomTom‘ kijkt, en uitroept: ‘Wat doet dat ding!‘, zonder dat we weten hoe we de controle terug kunnen krijgen. Een eenvoudige kaart ontbreekt, of we weten al niet eens waar we ons bevinden na het volgen van de voorgaande aanwijzingen, en goede kans dat onze reflex is ‘TomTom‘ overnieuw te ‘programmeren‘, inplaats van uit te stappen en lokaal bekende voorbijgangers te vragen ons de weg te wijzen. Wat weer verwijst naar mijn bijdrage van gisteren, over het ‘herprogrammeren‘ van strijders die namens ons, en ISIS, hun schouders hebben gezet onder pogingen Assad uit de vergelijking te halen. Door al rijdend opnieuw de data in te voeren, of te modificeren in de hoop het probleem te omzeilen, verander je ‘TomTom‘ niet. Je bevestigt slechts dat je onthand bent zonder ‘Big Brother‘.
Het zijn gebrekkige verwijzingen naar fundamentele weeffouten in ons denken die een oneindig veel groter gebied bestrijken. We zijn geobsedeerd geraakt door het verlangen alles te willen ‘regelen‘ voor iedereen. Om voor ‘God‘ te spelen. Of, liever, ‘God‘ een poepje te laten ruiken! Die bakte er de afgelopen vijfduizend jaar niks van, dus ‘Move Over‘ en geef de ‘wetenschap‘ een kans. Nou ben ik zelf niet religieus opgevoed, en kom ik uit een klassiek liberaal ‘nest‘, waarin ons geleerd werd dat ‘Kennis is Macht‘, en dat we ‘Macht‘ aan moesten wenden om ons lot als mens te verbeteren. Daarnaast werd ons geleerd vertrouwen te hebben in mensen die zichzelf bewezen hadden in een bepaald vakgebied, maar wel te blijven verifiëren. Wat betekende dat je niet slechts mocht twijfelen aan wat een autoriteit verkondigde, maar dat je daar zelfs toe verplicht was als je niet begreep hoe hij of zij aan die wijsheid kwam. Die opdracht impliceerde dat veel problemen feitelijk onoplosbaar waren en dus ‘ongeregeld‘. Wat wel ‘geregeld‘ was, was ook niet definitief, omdat er altijd een mogelijkheid bestond dat iemand met een ‘Eureka!‘-moment een oplossing bedacht die beter was. Tegelijk was het nuttig en nodig een solide basis te creëren om groei te faciliteren door heldere, voor iedereen begrijpelijke afspraken te maken, en de samenleving te beschermen tegen mensen die het allemaal wel ‘even‘ zullen regelen, en die neerkijken op ons, de ‘deplorables‘, de ‘oningewijden‘.
Dat ‘biomassa‘ vervuilender is dan steenkool als het er op aankomt de batterijen in uw Tesla te voeden, terwijl ‘Den Haag‘ eerder 11,5 miljard ‘investeerde‘ in de omschakeling van steenkool en gas naar ‘biomassa‘, omdat dat ‘Groen‘ zou zijn, vertelt ons dat ‘wetenschappelijk advies‘ niet onfeilbaar is. Uw volksvertegenwoordiger is daar net zo geschokt door als u en ik. En die weet zich ook geen raad met de boodschap dat de ‘Golfstroom‘ die ons in Europa een ‘mild‘ zeeklimaat bezorgt kouder is dan in de voorafgaande duizend jaar, wat zou kunnen wijzen op strengere winters, of wellicht zelfs een nieuwe ‘IJstijd‘ in ons deel van de wereld. Maar er zijn zoveel terreinen waar we eigenlijk véél te weinig over weten om te kunnen claimen dat een gerichte inspanning langs de lijnen van ‘deskundig advies‘ ons lot zal verbeteren. Laat staan dat we het iedereen naar de zin kunnen maken.
Afgelopen week zit ik naar het nieuws van RTL te kijken, waar de nieuwslezeres ons informeert over het feit dat de ‘populisten‘ in Argentinië de verkiezingen hebben gewonnen. Die neerbuigende term, die verwijst naar ‘deplorables en ‘oningewijde‘ volksmenners, die geen verstand hebben van de juiste wijze waarop een land op ‘wetenschappelijk verantwoorde wijze‘ bestuurd hoort te worden, komt als een boemerang terug. Ook in buurland Chili, waar inmiddels achttien doden zijn gevallen bij onlusten, en de regering zich genoodzaakt ziet ‘wetenschappelijke‘ handels- en milieuconferenties van de agenda te schrappen. Thunberg kan terug naar Zweden. In DIT artikel beschrijft Pepe Escobar hoe een bezielde ‘volksmenner‘, en eerder minister van economie in Argentinië, in twee jaar van dorp naar dorp is gereden, in een tien jaar oude Renault Clio, om in ‘lekentaal‘ uit te leggen hoe de financiële wereld en de globalistische economie werken, en waarom de ‘oplossingen‘ van het IMF geen welvaart brengen. ‘Clio versus ‘Big Data’‘. Het is een vingerwijzing naar een ‘alternatieve realiteit’ die gehakt maakt van de pretenties van een zichzelf verheerlijkende, en verrijkende bovenlaag die haar morele kompas kwijt is, en wanhopig in de weer is met hun ‘Tom Tom‘ om de bestemming te bereiken die met elke nieuwe ‘data-invoer‘ verder uit beeld verdwijnt, terwijl ze tussen conferenties heen en weer reizen.
Het voorgaande is geen klacht over ‘Tom Tom‘, en ook ik gebruik moderne technologie volop om mijn leven aangenamer te maken. Ik heb geen weerzin tegen techniek, of wetenschap, maar wel tegen ‘wetenschap‘, en de aanwending van techniek om ‘deplorables‘ te surveilleren en te ‘herprogrammeren‘. De groeiende onrust in de wereld, de massale steun voor protesten die gedragen worden door heel diverse groepen, die broederlijk naast elkaar de vertegenwoordigers van het volk, en hun ‘wetenschappelijke‘ adviseurs, verwijten dat ze charlatans zijn die hun leven verpesten, is niet zonder gevaar. Wat ontbreekt, is een spiegel. Ons probleem is, dat we ons de overtrokken beloften en modelmatige toekomstperspectieven, met perspectieven van ongebreidelde ruimte om onze ‘Identiteit‘ tot volle wasdom te laten komen, goed hebben laten smaken. En dat we zowel ‘Huxley‘ als ‘Orwell‘ niet serieus hebben genomen, of meenden dat ze schreven over de ‘illiberale‘ landen, waar de individuele vrijheid niet naar behoren geborgd is.
Daarom is de verwijzing hierboven, naar het doodgezwegen protest van Roger Waters in Londen, tegen de institutionele wreedheid waarmee Assange, en andere ‘klokkenluiders‘ in ons deel van de wereld in ‘slow-motion‘ om zeep worden geholpen, opportuun. Dat we ons bekommeren om ‘mensenrechten‘ van koppensnellers, inbrekers, tasjesrovers, terroristen, ambitieuze coup-plegers, neonazi’s, en uiteenlopende ‘minderheden‘ die voorrang moeten krijgen in de maatschappij, terwijl we mensen die onthullen wat voor smerige praktijken uit onze naam worden ingezet om ons de wereld van ‘Huxley‘ en ‘Orwell‘ binnen te leiden uitgummen, is kenmerkend voor onze reeds ver gevorderde hersenverweking. Collectieve ‘cognitieve dissonantie’ mag een anachronisme zijn, omdat ‘iedereen‘ het doet, of ermee instemt, wat de ‘stress‘ die we voelen tot een ongerijmdheid maakt, een ‘afwijking‘, maar ik houd vol dat die ‘stress‘ een gezonde afweerreactie is, en dat het collectieve handelen niet deugt. Tijd voor de ‘Reset‘. Terug naar wat werkt. Terug naar de gedrukte kaart, en vragen aan lokaal bekende mensen. Terug naar het gezonde verstand.