VAE Uittreksel uit Jemen Minder over vrede, meer over oorlog met Iran
Indignatie redactie
5 min. lezen
De verrassing van troepen en gevechtsvliegtuigen uit Jemen door de Verenigde Arabische Emiraten is geïnterpreteerd als een “vredesbeweging”, of op zijn minst een stilzwijgende erkenning van een nederlaag. Maar, meer aannemelijk, lijkt de timing van de terugtrekking meer te maken met de wederopbouw van de Verenigde Arabische Emiraten op aandringen van de Verenigde Staten om de militaire druk op Iran op te voeren.
De VAE is een belangrijke speler geweest in de door de VS gesteunde Arabische militaire coalitie, samen met Saoedi-Arabië, dat de afgelopen vier jaar een oorlog voert in Jemen om de rebellenregering van Houthi in Sanaa te verdrijven. De Emiratis en Saoedi-Arabië willen een verbannen kliek opnieuw installeren die de Houthis eind 2014 uit Jemen hebben geschopt. De VS, Groot-Brittannië en Frankrijk hebben de anti-Houthi-coalitie gesteund met massale wapenleveringen en logistiek voor een meedogenloze luchtoorlogcampagne.
Ondanks het relatieve gebrek aan berichtgeving over het conflict in de westerse media, is Jemen alom gezien als een verschrikkelijke humanitaire ramp. Bijna de helft van de bevolking van 24 miljoen mensen lijdt aan kritieke voedsel- en watertekorten. De coalitie met een westerse rug heeft ook de schuld gekregen van oorlogsmisdaden tegen willekeurige luchtaanvallen op burgercentra. De oorlog is beschreven als een “niet-winnend moeras” voor de Saoedi’s en Emiratis, niet zoals Vietnam voor de Amerikanen was.
Dus, toen vorige week een vertegenwoordiger uit Emirates werd geciteerd die zei dat de terugtrekking uit Jemen was gemotiveerd door het steunen van een door de Verenigde Naties gesponsord vredesplan, zou een meer sceptische lezing zijn dat de Verenigde Arabische Emiraten simpelweg uit een nutteloze en kostbare oorlog willen komen. Dus de beweging gaat minder over vrede en meer over het redden van gezicht voor de Emiratis. Maar er lijkt ook een groter geopolitiek beeld te bestaan van Amerikaanse ontwerpen om Iran te confronteren.
Naar verluidt zijn de Saoedi’s niet blij dat Emiratis de actieve betrokkenheid bij de oorlog de rug toekeert. Dat is begrijpelijk ook, want de Saoedi’s zullen meer financiële middelen en krachten moeten inzetten om het achtergebleven gat te vullen. Het Jemen moeras kan alleen maar dieper en ellendiger worden voor de Saoedi’s. Dat suggereert dat Riyadh in de steek wordt gelaten.
Hoewel de VAE is afgestemd op Saoedi-Arabië als onderdeel van de pro-Amerikaanse Golf Arabische monarchieën, waaronder Koeweit, Bahrein, Qatar en Oman, zijn er toch kleine rivaliteit voor macht en regionale invloed. Saoedi-Arabië wordt vaak geërgerd vanwege zijn dominante dominantie door de andere kleinere olierijke emiraten. De blokkade van Saoedi-Verenigde Arabische Emiraten tegen Qatar in de afgelopen twee jaar is een voorbeeld van het geval waarin het voormalige paar probeert het laatste in zijn plaats te plaatsen boven de waargenomen concurrentiebelangen.
De heersers van de VAE lijken het dichtst bij de harde lijn Wahhabi Saudis te staan wat betreft het delen van een hevige vijandigheid jegens Shia Iran.
Aangezien de onstuimige Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman echter meende de oorlog in Jemen te hebben ontketend op basis van een ondoordachte campagne die een paar weken zou moeten duren, en niet jaren, kan men veronderstellen dat de Emiratis zou maar al te blij zijn om de jonge koninklijke rue de dag te laten voor zijn roekeloze egotisme.
Bovendien lijken de Emiraten zich te positioneren voor een grotere regionale rol door hun troepen te onttrekken aan Jemen. Dit gaat minder over het versterken van de vrede in Jemen en meer over het geven van een vrijere hand om de baas te worden over Saoedische kosten.
Op het nieuws van de uitrekking vorige week, had de Amerikaanse denktank een artikel met deze veelzeggende kop: ‘Jemen: de VAE ruilt zijn betrokkenheid bij het Jemenconflict voor een sterkere regionale houding’.
De timing is ook aanzienlijk. Het lijkt er niet toevallig op dat de aangekondigde terugtrekking uit de VAE komt, net zoals de VS aandringen op een nieuwe marine-coalitiekracht om in de Perzische Golf en de Rode Zee in te zetten, zogenaamd om “de Iraanse agressie tegen te gaan” en de internationale commerciële scheepvaart te “beschermen”.
Mike Milley, de genomineerde Amerikaanse topgeneraal die als opvolger van generaal-majoor Joseph Dunford als voorzitter van de Joint Chiefs of Staff zou willen overnemen, vertelde vorige week aan een gehoorforum van de senaat dat de geplande coalitie vorm zal krijgen in het “volgende paar” van weken “.
Het Pentagon zal de algemene leiding hebben over de zeestrijdkrachten, die alleen de regionale bondgenoten van Washington zullen omvatten. De beweging lijkt een roekeloze escalatie te zijn van door de VS geleide strijdkrachten in de Perzische Golf te midden van reeds brandbare spanningen met Iran.
Een reeks van sabotage incidenten op olietankers in de Golf uitgevoerd door onbekende aanvallers, evenals een shoot-down van een Amerikaanse spionage drone door Iran, suggereert sterk dat de Trump-regering in het geheim plannen maakt voor een militaire confrontatie met Teheran. Het Witte Huis van Trump heeft gezegd dat het geen oorlog wil, noch naar regimeverandering in Iran streeft, maar alle indicatoren wijzen op de tegenovergestelde conclusie.
Als de VS inderdaad in de rij staan voor een militaire aanval op Iran, dan zou het vereisen dat zijn regionale bondgenoten worden gemobiliseerd als onderdeel van een coalitie. De marine-coalitie die door het Pentagon wordt voorgesteld, krijgt aldus een sinistere implicatie, ondanks de schijnbaar goedaardige “vrijheid van scheepvaart” -claims die als doel worden ingeroepen.
De abrupte terugtrekking van de VAE-troepen uit Jemen kan daarom minder betekenen dat vrede een kans wordt gegeven, of zelfs dat ze worden afgesneden van een nutteloze, niet-verkiesbare oorlog. In plaats daarvan lijken de Emiraten hun troepen te herconfigureren in Washington’s streven naar een oorlog tegen Iran.
De Arabische Golfpropaganda beweert immers dat de Houthi-rebellen in Jemen “Iraanse volmachten” zijn. Jemen gaat voor hen altijd over het uitdagen van Iran. De strijdkrachten opnieuw inzetten bij de VS in de Golf lijkt misschien aantrekkelijker, als een riskant, directe manier om Iran te confronteren. Verder mag de VAE tophond spelen over hun kleine Saoedische rivaal in het behagen van Uncle Sam.
Helaas is vrede niet van plan in Jemen uit te breken vanwege de militaire terugtrekking van de VAE. Meer onheilspellend zou de bredere reconstructie van de strijdkrachten in de regio kunnen betekenen dat er een veel grotere en desastreuze oorlog uitbreekt met Iran.
