Valse avondklok

Daags na het aflopen van de avondklok kwam het bericht waarvan je wist dat het zou komen.

“De avondklok heeft nauwelijks effect gehad”, aldus Ernst Kuipers, de kale hoogleraar die zich sinds een jaar mag rekenen tot het selecte clubje corona-experts. Ik noem hem altijd “de broer van Pim Fortuyn”, want daar doet hij me nog het meest aan denken. Samen met onder meer Diederik Gommers en Jaap van Dissel, maakt Kuipers deel uit van de bemanning die aan het roer staat van het gigantische cruiseschip dat COVID-19 heet. Geef toe: Corona Cruises zou niets eens zo’n slechte naam zijn, het heeft wat weg van Costa Concordia.

Ook qua beleid zie ik wel overeenkomsten.

We vertrouwen er maar op dat de kapitein weet wat hij doet – veel keus is er immers niet. Maar je gaat toch twijfelen als op een zeker moment het servies van de tafels schuift in het restaurant op dek vier.

Rutte mag even voor Francesco Schettino spelen.

Er klinkt een pingel, zoals je die hoort op stations en luchthavens, gevolgd door een stem. Een stem die rust en niets dan rust uitstraalt; “Dames en heren, blijft u allemaal rustig zitten. We hebben zojuist iets geraakt, echter, de situatie is volledig onder controle. Ik herhaal, de situatie is volledig onder controle”.

Hoewel er geen sprake is van paniek hebben de meeste passagiers besloten in beweging te komen.

Drie verdiepingen lager, dichter bij zeeniveau, zit Jaap van Dissel op de rand van zijn bed. Hij is wakker geworden van wat hij omschrijft als “een krakend geluid” en “het gevoel alsof je met je hele lijf op een schuddende wasmachine ligt”. De vloer van de hut is nat. Jaap weet niet wat hij ziet en rent zo snel als hij kan door de gang, richting de brug. Onderweg bonkt hij willekeurig op deuren en roept hij dat mensen in actie moeten komen.

Hijgend en proestend bereikt Jaap de brug, waar Rutte wat nonchalant achter het roer staat.

“Kapitein, kapitein… Er staat water in het schip, we zijn aan het zinken!”, schreeuwt Jaap. Rutte staart een tijdje in het luchtledige. “Weet u het zeker?”, reageert hij uiteindelijk. “Ik zal voor de zekerheid omroepen dat iedereen een reddingsvest aan moet trekken”.

Inmiddels is er in het restaurant op dek vier paniek uitgebroken, nadat meerdere passagiers melding hebben gemaakt van natte vloeren. Bovendien: het schip hangt nu zo schuin dat het nauwelijks meer mogelijk is om een verdieping hoger te komen. De vloer ligt bezaaid met glasscherven, de piano wordt alleen nog van de zee gescheiden door dubbelglas. Al het meubilair is naar rechts geschoven, een enkele stoel is blijven hangen achter een pilaar.

Het schip kapseist volledig. Van de ruim vierduizend passagiers komen er dertig om het leven, een beperkt aantal raakt gewond. Verreweg de meesten bereiken zonder kleerscheuren de kust, per reddingssloep of helikopter.

Een week na de ramp is er een talkshow. Aan tafel zit een aantal deskundigen. Onder hen Ernst Kuipers, die naar zijn mening wordt gevraagd. Hij kijkt even wat ongemakkelijk, maar reageert dan vastberaden: “die reddingsvesten, die hebben dus echt helemaal geen effect gehad”.