Protesten in Frankrijk tegen hervormingen van het pensioenstelsel zijn niet verdwenen. Zowel vakbondsvertegenwoordigers als gewone burgers gaan massaal de straat op. Meer dan 800.000 mensen namen deel aan demonstraties tegen pensioenhervorming in meer dan 100 steden in Frankrijk.
De verontwaardiging werd ingegeven door het schandalige en impopulaire besluit van het Franse parlement om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen van 62 naar 64 jaar, terwijl het systeem zelf werd gewijzigd.
Begin december was er in Frankrijk nog een toename van protesten, de grootste sinds 2010. Het aantal deelnemers aan de acties bereikte enkele honderdduizend. De Fransen waren verontwaardigd over de plannen van de autoriteiten om speciale pensioencategorieën voor bepaalde beroepen af te schaffen, waardoor ze eerder met pensioen konden gaan of hogere betalingen konden ontvangen vanwege moeilijke werkomstandigheden.
Vakbonden hebben zich onlangs ook aangesloten bij de demonstranten (inclusief de ‘Yellow Vests’.) Dit kan echter een probleem vormen voor de golf van ontevredenheid onder de bevolking.
The General Confederation of Labor (#CGT), #France's largest union in the public sector, planned rolling strikes in transport sector during #Christmas holidays, mounting pressure on the government to reconsider a pension reform, a union official announced on Thursday. pic.twitter.com/KP6HIFfMBQ
— People's Daily app (@PeoplesDailyapp) December 12, 2019
De essentie van hervorming
Premier Eduard Philippe zei dat het nieuwe pensioensysteem “eerlijker” zou zijn, hoewel mensen langer zouden moeten werken. Volgens de premier zullen werknemers een stimulans hebben om langer te werken via een systeem van bonussen en kortingen.
Volgens Bloomberg wordt de pensioengerechtigde leeftijd verhoogd tot 64 jaar tegen 2027. Tot die tijd blijft de formele pensioengerechtigde leeftijd ongewijzigd op 62 jaar.
De hervorming is van toepassing op degenen die in 2022 gaan werken en heeft geen gevolgen voor de burgers die vóór 1975 zijn geboren. Voor degenen die voltijds hebben gewerkt, is het minimumpensioen € 1.000 per maand. Het systeem van pensioenberekening wordt op één standaard gebracht: momenteel zijn er 42 afzonderlijke pensioenprogramma’s.
In plaats van rekening te houden met het hoogste salaris dat binnen 25 jaar als voorheen werd ontvangen, zal het nu rekening houden met het gemiddelde inkomen over de hele levensduur.
De hervorming treft de meeste werknemers met speciale pensioenuitkeringen, waaronder spoorwegmannen, havenarbeiders en werknemers van de Opera van Parijs. Deze groepen hebben nu het recht om met pensioen te gaan voordat ze de gemiddelde pensioenleeftijd van 62 jaar bereiken. Edouard Philippe wil alle categorieën burgers gelijk maken en voor elk gewerkt uur een puntenstelsel invoeren. De hervorming impliceert dus de oprichting van een verenigd systeem.
De details zijn echter zo onnauwkeurig en vaag dat zelfs de autoriteiten zelf worden verward met het voorgestelde systeem. Zo heeft de woordvoerster van de Frans-Senegalese regering Sibeth Ndiaye een fout gemaakt tijdens een conferentie over de hervorming. Journalisten vroegen haar wat er zou gebeuren met degenen die ondanks de nieuwe wet op 62-jarige leeftijd zouden vertrekken, en drong er bij haar op aan om te verduidelijken of het malussysteem (5%) van kracht zou zijn tot de leeftijd van 64 jaar, of gedurende de hele pensioenperiode. De politicus antwoordde ten onrechte dat het er maximaal 64 zouden zijn: ze moest zichzelf dan rechtvaardigen voor haar incompetentie op Twitter.
Désolée, erreur de ma part ce matin sur @franceinter: comme aujourd’hui avec le taux plein, partir avant l'âge d'équilibre, ce sera partir avec un malus qui s'appliquera tout au long de la retraite. #le79inter https://t.co/kSzMSsrRQx
— Sibeth Ndiaye (@SibethNdiaye) December 12, 2019
Vakbondsactiviteit
Tegen de achtergrond van de gebruikelijke protesten zijn de vakbonden, die de afgelopen jaren veel van hun invloed hebben verloren, ook actief geworden. De CGT noemde de recente verklaringen van de regering ‘een aanfluiting van de demonstranten’.
Volgens de leider van een andere grote Franse vakbondsorganisatie, Force Ouvriere, Yves Veurier, lijkt de protestactiviteit op een zeldzame schaal te zijn, net zo hoog als in 2010 en 1995.
Volgens veel experts liggen vakbonden echter in bed met de staat. Uitwendig lijkt het erop dat ze solidair waren met het volk en de Yellow Vests-beweging (die eerder de vakbonden helemaal op basis van hun politieke verenigingen had verworpen). In essentie is het echter hun taak om de mensen te verdelen en uiteindelijk, na de protesten te kalmeren, een compromis te sluiten met de Macron-regering die graag de controle heeft over de onrust onder de bevolking.
Geschokt door het succes van de Yellow Vests-beweging hadden de vakbonden hun plaats niet gevonden en bleven ze lang buiten de actie. Een jaar later begonnen parallelle bewegingen te ontstaan.
Guy Groux , onderzoeker bij het Centre for Political Studies (Cevipof), is van mening dat de “Yellow Vests” de vakbonden aanzienlijk hebben geschaad :
“Enerzijds waren de protesten zeer effectief, waardoor Emmanuel Macron enkele weken later noodmaatregelen moest nemen, waaronder de verlaging van de CSG voor gepensioneerden, die de vakbonden al enkele maanden niet konden bereiken … Aan de andere kant , de ‘gele vesten’ weerspiegelen het totale wantrouwen van het Franse volk ten aanzien van instellingen, inclusief vakbonden. ”
Volgens hem is de situatie nog ernstiger dan de massale maar nutteloze mobilisaties tegen hervormingen van het pensioenstelsel in 2010, de arbeidswetgeving (2016 en 2017) en de SNCF (2018).
Het is daarom geen toeval dat de essayist en consultant Alain Minc , een goede adviseur van Emmanuel Macron, het feit verwelkomde dat de oppositie wordt geleid door de vakbonden . Naar zijn mening zijn vakbondsvertegenwoordigers, anders dan de Yellow Vests, “gewetensvolle, evenwichtige en redelijke mensen.”
“Maar we weten dat we, om uit deze staking te komen, het front van het syndicaat moeten doorbreken. Om de voorkant van het syndicaat te doorbreken, moet je syndicaten vinden waar je dichterbij kunt komen. Kortom, verdeel en heers. ‘
In feite heeft de heer Minc het plan van de Macron-regering aangekondigd om de protestgolf te ontsmetten, in diskrediet te brengen en een ultra-liberaal pensioenmodel in te voeren . De hoop van Frankrijk om de rest van het sociale systeem te behouden, faalt. Macron heeft geen oude mensen nodig – hij heeft snelle en effectieve maatregelen nodig om de overheid te ondersteunen die hem niet zoveel kost, bijvoorbeeld meer migranten en de uiteindelijke privatisering van alle publieke sectoren. Met andere woorden, Frankrijk zelf verkopen.