“De regering is via de familie en eigen onderzoek op de hoogte gesteld van het heengaan van de heer D. Bouterse, ex-president van de Republiek Suriname”, verklaarde minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking (BIBIS). “Verdere berichtgeving terzake volgt zo spoedig mogelijk”, aldus de bewindsman.
Bouterse was sinds januari 2024 voortvluchtig nadat hij in december 2023 was veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf voor zijn leidende rol in de Decembermoorden van 1982, waarbij vijftien prominente Surinamers omkwamen. Afgelopen zondag heeft de politie in Suriname nog een inval gedaan in zijn woning, waar hij toen niet werd aangetroffen.
Eerder circuleerde op sociale media een filmpje waarin zijn dood werd gemeld, maar die informatie kon volgens de partij van Bouterse, de Nationale Democratische Partij (NDP), op dat moment niet worden bevestigd. Verschillende prominenten van de politieke partij NDP waren woensdagochtend niet bereikbaar voor commentaar. Wel heeft Ricardo Panka, de woordvoerder van de partij op sociale media een eerbetoon aan hem geplaatst: een brandende kaars met daaronder de tekst ‘R.I.P. Papa Bouta’.
Dinsdag zou hij na een kortstondig ziektebed zijn overleden op een schuiladres. Bij de woning van Bouterse in Leonsberg, gelegen in het noorden van Paramaribo, hebben zich inmiddels veel mensen verzameld. Zijn stoffelijk overschot zou in het huis aanwezig zijn. Er is een lijkwagen gearriveerd bij de woning.
Desi Bouterse, ex-president en oud-voorzitter van de NDP, is dinsdag overleden. Zo bevestigen verschillende goed ingevoerde bronnen tegenover de Ware Tijd. De voortvluchtige ex-legerleider is, naar wordt vernomen, na een kortstondig ziekbed overleden op zijn schuiladres. Het ontzielde lichaam is intussen ook al naar Paramaribo overgebracht. Bouterse is 79 jaar oud geworden.
De familie treft voorbereidingen om met een officiële verklaring het overlijden van Bouterse bekend te maken. Toppers en partijleden van de NDP hebben zich intussen bij het partijcentrum te Geyersvlijt verzameld om elkaar te troosten en de formele mededeling af te wachten.
Bouterse kwam voor het eerst aan de macht toen hij op 25 februari 1980 met vijftien andere militairen van het Nationaal Leger een succesvolle staatsgreep pleegde en de democratisch gekozen regering van Henck Arron afzette. De coup werd verwelkomd door grote delen van de samenleving en de militaire machthebbers kregen aanvankelijk steun van linkse politieke partijen.
Decembermoorden
Bouterse regeerde vanaf de machtsgreep als voorzitter van het toenmalige Beleidscentrum als defacto regeringsleider tot aan de verkiezingen van 25 november 1987, met als dieptepunt van zijn schrikbewind de standrechtelijke executie in Fort Zeelandia van vijftien weerloze mannen op 8 december 1982 door militairen, nadat ze bij hem waren voorgeleid.
Vanaf zijn aantreden aan het politieke firmament voerde Bouterse een beleid gericht op nationale eenwording en wilde hij de etnische politiekvoering doorbreken. Echter, de Decembermoorden bleken een grote splijtzwam te zijn die realisatie van dat doel belemmerde. Hij slaagde er wel in een multi-etnische partij op te richten, de Nationale Democratische Partij (NDP).
Het Front voor Democratie en Ontwikkeling (NPS, VHP en KTPI), geleid door Arron, boekte bij de stembusgang van 1987 een eclatante overwinning en behaalde veertig van de 51 zetels in het parlement. De door Bouterse pas opgerichte NDP werd met drie zetels naar de oppositiebanken verwezen.
Telefooncoup
Toch was met die nederlaag de politieke macht van Bouterse en de militairen niet afgenomen. Hij bleef bevelhebber van het Nationaal Leger.
Op 24 december 1990 pleegde het leger weer een coup, nadat Bouterse in aanvaring was gekomen met de regering die werd geleid door president Ramsewak Shankar. De zogenoemde ’telefooncoup’ ging gepaard met de dreiging van een pantserwagen bij het Onafhankelijkheidsplein waarvan de loop was gericht op het presidentieel paleis, waar Shankar zijn kabinet had.
Johan Kraag werd toen, met medewerking van toenmalig VHP- tevens parlementsvoorzitter Jagernath Lachmon, tot president gekozen en Jules Wijdenbosch werd vicepresident. De daaropvolgende verkiezingen die werden gehouden in 1991 werden opnieuw door Bouterse en de NDP verloren en werd Ronald Venetiaan president.
NDP aan de macht
Na de verkiezingen van 1996 kwam de NDP wel aan de macht, nadat een deel van de VHP-assembleeleden en de KTPI zich uit het Nieuw Front losmaakten en een congsie aangingen met de NDP. Bouterse schoof Wijdenbosch naar voren, die tot president werd gekozen. De bouw van de bruggen over de Suriname- en de Coppenamerivier worden als twee van de belangrijkste wapenfeiten van de regering-Wijdenbosch beschouwd.
In mei 2000 hield Wijdenbosch vervroegde verkiezingen, nadat er wekenlang grote demonstraties tegen zijn falend economisch beleid werden gehouden. Het Nieuw-Front kwam toen weer aan de macht.
Bouterse zelf president
Het zou Bouterse en de NDP pas in 2010 lukken om weer te winnen. Dat jaar werd hij tot president gekozen. Een jaar eerder was de rechtszaak naar de Decembermoorden begonnen. In die zaak gold de ex-legerleider als hoofdverdachte.
Bouterse werd in 2015 voor een tweede termijn herkozen als president en in december 2023 in hoger beroep definitief veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar voor zijn aandeel in de Decembermoorden. In november 2019 werd hij in eerste aanleg met eenzelfde straf veroordeeld door de Krijgsraad. Bouterse ging tegen dat vonnis in verzet, maar werd ook in die zaak door de Krijdsraad veroordeeld. Hij kreeg de hoogste straf van de vijf veroordeelden, allen ex-militairen.
Op de vlucht
De ex-president moest zich in januari dit jaar bij de strafinrichting te Santo Boma aanmelden, maar verscheen ondanks door zijn advocaat daarover afspraken waren gemaakt met het Openbaar Ministerie niet. Bouterse was sindsdien voortvluchtig. Invallen daarna bij zijn woning te Leonsberg en andere plekken waar hij zich schuil zou kunnen houden – tot enkele dagen geleden nog – leverden niet het gewenste resultaat op.
Ook medeveroordeelde, Iwan Dijksteel, de vroegere lijfwacht van Bouterse, had zich niet aangemeld bij de gevangenis om zijn straf uit te zitten. Tegen beide voortvluchtigen lanceerde het Openbaar Ministerie via Interpol een internationale signalering.
San Juan, 25 december (EFE).- De voormalige president van Suriname Desi Bouterse (2010-2020), eind 2019 veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf nadat hij schuldig was bevonden aan het plannen van de executie van 15 tegenstanders in 1982, een tijd waarin een militaire regering werd geleid, is op 79-jarige leeftijd overleden, meldt de Surinaamse vice-president Ronnie Brunswijk woensdag in een bericht op zijn pagina. van Facebook.
In zijn bericht betuigde Brunswijk zijn “oprechte medeleven” met de dood van Bouterse.
“Zijn leven heeft een blijvende impact gehad op ons land en zijn inspanningen zullen nooit vergeten worden”, benadrukte Brunswijk in zijn boodschap.
“In deze tijd van rouw wens ik jullie alle kracht en moed. Moge je nalatenschap een inspiratie blijven voor velen en moge je ziel in vrede rusten”, voegde hij eraan toe.
Het nieuws over de dood van Bouterse komt een paar dagen nadat de Surinaamse autoriteiten blijkbaar een operatie hadden uitgevoerd om hem te arresteren en werden beschuldigd van het plannen van de executie van vijftien tegenstanders in 1982.
Onder de slachtoffers bevonden zich journalisten, militaire officieren, vakbondsleiders, advocaten, zakenlieden en universiteitsprofessoren.
Om deze reden lanceerden de Surinaamse autoriteiten binnen de operatie ‘Kerstbrood’ de operatie ‘Kerstbrood’, een brede inval om Bouterse te lokaliseren en een gelijktijdige huiszoeking in de woning van Iwan Dijksteel, een van zijn lijfwachten, eveneens voortvluchtig en veroordeeld hetzelfde geval.
De advocaat die de nabestaanden vertegenwoordigde van de vijftien mensen die op 8 december 1982 werden vermoord, verzocht in een brief de regering een beloning uit te reiken om de arrestatie van Bouterse te vergemakkelijken.
Interpol van zijn kant heeft medio maart van dit jaar een rode waarschuwing tegen Bouterse uitgevaardigd, zodat wetshandhavingsinstanties over de hele wereld hem konden lokaliseren en arresteren, drie maanden nadat hij was ondergedoken na een gevangenisstraf van twintig jaar in december voor zijn deelname aan de moord op vijftien tegenstanders in 1982.
Op zijn beurt heeft het Hof van Justitie het vonnis in december vorig jaar uitgesproken, nadat beroep was aangetekend tegen het vonnis dat in augustus 2021 was uitgesproken, toen de Justitie van Suriname het vonnis van de militaire rechtbank van 2019 van 20 jaar gevangenisstraf bevestigde.
Bouterse richtte op 4 juli 1987 de Nationale Democratische Partij (PND) op, die de verkiezingen van 2020 verloor en slechts 16 van de 51 op het spel staande zetels behaalde.
Nadat hij in de jaren tachtig een militaire regering had geleid, won Bouterse in 2010 de verkiezingen en werd hij in 2015 herkozen voor een tweede termijn als president.
Bovendien werd hij in 1999 bij verstek veroordeeld wegens drugshandel door een rechtbank in Nederland, de voormalige koloniale macht van Suriname. Het internationale arrestatiebevel verhinderde hem zijn land te verlaten.