Opnieuw is een vertaler van het gedicht dat de zwarte Amerikaanse schrijfster Amanda Gorman reciteerde bij de inauguratie van de Amerikaanse president Joe Biden ontheven van zijn taken. De Catalaanse schrijver Victor Obiols zei dat hij van zijn baan werd gehaald omdat hij het verkeerde raciale “profiel” had.
“Mij werd verteld dat ik niet geschikt was voor de vertaling”, zei de 60-jarige, die onder meer werken van William Shakespeare en Oscar Wilde in het Catalaans heeft vertaald. “Ze trokken mijn kwalificaties niet in twijfel, ze zochten iemand met een ander profiel, een jonge activist, bij voorkeur zwart.” Hij had de oorspronkelijke opdracht drie weken geleden ontvangen en was klaar, meldde persbureau AFP. De in Barcelona gevestigde uitgever bracht hem pas op de hoogte van de beslissing nadat hij de vertaling had bezorgd.
Obiols weet nog niet of de afwijzing van zijn persoon afkomstig was van de uitgever of van Gormans agenten. ‘Maar als ik een dichter niet kan vertalen omdat ze een vrouw is, jong, zwart, een Amerikaan van de 21ste eeuw, dan kan ik Homerus ook niet vertalen, want ik ben geen Griek uit de 8ste eeuw voor Christus. Of ik kan Shakespeare niet vertalen omdat ik geen 16e-eeuwse Engelsman ben. “
De Nederlandse schrijfster Marieke Lucas Rijneveld had eerder ontslag genomen bij het vertalen van Gorman. Ze had zich teruggetrokken na kritiek van sociale media dat alleen een zwarte tolk het werk kon vertalen, maar geen blanke vrouw.
De Nederlandse uitgeverij Meulenhoff had Rijneveld een “droomkandidaat” genoemd, terwijl Gorman zelf Rijneveld had uitgekozen ondanks het feit dat Rijneveld had toegegeven “heel slecht Engels” te spreken. Rijneveld identificeert als “niet-binair” en gebruikt de voornaamwoorden zij / zij. In een verklaring vertelde de uitgever aan de BBC: “Meulenhoff vroeg MLR of ze vertaler wilden worden. Ze zeiden ja, en toen stuurde Meulenhoff hun profiel naar de Amerikaanse agent als hun voorkeur. “
Maar de Nederlandse zwarte auteur Janice Deul sloeg de keuze van de hand in een venijnige tirade in de Volkskrant , waarin de journalist en campagnevoerder voor diversiteit zei dat iemand die “onbeschaamd zwart” was, de taak moest krijgen. Janice Deul vertelde de BBC dat de Black Lives Matter-beweging alles had veranderd.
Hoewel Amanda Gorman aanvankelijk had ingestemd met de vertaling van haar werk door de blanke dichter, werden Nederlandse zwarte mondelinge dichters niet aan haar gepresenteerd als opties die ze klaagde. Rijneveld trok zich publiekelijk terug na de tirade van Deul. Ze publiceerde een reactie in de vorm van een zwak ondergeschikt gedicht genaamd Alles bewoonbaar , ook in het Engels vertaald – met name niet door haar. Het is in het Nederlands geschreven en in het Engels vertaald door Michele Hutchison. Maar uit het gedicht blijkt duidelijk dat ze zich terugtrok vanwege Gorman, niet vanwege de uitgevers of agenten.
wanneer je moet knielen voor een gedicht omdat een ander het bewoonbaarder kan maken;
niet uit onwil, niet uit ontzetting, maar omdat je weet dat er zoveel ongelijkheid is, worden mensen nog steeds gediscrimineerd […]
In maart 2021 klaagde Gorman – zonder ironie – dat ze naar verluidt racistisch geprofileerd was door een bewaker in de buurt van haar huis, omdat hij haar had gevraagd of ze daar woonde. Ze twitterde achteraf: ‘Hij is vertrokken, geen excuses. Dit is de realiteit van zwarte meisjes: de ene dag wordt je een icoon genoemd, de volgende dag een bedreiging. ” Later twitterde ze: ‘In zekere zin had hij gelijk. Ik ben een bedreiging: een bedreiging voor onrecht, ongelijkheid, onwetendheid. Iedereen die de waarheid spreekt en met hoop wandelt, is een duidelijk en fataal gevaar voor de bestaande machten. Een bedreiging en trots. “
De 23-jarige Gorman droeg het gedicht The Hill We Climb voor tijdens de inhuldiging van de Amerikaanse president Joe Biden in januari. Ze was de jongste dichteres die ooit bij de inauguratie van een Amerikaanse president verscheen. In haar lezing ging de zwarte schrijfster onder meer ook in op haar afstamming van slaven.
Volgens Wikipedia draait het werk van Gorman om onderdrukking en marginalisering, maar Gorman bezocht privéscholen en Harvard, was de Youth Poet Laureate van Los Angeles, de allereerste National Youth Poet Laureate, publiceerde op 17-jarige leeftijd een poëziebundel en opende het literaire boek. seizoen voor de Library of Congress in 2017, wat eerder een leven van grote privileges suggereert.
In 1993 had Bill Clinton een beroep gedaan op Maya Angelou , maar Miller Williams, een blanke man, moest instappen voor zijn tweede termijn. Barack Obama deed een beroep op de ‘zwarte dichter’ Elizabeth Alexander voor zijn eerste inauguratie, terwijl hij voor zijn tweede vertrouwde op de homoseksuele Spaanse immigrant Richard Blanco.