We vinden altijd nieuwe Corona-varianten – laten we in plaats daarvan een nieuwe variant van de mensheid in de gaten houden.
Met ontblote tanden onder het masker staan mensen vijandig tegenover elkaar. De verdeeldheid in de samenleving heeft ongekende proporties aangenomen. Het maakt niet uit tot welke kant de respectieve mensen behoren – men zou de indruk kunnen krijgen dat het meer voor hen betekent om hun positie ten goede of ten kwade te verdedigen dan om gemeenschappelijke oplossingen te zoeken. Vroeg of laat zal deze toestand een samenleving naar de afgrond leiden. In plaats van de diepte in te gaan, kunnen we beter over onze eigen schaduw springen en de moeite nemen om in elkaars schoenen te gaan staan. Dit is de enige manier waarop we tot een alomvattend begrip kunnen komen dat ons kan helpen om gebroken bruggen weer op te bouwen.
Menselijkheid en dialoog
Voor of tegen. Gevaccineerd of niet gevaccineerd. Solidariteit of gebrek aan solidariteit. Corrupt of goed persoon. Laterale denkers of normale denkers. Rijk of arm. Elite of mensen. Op dit moment lijken er eigenlijk maar twee meningen te zijn, of twee kampen – die van de goeden, natuurlijk wij, en die van de slechteriken, natuurlijk de anderen. We weten dat van “Lord of the Rings”, waar de goede zijn de goede en de slechte zijn de slechte, er is niets tussenin. Zelfs in sprookjes voor volwassenen is alles zo mooi eenvoudig. We leven niet in de sprookjeswereld, maar in het hier en nu, in een samenleving waar een ongezond klimaat is ontstaan waarin afstand, rechtschapenheid en niet luisteren de boventoon voeren. Als je erover nadenkt, komen er vragen op:
- Waar zijn de mensen die opkomen voor de dialoog?
- Hoe vaak hebben we het woord “medeleven” de laatste tijd niet gehoord?
- Weten we nog dat wie anders denkt het recht heeft om anders te denken?
- Waar is dat wat ons definieert?
- Waar is wat we eerder hebben begrepen onder ‘de mensheid’? Is het verdwenen of gewoon onzichtbaar geworden?
Laten we proberen afstand te nemen van de eigengerechtigheid, overdrijving of understatement, beschuldigingen, complottheorieën, ontkenningsbeschuldigingen, incompetentiecertificaten enzovoort, evenals eindtijdvisioenen of eenvoudige paniek die tegenwoordig veel voorkomen. Laten we proberen ons een perspectief voor te stellen dat gebaseerd is op menselijkheid, begrip, wijsheid en mededogen. Is dat moeilijk? Het zijn immers juist deze eigenschappen die ons mens maken.
Het gaat erom een stap terug te doen. Ongeacht welke mening iemand heeft, neem gewoon een beetje afstand van hun eigen positie en bekijk eerst de ander, niet wat ze vertegenwoordigen of vertegenwoordigen.
De ‘anderen’ zijn moeders, vaders, dochters, broers, vrachtwagenchauffeurs, verpleegsters, broodverkopers, computerwetenschappers, kunstenaars. Mensen zoals wij allemaal.
We zijn allemaal mensen met gaven en fouten, we maken allemaal deel uit van een wereldwijde menselijke familie. We zijn hetzelfde en toch verschillend. We wensen allemaal het beste voor onze kinderen. We hebben hetzelfde doel, namelijk om gelukkig, gezond en in vrede te leven. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje, of we het nu leuk vinden of niet, en als het naar beneden gaat, gaan we allemaal naar beneden. Als je je dit eenmaal bewust bent, zou het niet moeilijk voor je moeten zijn om even niet te denken dat je eigen mening de enige juiste is.
Iedereen moet beseffen dat we geen oplossing zullen vinden zolang we tegen elkaar staan, maar alleen als we met elkaar praten en samen een ruimte creëren die voldoende ruimte biedt om oplossingen en alternatieven te ontwikkelen.
Ook al is het woord “geen alternatief” in bepaalde kringen erg populair, één ding weten we zeker: er zijn altijd alternatieven. Iedereen die dit ontkent, heeft waarschijnlijk nog nooit een geschiedenisboek opengeslagen of geschiedenisles gevolgd in een mentale afwezigheid. De democratie zelf is voortgekomen uit het feodalisme zonder alternatieven. Voor de normen van die tijd was er geen alternatief voor het feodalisme. Net als elk systeem dat macht heeft en zijn einde nadert, presenteert het zichzelf altijd als zonder alternatief. Daarna is het nog maar een kleine stap naar drastische maatregelen als het buitensluiten of opsluiten van een – vrij groot – deel van de bevolking omdat dit deel zich anders gedraagt, anders denkt en leeft. In het huidige discours zijn hiervoor veel aanwijzingen, zowel in het ‘officiële’ sociale,
Eerst de persoon, dan de mening
Ongeacht of iemand over het onderwerp “Corona” een van degenen is die denkt dat het de ergste gezondheidscrisis is sinds de pest, of dat iemand de griep alleen ziet met een goede reclamecampagne, iedereen zou het moeten proberen, maar eerst de persoon in de persoon die anders denkt. Zelfs een beetje twijfel aan je eigen mening kan geen kwaad, want het zou best kunnen dat die niet 100 procent klopt.
We moeten niet vergeten dat wetenschap ongetwijfeld ondenkbaar zou zijn, meer nog dat onze vooruitgang niet zou zijn gebeurd zonder wetenschappers te twijfelen en in twijfel te trekken. De Amerikaanse en Franse revoluties zouden de geschiedenis niet hebben veranderd, zonder twijfel over de status-quo, mannen zouden vrouwen nog steeds als hun “eigendom” beschouwen als deze buitengewone vrouwen de realiteit niet in twijfel hadden getrokken – trefwoord “geen alternatief” -, en het het spreekt voor zich dat ook deze vrouwen aan zelftwijfel leden.
Om het nog duidelijker te stellen: jezelf niet in twijfel trekken, anderen verbieden hun mening te hebben en onze medemensen “ontmenselijken” door ze te reduceren tot abstracte concepten zoals elites, laterale denkers, vaccinfanaten enzovoort, heeft een naam – fundamentalisme, fanatisme, Talibanisme, fascisme … In deze systemen is geen plaats voor de mensheid, en er is maar één mening, die van de sterkere. Willen we echt zo zijn?
Waarom dit geluid? Waarom gedragen we ons als peuters in de zandbak in plaats van verantwoordelijkheid te nemen?
Daarvoor moeten we onszelf een fundamentele vraag stellen. Wat maakt ons eigenlijk mens? Is het vriendelijkheid, waardigheid, mededogen – of haat, afgunst, hebzucht?
Willen we blijven volhouden dat we gelijk hebben, anderen de schuld geven van wat ze fout doen, of willen we eindelijk samen naar oplossingen gaan zoeken?
Welke wereld we creëren en aan onze kinderen overlaten, is aan ons. Het kan een wereld zijn waar we met elkaar praten en samen problemen oplossen. Het kan er ook een zijn waarin we elkaar bevechten en onze mening doordrukken onder het mom van gezondheid, vrijheid of andere idealen. De eerste optie is alleen mogelijk als we openstaan voor anderen en dit doorgeven aan onze kinderen.
De geschiedenis leert ons een belangrijke les, namelijk dat een crisis kansen biedt.
Dankzij de crises zijn we uitgegroeid tot wat we nu zijn. En zo kunnen we deze crisis ook goed gebruiken.
Laten we in deze context eens kijken naar de goede oude “normaliteit” waarnaar we zo snel mogelijk willen terugkeren. Elke dag sterven 35.000 mensen van de honger, terwijl er op de beurzen wordt gespeculeerd over voedsel en we ongeveer een derde van ons voedsel weggooien. Onze vooruitgang is gebaseerd op de vernietiging van de planeet. We weigeren fel het historisch bewezen feit te erkennen dat macht corrumpeert en dat de machtigen een eigen klasse vormen, hun eigen belangen nastrevend, niet die van het volk.
Iemand beledigen als complottheoreticus voor het wijzen op de verbanden tussen politiek en geld is volkomen absurd, want politiek gaat altijd hand in hand met “groot” geld. Het is net zo absurd om de westerse democratie af te schilderen als een monopolie waar sommige grijze eminenties alles plannen.
Angst is het virus
Dus laten we het alledaagse geluid even naar de achtergrond laten verdwijnen en nadenken over waarom we ons gedragen als ruziemakende kinderen in de zandbak. Wat zit erachter? Wat drijft ons om niet meer met elkaar te praten?
Het is de angst.
Angst verklaart perfect ons gedrag in tijden van Corona. Zij is het echte virus.
Angst is schijnbaar overal op dit moment. Sommigen zijn bang voor het virus. Dit is zonder twijfel begrijpelijk, want Sars-Cov-2 is een potentieel dodelijk virus en we moeten ons diepste medeleven betuigen aan de mensen die Covid-19 hebben opgelopen, evenals aan iedereen die lijdt. De anderen zijn bang voor een digitale surveillancestaat. Dit is ook terecht, want het is al een realiteit in China en China heeft eindelijk de normen vastgesteld voor de bestrijding van pandemieën. En tot slot degenen die bang zijn voor armoede. Deze angst is ook begrijpelijk, aangezien de maatregelen een verwoestende economische impact hebben gehad en miljoenen in extreme armoede hebben gedreven, terwijl enkelen winst maken als nooit tevoren. Maar dat is een ander onderwerp.
Het probleem met angst is dat het verlamt, we in een angstige toestand niet meer helder kunnen denken en beslissingen nemen op basis van emoties. Maar dat is niet de basis voor verstandige politiek. Wat echter bijzonder slecht is, is dat angst ons dingen laat doen die we onder normale omstandigheden nooit zouden doen en die we diep verachten. “Fear eats the soul”, de titel van de Fassbinder-film past precies in het plaatje.
Hebben we al niet genoeg ellende gezien? Moeten we meer ellende creëren door simpelweg te weigeren naar anderen te luisteren?
Elke angst heeft zijn redenen, en dus heeft iedereen gedeeltelijk gelijk. Dit zou ons uitgangspunt moeten zijn om oplossingen te vinden. Als we de ander als mens bevestigen, als fundamentele basis voor communicatie, dan openen we een grote ruimte. Iedereen heeft het recht om mens te zijn, het is hun geboorterecht en voorrecht. Zijn verantwoordelijkheid is om waar mogelijk de mensheid te creëren.
Een kleine oefening in mededogen
De auteur wil elke lezer uitnodigen om een kleine oefening te doen. Het duurt niet lang! Stel je een persoon voor die precies het tegenovergestelde belichaamt van wat jij denkt dat goed en juist is. Je mag hem veroordelen, hem demoniseren, hem zelfs haten, het maakt helemaal niet uit voor de oefening. En laten we als voorbeeld de coronamaatregelen nemen. Als je denkt dat de maatregelen goed zijn, stel je dan iemand voor die er tegen is. Evenzo, als u tegen deze maatregelen bent, stel u dan iemand voor die er voorstander van is. Als iemand tegen vaccinatie is, moet hij denken aan een vaccinatieadvocaat, enzovoort. Dit zijn twee actuele voorbeelden, maar de oefening werkt ook op andere gebieden.
De oefening gaat niet over goed of fout, maar over jezelf verplaatsen in de ander.
Stel je nu voor dat je de ander was, je had zijn of haar leven geleefd, de genetica, zijn of haar ouders gehad, de omgeving waarin hij of zij opgroeide, de vreugden en zorgen, verliezen en winsten, gewoon alles wat definieert deze mensen.
Dan zou je logischerwijs zijn zoals hij of zij, gewoon een persoon, een kind van zijn omstandigheden, net zoals jij in je leven nu. Dat is mededogen. Dat betekent de ander begrijpen.
Dit gaat niet over rechtvaardiging, het gaat alleen om begrijpen dat we allemaal kinderen zijn van mensen die in wezen hetzelfde willen. Je hoeft je mening niet op te geven of een alleskunner te worden, maar creëer gewoon een gezonde basis om met elkaar te praten, van persoon tot persoon, en niet van vaccinvoorstander naar vaccintegenstander, laterale denker naar normale denker, kapitalist naar socialist, complottheoreticus tot Main Stream Believer.
Het is ontzettend belangrijk dat we weer met elkaar gaan praten en rustig naar elkaar gaan luisteren, want alleen zo komen we sterker en met meer menselijkheid uit deze crisis.
Wat als we dat niet doen? De trend is dat we China zullen blijven kopiëren. We kunnen ons nu al voorstellen wat dit betekent voor de toekomst in de zwartste kleuren. De kans is groot dat we dan een sociaal kredietsysteem krijgen zoals in China. De in 2021 ingevoerde G-regelingen zijn de eerste stappen in die richting.
We kunnen de komende belangrijke beslissingen niet overlaten aan politici of sociale media zoals Facebook, YouTube & Co., behalve dat velen overweldigd zijn door de situatie. Het is tijd voor ons om te spreken en te spreken als een samenleving. We hebben het recht, de plicht en de verantwoordelijkheid om eindelijk de volgende stap te zetten in het creëren van een meer humane samenleving. Als wij niet, wie dan wel?
Ik zou willen afsluiten met een zin van John F. Kennedy, die symboliseert dat het een kwestie is van het opzij zetten van onze persoonlijke geschillen om op te komen voor het welzijn van iedereen en niet alleen voor het welzijn van onze gelijkgestemde mensen:
“Vraag niet wat uw land voor u kan doen, maar wat u voor uw land kunt doen.”