Vriend & vijand over Sywert van Lienden: ‘Gast, zet het recht’

“Als Sywert op school ter sprake komt, wordt er door docenten gegniffeld. We hebben een beetje leedvermaak. Hij had het als leerling namelijk behoorlijk hoog in zijn bol, zeker nadat hij in 2008 landelijk bekend was geworden als voorzitter van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (Laks), dat grote demonstraties organiseerde tegen de 1040 uren-regel. Misschien ga je ook zweven als je als zeventienjarige atheneumleerling steeds met je snufferd op televisie bent en duizenden scholieren op het Museumplein mag toespreken. Hij deed dat ook knap hoor. Ik was trots op hem en deed iedere keer opnieuw mijn uiterste best om te regelen dat hij zijn gemiste toetsen kon inhalen, maar hij kwam nooit opdagen. Hij vond ons, leraren, maar stervelingen.”

Jaap Landman, docent Engels en teamleider, Christelijk College Groevenbeek, Ermelo

“Ik heb hem niet veel gezien, wel veel gezocht. Ik hield de absenties bij en zijn verzuim was gigantisch. Omdat hij veel voor het Laks op pad was, had hij deels vrijstelling van de leerplicht, maar hij kon lang niet alle uren verantwoorden. Op een dag trof ik hem zittend op de tafel in de aula aan. Iedereen op school weet dat ik hecht aan de regel dat tafels zijn om áán te zitten. ‘Jonge vrucht,’ zei ik tegen hem. ‘Ga lekker op de tafel zitten.’ ‘Dat doe ik toch,’ zei hij en bleef zitten. Sywert vatte de ironie niet. Hij pikt niets tussen de regels op. Ik ken hem ook als iemand die de schuld buiten zichzelf plaatst. Hij was altijd: ‘Ja, maar.’”

Marcel Vriens, onderwijsassistent, Christelijk College Groevenbeek, Ermelo

“Nadat de onderwijsassistent hem ‘jonge vrucht’ had genoemd, belde Sywerts moeder. Wat voor mensen de school in dienst had? Sywert had haar verteld dat hij geheel ten onrechte was beledigd.

“Zijn moeder sprak ik af en toe. Zover ik me herinner, maakte zij zich zorgen over het feit dat haar zoon ineens een bekende Nederlander was en vroeg zich af welke kant het met hem zou opgaan. Ze vond het lastig dat alle aandacht naar hem ging, terwijl ze ook twee dochters had. Sywert keek een beetje neer op zijn oudere zus Frederique – die wij op Groevenbeek kende als een leuke, hardwerkende havoscholiere. Zijn jongste zusje ken ik niet. Zij zat op een andere school. Zijn vader heb ik nooit gesproken of op een ouderavond gezien. Ik begreep dat hij na de scheiding buiten beeld was geraakt.

“Sywert was vroeg volwassen. Misschien omdat hij de man in huis was, of zich zo voelde.”

Jaap Landman

“Sinds hij bij het Laks zit, is hij los van zijn opvoeding. Hij is niet meer te controleren. Dat is eigenlijk al op zijn vijftiende begonnen. De verhouding met mij is heel goed. Maar hij beslist zelf, hij bedenkt alles zelf. Hij drukt door. Ik kan alleen maar ja en amen zeggen.

“In het derde jaar begon hij zich rot te vervelen. De school heeft hem toen aangeraden om contact te zoeken met het Laks. Ik heb hem daarin ook gestimuleerd. Ik zag dat er meer intellectueel voer nodig was. Maar als ik geweten had hoeveel tijd hij ermee kwijt zou zijn, was ik misschien minder positief geweest. Aan de andere kant: ik denk niet dat ik hem ervan af had kunnen brengen. Hij had het me mijn hele leven verweten als ik zijn speeltje had afgepakt.”

Trista van Lienden, moeder, NRC Handelsblad, 19 mei 2008

“Hij was niet zoals zijn voorgangers een jongetje dat luisterde naar wat ik te zeggen had. Hij kapte mij af. Er moest naar hém geluisterd worden. Dat was soms lastig, maar ik was blij met Sywert. Hij was een medestander in mijn strijd tegen de politiek en kon scherp formuleren. ‘Jullie beschouwen leerlingen als vee dat jullie ophokken,’ zei hij tegen politici. De term ‘ophokplicht’ kwam van het Laks en heeft Sywert veelvuldig ingezet om duidelijk te maken dat het Laks tegen de verplichting van scholieren was om bijeen te zitten in een lokaal als er lessen uitvielen. Mede door zijn inzet kreeg de 1040 uren-discussie veel media-aandacht en kregen wij als scholen uiteindelijk onze zin.

“Hij hield van een beetje provoceren en genoot van het spel van onderhandelen en organiseren. Er is na hem geen voorzitter meer geweest die zich zo nadrukkelijk profileerde. Sywert zag dat voorzitterschap ook absoluut om zich persoonlijk te positioneren, maar ik herinner me hem vooral als een fijne bondgenoot.”

Sjoerd Slagter, voormalig voorzitter VO-raad, thans docent filosofie

“Het verbaast me niet dat Van Lienden het aan de stok kreeg met anderen binnen het Laks. Toen ik met hem samenwerkte, zetten we een enquête op. Dan was het bepaald niet zo dat Sywert naar de oudere heren luisterde. Integendeel. We moesten zijn spoor volgen. Hij was daarin zeer vasthoudend. In de trant van: ‘Wie niet voor mij is, die is tegen mij.’ Hij heeft wat dat betreft wel iets van Thierry Baudet.”

Jan Jimkes, oud-rector St. Bonifatiuscollege Utrecht, onderwijsactivist, Reformatorisch Dagblad, 17 juni 2021

“Sywert wilde per se bevorderd worden naar 6 atheneum. Dat kon niet, omdat hij geen cijfers had, omdat hij geen toetsen had gemaakt. Doubleren wilde hij niet. Hij zei wel iemand te kennen die hem zonder atheneumdiploma wilde laten studeren en is met stille trom vertrokken, naar het Barlaeus in Amsterdam, bleek later. Dat gymnasium heeft hij ook niet afgemaakt. Misschien was hij na het intensieve jaar bij het Laks het schoolwereldje ontgroeid. En het is niet niks om als 17- of 18-jarige op een Amsterdams kamertje te zitten, zelf je natje en droogje te regelen en school bij te houden. Hij is uiteindelijk via het staatsexamen geslaagd. Best een prestatie, want dan moet je zonder uitleg je examens maken.”

Jaap Landman

“Sywert heb ik leren kennen als voorzitter van het Laks. Ik ben dat ook geweest en dat schiep een band. Zeker toen ik ontdekte dat hij zijn ouderlijk huis moest verlaten zonder zicht op een schooldiploma en woonplek. Ik heb hem proberen te helpen bij het vinden van een kamer in Amsterdam en sprak samen met hem met de rector van het Barlaeus, om te zien of hij daar zijn eindexamen kon afronden. Vervolgens is hij met vallen en opstaan zelfstandig geworden en kon hij gaan studeren. Toen hij zich in 2009 meldde bij de BKB Academie, was ik net veel in het buitenland in verband met het schrijven van mijn proefschrift.”

Lennart Booij, mede-oprichter BKB Academie, kunsthistoricus

“Ik herinner me dat ik tijdens het aanmeldingsgesprek verschillende onderwerpen aankaartte – internationale politiek, verdelingsvraagstukken, onderwijs – en steeds dacht: ik moet hier vandaan! Over elk onderwerp hield Sywert een college. Artikel 23 van de Grondwet kende hij uit zijn hoofd. Hij bezat bizar veel kennis voor een achttienjarige. Op de vraag wie zijn favoriete columnist was, noemde hij niet – zoals zowat iedereen – Bert Wagendorp, maar namen uit de Frankfurter Allgemeine en The Guardian.

“Sywert is extreem intelligent, maar sociaal wat minder vaardig. Ik vond hem een beetje een einzelgänger. Toen we tijdens de Bondsdagverkiezingen met zijn allen naar Berlijn gingen, raakten we tijdens de uitslagenavond na een bezoek aan de Liberalen ’s nachts verzeild bij de Piraten-partij, in een bunker onder een snelweg. Iedereen ging daar helemaal los, was aan het zuipen en aan het dansen. Behalve Sywert. Hij lag op een oud bankstel in een hoek en was bezig met zijn telefoon. ‘Gaat het goed?’ vroeg ik. ‘Ja hoor,’ zei hij. ‘Ik ben mijn column voor HP/De Tijd aan het tikken.’

De tekst gaat onder de foto verder.

Sywert van Lienden, voorzitter van het Laks, spreekt actievoerende leraren toe (2008)

Alex Klusman, oprichter en eigenaar BKB Academie

“Hij was ongelooflijk goed geïnformeerd. Hij las binnenlandse en buitenlandse kranten en citeerde moeiteloos uit The New York Times en Le Monde. Wist tijdens lezingen precies de juiste vraag te stellen en maakte mind-blowing analyses.

“We konden het ontzettend goed met elkaar vinden. Sywert is, net als ik, liberaler dan de doorsnee progressief-linkse BKB’er, zocht altijd een andere dan de gangbare invalshoek. Hij is een autonoom persoon, misschien zelfs soeverein, en hij is misschien iets meer op zichzelf, maar was tijdens ons BKB Academie-jaar absoluut geen einzelgänger. Na de BKB-lezingen op vrijdag ging hij altijd mee naar de kroeg en had aandacht voor iedereen. Hij was dan wel een van de weinigen die de volgende ochtend bij de BKB Academie bijtijds en fris op appèl stond, omdat hij minder dronk dan wij allemaal.

“Chit-chat brengt hem uit zijn comfortzone. Hij vertelde ook niets over zijn privéleven. En nee, hij heeft nooit iets over zijn vader gezegd. Toen Sywert een relatie kreeg met Ilse, die geloof ik tien jaar ouder is, zei hij desgevraagd dat hij absoluut niet wegliep voor het vaderschap. Hij kreeg vervolgens al op zijn 25ste of zo zijn eerste kind. Toen in 2018 een aantal overvallen plaatsvond in Amsterdam-West waar hij met zijn gezin woonde, verhuisde hij naar Hilversum. Ik vond het mooi dat hij voor zijn gezin koos en dat hij de dingen volledig op zijn eigen manier deed.”

Catharina Rinzema, voormalig lid BKB Academie

“Ik kwam hem in 2012 weer tegen bij het CDA, waar ik toen lid van was. Hij had net de G500 opgericht, een jongerenclub die de politieke partijen wilde beïnvloeden. Tijdens een ledenbijeenkomst werd er in meerdere zalen over verschillende onderwerpen gedebatteerd, over de zorg, onderwijs, werk. Ik zat in de zaal waar het onderwijs aan bod kwam. Ineens stormde Sywert met wat andere jongens binnen. Hij riep: ‘Vergeet niet die onderwijsparagraaf in het programma op te nemen.’ En weg was hij. Door naar een andere zaal, waar hij op eenzelfde manier binnenviel om te roepen waar volgens hem aan gedacht moest worden.

“Sywert zat aan de rechtse kant van het CDA. Hij was voor het individu en scherp op vluchtelingen. Dat hoorde je ook bij Matthijs van Nieuwkerk aan tafel. Hij ging bij DWDD eens flink in de fout toen hij zei hij dat ‘een op de twintig of dertig allochtonen’ verdacht werd van zedendelicten. Dat was een te hoog percentage. Daarvoor heeft hij zich toen wel geëxcuseerd.”

Sjoerd Slagter

“Sywert schreef, samen met onder meer Pieter Omtzigt en Esther de Lange, mee aan het verkiezingsprogramma van het CDA. Sywert en ik bereidden samen de onderwijsparagraaf voor. Ik heb prettig met hem samengewerkt. Hij viel op door zijn brede kennis van de samenleving en de politiek, en hij dacht veel na over een nieuwe gezinspolitiek. Sywert had zelf een jong gezin en zocht via onderwijs antwoorden voor het grote aantal kinderen dat in armoede opgroeit.

“Dat hij op de kandidatenlijst van het CDA stond, weet ik oprecht niet. Over mondkapjes weet ik ook niets.”

Carel Stolker, voormalig rector magnificus Universiteit Leiden

“In het weekend werd het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) opgezet, op maandag was Sywert van Lienden met zijn kompanen in dat pand. Geen idee hoe zij er kwamen. Later begreep ik dat het via contacten bij het ministerie van VWS is gegaan. In de loop van dinsdag ontstonden er twijfels of Sywert en zijn club wel met dezelfde intenties – geen winstoogmerk, geen misbruik van de situatie – wilden werken zoals wij die als consortium-partners hadden afgesproken. Om dit te checken ging ik aan het einde van de dag bij hun werkplek langs en vroeg of ze het convenant waarin deze intenties opgenomen waren, hadden ondertekend. Dat beaamden ze alle drie. Dit kon echter niet, want er bestond alleen nog een concept-convenant. Die liegen, dacht ik. Dit is niet pluis.

“Sywert werd gezien met een mondkapje in zijn hand, terwijl hij zei: ‘het nieuwe goud’. Hij en zijn club wilden een eigen commercieel distributiemodel opzetten, een concurrerende lijn met het LCH. Het was dus niet handig dat zij daar rondliepen om informatie te verzamelen. Ze zagen dingen aan de muur hangen, zagen de maximumprijs die we betaalden – dat was 2,50 euro.

“Toen duidelijk werd dat zij niet volgens ons model wilden werken, is hun verzocht het pand te verlaten. Dat liep buiten hoog op. De locatie van het LCH moest om veiligheidsreden geheim blijven, maar Sywert en zijn club gingen foto’s van de omgeving maken en die twitteren. Daarop heeft de bewaking ingegrepen.

“Twintig dagen later had Sywert ineens een deal met de overheid voor 2,52 euro per mondkapje. Twee cent lijkt een miniem verschil, maar op 40 miljoen mondkapjes is die twee cent acht ton. Ik zag de deal sowieso niet zitten. In de tijd dat Sywert in de media en via Twitter over het mondkapjestekort sprak, hadden wij als LCH allang meer dan genoeg mondkapjes geregeld. Maar VWS wilde die deal met Sywert wel.”

Rob van der Kolk, coördinator Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH), thans divisiedirecteur Hartcentrum UMC Amsterdam

“It’s probably better to have him inside the tent pissing out than outside the tent pissing in.”

Mail van VWS aan het LCH, accountantsrapport bureau Grant Thornton

“Ik hoorde al vrij vroeg, zo rond mei 2020, in mijn omgeving dat er iets niet klopte aan de manier waarop VWS omging met mondkapjesleveranciers. Toen de Volks-krant een jaar later met het bericht kwam dat Sywert c.s. multimiljonair waren geworden door zijn mondkapjesdeal met het ministerie, ben ik gaan rondbellen. De zaak bleek nog erger dan gedacht, waarop Erik de Vlieger en ik besloten om met onze podcast The Gygs een special te wijden aan de geheime deal tussen Sywert en VWS.

“Van Mark Frequin – de topambtenaar bij VWS – weet ik dat hij, net als Rob van der Kolk, de deal helemaal niet wilde. Hij heeft er uiteindelijk mee ingestemd, want VWS stond erop. Er is druk geweest van het ministerie om het toch te doen, zei hij.

“Sywert maakte via Twitter de overheid bij herhaling belachelijk. Wat twitterde hij ook weer? Wacht, ik kijk in mijn dossier. Hier: ‘Heb even een noodkreet op Twitter geslingerd om politiek deurtje te openen. Assistent minister is inmiddels in de app.’ Een tweet aan prins Constantijn: ‘Het is vechten voor elke centimeter om te mógen helpen. Je verzint het niet.’ Ook prins Constantijn liet mij weten dat hij de gang van zaken verwerpelijk vindt.

“Sywert was een structurele pain in the ass met zijn continue getwitter. Het kan zijn dat de overheid rust wilde. Maar om daarom een deal van ruim tien miljoen te geven aan drie jochies met een bedrijf dat drie dagen bestaat?!”

Yves Gijrath, CEO Masters HQ, podcastmaker

“Ik heb expliciet gevraagd of er sprake was van een non-profitinitiatief en dit heeft Sywert aan mij bevestigd. Met die wetenschap heb ik de stichting van Sywert onder de aandacht gebracht bij het ministerie van Algemene Zaken en Van Rijn. Ik voel mij door Sywert van Lienden op het verkeerde been gezet, dat lijkt me duidelijk.”

Pieter Omtzigt, Tweede Kamerlid, de Volkskrant, 4 oktober 2021

“Met zijn sterke mening en televisieoptredens was Sywert een fenomeen. Ik had bewondering en respect voor hem. Toen hij vertelde over het initiatief om mondkapjes voor Nederland te regelen aan het begin van de coronacrisis, heb ik als eigenaar van een designbureau meteen gezegd: ‘Ik help de website te maken.’ Vervolgens vroegen Sywert en Bernd mij om presentaties te maken. Voor de stichting, dacht ik. Weekeinden lang ben ik als vrijwilliger voor hen aan de slag geweest, ook in april, toen de overheidsdeal werd gesloten. Later, toen Sywert en Bernd zeiden dat er ‘wat geld’ beschikbaar was, heeft ons bureau meer dan honderd uur gewerkt voor een voor ons zeer laag tarief. Als mijn vrouw in de eerste weken voorstelde om ergens heen te gaan, zei ik: ‘Nee, ik moet die stichting vooruithelpen. Dat is in het belang van het land.’

“Het nieuwsbericht dat Sywert, Bernd en Camille hier miljoenen aan overhielden geloofde ik het niet. Ik had alleen maar zoveel tijd in zijn stichting gestoken omdat hij telkens tegen mij zei dat dit echt om niet was. Op Twitter nam ik het voor hem op, sprak van een hetze tegen hem, maar toen Follow the Money met bewijzen kwam, was ik in shock. Ik heb Bernd en Sywert om uitleg gevraagd, maar Bernd liet weten dat ze vastzaten aan geheimhoudingsplicht.

“In een brief in de Volkskrant hebben ik en andere vrijwilligers, betrokkenen en medewerkers Sywert, Bernd en Camille opgeroepen om die 28 miljoen terug te storten. Wij hebben het recht dat te eisen. Zonder de hulp van de vrijwilligers, medewerkers en betrokkenen hadden Sywert, Bernd en Camille die deal nooit voor elkaar gekregen. Andere betrokkenen krijgen mails waarin Sywert dreigt hen aan te klagen voor smaad en laster. Het is niet te geloven dat hij zoiets doet nadat ze zo hard voor hem hebben gewerkt, weekeinden door.”

Justus Bruns, eigenaar designbureau, BKB-alumnus

“Half Nederland lag op zijn buik op de ic naar adem te happen, Sywert riep om het hardst dat hij onze zorghelden gingen helpen en toen bleek dat Sywert en zijn twee kompanen vooral zichzelf hielpen. Als ze nou een tonnetje hadden meegepakt. Maar die gladjakkers staken 28 miljoen in hun zak. Ik dacht: ik ga elke week in mijn column over deze jongens schrijven totdat ze dat geld teruggeven. Die gozer gaat niet ongestraft van mijn belastingcenten in een Tesla toeren. Na 39 stukjes belde Peter Plasman. Hij zei dat het mogelijk was om een rechtszaak te starten.”

Youp van ’t Hek, cabaretier, columnist NRC Handelsblad

“Ik zag Van Lienden in een interview bij het tv-programma Buitenhof draaien en kronkelen. Hij erkende dat hij fouten had gemaakt, maar hij zei niet: ‘We storten het geld terug in de staatskas.’ Kort daarvoor of daarna las ik in de Volkskrant de brief van vrijwilligers van de Hulptroepen Alliantie met een oproep aan Sywert c.s. om die miljoenen terug te storten. Mijn strafrechtelijke oog werd getriggerd. Zij waren gemanipuleerd, misleid en bedrogen, schreven ze.

“Ik dacht: dit ís misleiding. In een opiniestuk heb ik gemeld dat er een manier was om het geld terug te krijgen. Via een ontnemingsvordering. Dat is een vordering van het Openbaar Ministerie om het financiële voordeel te ontnemen dat een persoon heeft verkregen door het plegen van een strafbaar feit. Maar dan moet iemand aangifte van oplichting tegen hem doen. Sinds ik drie keer bij Jinek heb gezeten, heb ik meer dan één aangifte, maar hoe groter de groep aangevers, hoe beter. Probleem is dat de aangevers heel angstig zijn vanwege Sywerts bedreigingen.”

Peter Plasman, strafrechtadvocaat

“Inmiddels is Sywert echt helemaal over de zeik. Hij eiste dat u (Peter Plasman – red.) hier niet zou zitten en eiste hij inzage in de teksten die we hier in het programma zouden voorlezen. Hij heeft ook tegen mijn redactie gedreigd met advocaten. Dat is de werkwijze. We hebben ook berichten ingezien die door Sywert zijn gestuurd. Berichten waarin hij dreigt met vervolgstappen als iemand iets negatiefs over hem zegt.”

Eva Jinek in Jinek, 15 oktober 2021

“Niemand gaat zijn portemonnee omkeren voor Sywert. Als de nood aan de man is, geef ik een benefietvoorstelling in Carré. Wij gaan de vrijwilligers helpen. Maar hoe kan het dat Mark, Wopke, Hugo en Ferd geen actie ondernemen? Sywert heeft ook nog kankerverwekkende rotzooi geleverd. Waar blijft dat onderzoek van Deloitte? Dat is nu pas in maart 2022 klaar. Ik ben bang dat de kwestie alsnog in een doofpot belandt. Als het komt, is het waarschijnlijk zwart gelakt – als de zwarte lak nog niet op is.”

De tekst gaat onder de foto verder.

Vliegtuigje boven Amsterdam op 3 juni 2021

Youp van ’t Hek

“Sywert c.s. hebben volgens onze berekeningen minstens 40 miljoen winst gemaakt met deze deal, in plaats van de 28 miljoen waar iedereen het over heeft. Erik de Vlieger en ik hebben verschillende notariële stukken gezien en het verkeer bekeken van de inkoopprijs van de mondkapjes die Sywert heeft aangeschaft. De hoogste inkoopprijs lag op 1,50 per stuk, dus de winst is groter dan die 28 miljoen.

“De kernvraag blijft: waarom kregen Sywert c.s. überhaupt deze deal? Er waren talloze andere gerenommeerde partijen met bewezen status die de mondkapjes konden leveren, maar geen voet aan de grond kregen bij het ministerie. Een andere grote vraag: heeft de Rabobank, waar een groot deel van het geld is binnengekomen, voldaan aan de noodzakelijke controleplicht? Een bank kan en moet zelfs vragen stellen als er op tv geroepen wordt dat alles belangeloos is.”

Yves Gijrath

“Een onderneming had de deal al rond, maar die werd afgezegd rond de periode dat de deal met Van Lienden en de zijnen werd gesloten. Deze ondernemer had jarenlange ervaring en kon mondkapjes van veel betere kwaliteit leveren. Het ministerie van VWS kreeg van het RIVM het advies om zo veel mogelijk van deze mondkapjes aan te kopen. Toch ging de top van het ministerie met Van Lienden in zee.

“Ik wil Sywert onder ede horen, en ook Erik Gerritsen, de inmiddels vertrokken topambtenaar bij VWS. Namens andere aanbieders van mondkapjes – met betere prijzen – heb ik bij de rechtbank een verzoek tot een voorlopig getuigenverhoor ingediend. Nadat in de media was verschenen dat ik hem onder ede wil horen, belde Van Lienden naar mijn kantoor. Wat ik precies wilde weten. Dan kon hij de antwoorden ook telefonisch verschaffen, en was een voorlopig getuigenverhoor helemaal niet nodig. Wij zeiden: ‘Nee, want dan kunt u jokken. Onder ede niet.’ Dat geldt overigens ook voor de betrokken bewindslieden. Van Lienden vond het uiteraard heel jammer.”

Herman Loonstein, advocaat

“Hij heeft een groot sprookjesverhaal gehouden, dat hij via de Hulptroepen met de KLM een luchtbrug ging opzetten met hulp van Coolblue. Ik kreeg ook een folder onder ogen waarin staat dat de KLM een partner is van Hulptroepen en op hun site is het KLM-logo gebruikt om vertrouwen te wekken. De KLM heeft mij laten weten nooit zaken te hebben gedaan met die drie heren.”

Peter Plasman

“Er is op schandalige wijze misbruik gemaakt van onze naam en vooral ons vertrouwen.”

Pieter Zwart, bestuursvoorzitter Coolblue, de Volkskrant, 12 juni 2021

“Dat hij twitterde over het gebrek aan mondkapjes en die vervolgens zelf ging regelen, verbaasde me niet. Sywert heeft op Twitter overal een mening over, is iemand die wil laten zien dat hij kan organiseren. Maar ik heb geen verklaring voor zijn misleidend gedrag. Het is in mijn herinnering geen persoon die rijk wilde worden. Hij wilde invloedrijk zijn.”

Alex Klusman

“We zijn non-conformistisch, eigenzinnig. Niet uit op geld of status.”

Trista van Lienden, NRC, 19 mei 2008

“Sywert leek mij een hele aardige gozer, maar hij moet op enig moment gek zijn geworden, zich ineens in een bank met goudstaven hebben gewaand. Via Twitter vroeg hij zelfs aan Willem Middelkoop, die tegenwoordig in Genève woont, hoe het fiscale leven in Zwitserland is.”

Yves Gijrath

“Het LCH heeft het fantastisch gedaan. Dan is het gek dat Sywert, die het niet goed doet en die niet eerlijk is bij Buitenhof, zegt dat ik mijn straatje aan het schoonvegen ben. Dat raakt mij. De meeste mensen deugen, maar niet iedereen.”

Rob van der Kolk

“Gast, denk ik vaak. Zet het recht! Ga door het leven als die gek die toen een fout heeft gemaakt, maar blijf niet in die vlek wrijven. Helaas kiest hij een andere weg. Sywert, Bernd en Camille zijn kennelijk in een eigen realiteit gaan geloven. Ik word daar heel verdrietig van.”

Justus Bruns

Nee, bedankt

“Oh nee! Het is zo verschrikkelijk wat er in het land gebeurt, wat mensen allemaal beweren voordat er onderzoek is geweest. Ik hoop dat je aansluit bij de eerlijke journalistiek, maar die is ver te zoeken.”

Trista van Lienden, moeder

“Daar gaan we niet aan meewerken.”

Joost Logtenberg namens zijn vrouw Frederique Logtenberg-Van Lienden, oudste zus

“Ik moet je helaas teleurstellen. Ik heb in de open brief in de Volkskrant gezegd wat ik wil zeggen.”

Mingus Vogel, mede-eigenaar designbureau Vouw, vrijwilliger Hulptroepen Alliantie

“Als jij wil schrijven over de gehele operatie Beschermingsmiddelen, mag jij mij bellen. Voor een portret van SvL moet jij bij anderen zijn.”

Mark Frequin, topambtenaar VWS, directeur-generaal LCH

“Heb Sywert nog niet persoonlijk over het hele gebeuren gesproken. Dat doe ik graag eerst voordat ik meewerk aan een dergelijk stuk.”

Ernst-Jan Pfauth, hoofdredacteur De Correspondent, volgde met Van Lienden de BKB Academie

“Hij heeft me via een privébericht op Twitter geïntimideerd omdat ik adhesie heb betuigd aan het initiatief van Youp. Verder maak ik aan die knul geen woord meer vuil.”

Angela Maas, cardioloog Radboudumc Nijmegen

“Ik had een klik met hem en vind het verschrikkelijk wat er nu gebeurt, maar ik blijf toch vasthouden aan mijn voornemen om niet mee te werken aan profielen van Sywert.”

Pieter Jan Dijkman, directeur Wetenschappelijk Instituut voor het CDA

“Het klopt dat ik met Sywert in de klas heb gezeten en bij het Laks (sollicitatiecommissie). Dat gezegd hebbende hou ik me graag buiten het hele Sywert-verhaal.”

Marloes Vogel

“Ik werk niet mee.”

Jan Dijkgraaf, voormalig hoofdredacteur HP/De Tijd, nam Sywert aan als columnist

“Ondanks dat ik altijd graag help, heb ik de mening dat ik niet veel meer toe te voegen heb aan wat al publiek bekend is. Ik heb er ook een beetje moeite ermee om iemand in te kleuren aan de hand van zichzelf als puberende dertienjarige.”

Jip Samhoud, klasgenoot van zijn twaalfde tot veertiende

“Ik heb Sywert een paar keer gesproken vanwege de mondkapjes toen. Verder ken ik hem alleen uit de media.”

Jos de Blok, eigenaar Buurtzorg, afnemer van Sywerts mondkapjes

“Pieter heeft in de Volkskrant gereageerd. Hij geeft verder geen interviews.”

Ayfer Koç, echtgenote Pieter Omtzigt